Prominente journalisten VS: Joe Biden verborg zijn aftakeling

Joe Biden was in zijn laatste maanden als president en tijdens de verkiezingscampagne in veel slechtere gezondheid dan dat hij en zijn team lieten zien. Dat schrijven de vooraanstaande CNN-journalisten Jake Tapper en Alex Thompson in hun nieuwe boek Original Sin, op basis van meer dan 200 interviews met voornamelijk Democraten in Bidens kabinet.

Volgens hen hielden Biden en naaste medewerkers de achteruitgang van de president verborgen voor de buitenwereld - en voor de rest van de Democratische partij. Witte Huis-medewerkers die eerder regelmatig toegang tot Biden hadden, mochten hem soms maandenlang niet zien. Ook Democraten in het parlement kregen de president soms tot een jaar niet in levenden lijve te zien.

"Dat Biden in de laatste jaren van zijn presidentschap niet meer de kwiekste was, is geen geheim", zegt Amerika-verslaggever Sophie van der Meer. "Hij liep stram, gebruikte vrijwel altijd een autocue als hij sprak en hij kwam gewoon over als een oudere man. Dat viel niet in een doofpot te stoppen."

Maar volgens de journalisten was het erger dan dat en had de president een klein clubje medewerkers nodig om hem te laten functioneren. Biden zou mompelen en weinig zinnigs zeggen tijdens vergaderingen. Hij gebruikte uitgeschreven teksten, zelfs voor interne kabinetsvergaderingen en kleine evenementen waar een president normaal gesproken spontaan een praatje houdt. Medewerkers bespraken of Biden in zijn tweede termijn gebruik zou moeten maken van een rolstoel.

George Clooney

Pas tijdens het presidentiële debat tegen Donald Trump in de zomer van verkiezingsjaar 2024 was het niet meer te ontkennen. De hele wereld kon zien hoe Biden stamelde, zijn gedachtegang kwijtraakte terwijl hij sprak en soms secondenlang met open mond voor zich uitstaarde. Je ziet het in onderstaande video:

Het was het startsein voor een openlijke oproep aan Biden om terug te treden als presidentskandidaat. Dat deed hij uiteindelijk toen prominente Democraten zoals Nancy Pelosi en acteur George Clooney erop aandrongen. Biden herkende Clooney eerder niet bij een evenement. "Opmerkelijk", zegt Van der Meer, "want niet alleen is Clooney wereldberoemd, hij is een belangrijke donateur, haalde ruim 30 miljoen dollar op voor Bidens campagne en had al tientallen jaren een goede relatie met Biden."

Complot

"Dat Biden te oud en afgetakeld is om het land te leiden, hoorde ik vrijwel altijd als ik met Republikeinen sprak tijdens de verkiezingen", zegt Van der Meer. "Het is een breed gedeelde opvatting dat hij slechts een soort spreekpop van de Democraten was. Een deel van de Republikeinse kiezers zag er nog meer achter, namelijk dat er eigenlijk iemand anders de leiding had: vicepresident Kamala Harris of zelfs Michelle Obama." Dat zijn complottheorieën. "Er is geen bewijs voor dat anderen stiekem aan de touwtjes trokken", aldus Van der Meer.

Als het klopt wat de CNN-journalisten schrijven, dan werd er wel degelijk informatie van het publiek over Bidens gezondheid achtergehouden. "Republikeinen zien hierin bevestiging van hun theorie dat de Democraten al die tijd de werkelijke toestand van de president verborgen hielden", zegt Van der Meer.

Democraten nemen afstand

Tijdens de verkiezingsrace gaf de ene na de andere peiling aan dat kiezers Biden te oud vonden. Toch bleef Biden lang in de race en bleven prominente Democraten achter hun president staan.

Sinds de publicatie van het boek Original Sin nemen Democraten voorzichtig afstand van Biden. Zo zegt voormalig minister van Transport Pete Buttigieg bijvoorbeeld dat het - achteraf gezien - misschien beter was geweest als Biden niet de presidentskandidaat namens de Democraten in 2024 was geweest. Andere naaste medewerkers zeggen nu dat zij niet op de hoogte waren van Bidens werkelijke gezondheidstoestand.

Agressieve vorm van kanker

Deze week maakt Biden bekend dat hij een agressieve vorm van prostaatkanker heeft, met uitzaaiingen naar zijn botten. "Kanker raakt ons allemaal", zei Biden maandagochtend in een bericht op X. "Net als zovelen van jullie hebben Jill en ik geleerd dat we het sterkst zijn op de gebroken plekken. Dank jullie wel voor alle liefde en steun."

Meteen gingen er vragen op of Biden al ziek was tijdens zijn presidentschap. De kanker is namelijk al in een vergevorderd stadium terwijl de oud-president nog maar vier maanden geleden uit het Witte Huis is vertrokken. In 2019 werd Biden al behandeld voor een vergrote prostaat, maar over kanker werd toen nog niet gesproken.

Andere presidenten - zoals Obama en Trump - werden gescreend op waardes die op prostaatkanker kunnen wijzen. In de doktersrapporten van Biden ontbreken die data. "Opvallend", zegt Van der Meer, "maar dat bewijst natuurlijk niet dat deze data bewust werden achtergehouden." Veel mannen van eind 70 worden in de VS niet meer onderzocht op prostaatkanker.

Volgens sommige artsen is het zeer waarschijnlijk dat Biden al jarenlang met de ziekte rondloopt. "Dit soort kanker ontstaat niet van de ene op de andere dag", zegt arts Ezakiel Emanuel in The Washington Post. Maar dat bewijst nog niet dat er sprake is van een complot rond de gezondheid van de voormalig president, volgens de arts: "Ik was heel duidelijk: hij had kanker, dat is een feit. Of hij dat zelf wist of niet, weet ik niet, en zij weten het ook niet."

Ook president Trump vraagt zich af waarom de kanker zo laat ontdekt is. Hij wenst Biden een 'snel en succesvol herstel' toe.