Twee ingestorte Russische bruggen, dat is geen toeval: 'Sabotage is aannemelijk'
Doden en gewonden in Rusland na het instorten van een brug op een spoorlijn gisteren. Autoriteiten wijzen naar Oekraïne als veroorzaker van een explosie. Aanvallen op de infrastructuur in Rusland zijn vaker gebeurd, maar dat nu een passagierstrein betrokken is bij een mogelijke sabotageactie is opvallend, zegt Ruslandcorrespondent Olaf Koens.
In de regio Brjansk vielen zeven doden en 69 gewonden nadat een brug instortte op een spoorweg. Daardoor ontspoorde een voorbijrijdende trein met daarin 388 passagiers. Door de explosie stortte een deel van de overspanning van de brug in. Brokstukken kwamen terecht op de passerende trein.
Bekijk de beelden hier:
Ook in Koersk, een Russische regio net over de Oekraïense grens, is een brug ingestort terwijl er een goederentrein overheen reed. Bij het incident in Koersk raakte volgens de eerste berichten een van de machinisten gewond toen een deel van de trein op de weg onder de brug viel, meldt de gouverneur van de regio. Het Onderzoekscomité van de Russische Federatie, de hoogste onderzoeksinstantie in Rusland, zegt dat het net als in Brjansk om een aanslag gaat.
Ook goederentrein opgeblazen in door Russisch bezet gebied
De Oekraïense inlichtingendienst meldde dat ook bij Melitopol, in het door Rusland bezette deel van Oekraïne, een goederentrein was opgeblazen. De trein zou met brandstof onderweg zijn geweest naar het sinds 2014 bezette schiereiland de Krim.
De infrastructuur in het land is volgens Olaf Koens heel slecht en er zijn vaker meldingen van ingestorte bruggen of treinongelukken. Toch lijkt een sabotageactie hier volgens de Ruslandcorrespondent inderdaad aannemelijk. "Eén ingestorte brug is een ongeluk, maar twee of drie tegelijk is wel heel toevallig."
De Russische grensregio's Koersk en Brjansk zijn sinds het begin van de oorlog ruim drie jaar geleden geregeld doelwit van Oekraïense beschietingen en droneaanvallen. Ook voert het Oekraïense leger er geheime operaties uit.
Vaker dit soort aanvallen
"We hebben dit soort aanvallen de afgelopen jaren heel veel gezien", legt Koens uit. "Infrastructuur is ook een verleidelijk doelwit. Over een spoorlijn kunnen bijvoorbeeld veel wapens worden vervoerd. Als je zo'n brug opblaast kan de aanvoer van dat transport even stilliggen."
Zo zijn ook ook vaker sabotageacties op het spoor zelf. "Denk ook aan het in brand steken van een transformatorhuisje zodat de wissels het niet meer doen."
Dat er nu burgerslachtoffers bij zijn gevallen, valt op. Hoewel de trein 's nachts reed zaten er toch 388 mensen in. Dat komt omdat er in Rusland veel nachttreinen rijden, zegt Koens. "Het was een trein met twee verdiepingen, een dubbeldekker. Er zijn in Rusland grote afstanden om af te leggen, zeker als je van de ene kant van het land naar de andere kant reist. Meestal slaap je dan in de trein."
Om je een idee te geven van hoe groot de afstanden in Rusland zijn die passagiers soms moeten afleggen: Rusland is ruim 17 miljoen vierkante kilometer groot. Nederland past er zo'n 457 keer in. Het kan met de trein vele uren duren om van de ene naar de andere stad te komen.
'Oekraïne probeert geen burgerslachtoffers te maken'
"Oekraïne probeert geen burgerslachtoffers te maken. Meestal concentreren aanvallen zich op militaire transporten of goederen. Een trein die tanks vervoert bijvoorbeeld", zegt Koens. "Het doelwit heeft altijd een directe link met de oorlog. Dat nu een passagierstrein betrokken is, dat heb ik niet vaak gezien."
Oekraïne eist zelden de verantwoordelijkheid voor sabotageacties in Rusland op. Ook nu is er geen bericht over de aanvallen vanuit het land van president Zelensky gekomen. "Het kan het Oekraïense leger of de inlichtingendienst zijn die dit soort operaties doen. Maar het kunnen ook lokale mensen zijn in Rusland die namens Oekraïne een explosie veroorzaken. Dat is eerder gebeurd."
Morgen praten Rusland en Oekraïne weer verder in het Turkse Istanbul over een staakt-het-vuren. "Je ziet dat aan de Russische kant nu mensen zijn die zeggen dat deze aanval is bedoeld om de gesprekken dwars te zitten." Maar, gezien de hoeveelheid slachtoffers in het licht van de oorlog gering is, zal dat volgens Koens waarschijnlijk geen invloed hebben op de onderhandelingen.
Half mei overlegden Oekraïne en Rusland ook in Istanbul. Dat leidde tot een grote uitwisseling van gevangenen en beide partijen beloofden met voorstellen te komen om verder te praten over het staken of stoppen van de vijandelijkheden.
De regio Koersk is vaker doelwit geweest van aanvallen vanuit Rusland. Zo verschenen onderstaande beelden in 2023 op sociale media. Een treinstation zou zijn getroffen door een Oekraïense drone:
