Waarom Trumps achterban woedend is over de 'slappe' afhandeling van de Epstein-affaire
De Amerikaanse president Donald Trump krijgt een storm van verontwaardiging over zich heen van zijn meest trouwe en radicale aanhangers. Directe aanleiding is het sluiten van het Epstein-dossier door de Amerikaanse autoriteiten.
Even terug naar 2019. Toen werd de steenrijke investeerder Jeffrey Epstein dood aangetroffen in zijn cel. Epstein omringde zich met invloedrijke mensen. Hij organiseerde feestjes en doneerde geld aan goede doelen en onderwijsinstellingen. Tot hij in juli 2019 na een reeks verhalen in de Miami Herald werd opgepakt op verdenking van sekshandel en misbruik van tientallen minderjarige meisjes. Sommigen van hen waren pas dertien jaar oud. Hij pleegde in de gevangenis zelfmoord, voordat hij kon worden berecht. Een storm van speculaties en complottheorieën volgde.
1. Waarom zijn Trumps aanhangers zo woedend?
Omdat het Amerikaanse ministerie van Justitie en de FBI onlangs bekendmaakten dat er geen 'geloofwaardig bewijs' bestaat dat miljardair en zedendelinquent Epstein een 'belastende klantenlijst' van pedofielen had waarop beroemde personen zouden staan.
Ook liet justitie weten dat Epstein in augustus 2019 inderdaad zelfmoord heeft gepleegd in zijn cel in New York. Daarbij is een bijna elf uur durende video gedeeld die volgens de FBI aantoont dat rond de uren van Epsteins dood niemand zijn cel betrad.
Beide conclusies, door justitie vrijgegeven in een memo van nauwelijks twee kantjes, druisen rechtstreeks in tegen de complottheorieën waar veel van Trumps meest trouwe kiezers hardnekkig in geloven. Zij hadden gerekend op een grote onthulling.
2. Welke complottheorieën gaan rond?
Dat Epstein samenzwoer met politici, beroemdheden en zakenmensen bij het misbruiken van minderjarige meisjes. Dat gevoelig bewijsmateriaal daarvan, waaronder dus een lijst van machtige betrokkenen, in de doofpot is gestopt. En dat Epstein in de gevangenis om het leven is gebracht door machtige mensen die betrokken waren bij zijn misdaden.
Het zijn complottheorieën die Trump, diens rechterhand J.D. Vance en veel van hun politieke bondgenoten zelf jarenlang hebben verspreid. Trump voerde campagne met de belofte dat hij, eenmaal aan de macht, alle Epstein-documenten zou openbaren. Hij blies de theorieën zo dus alleen maar verder op.
Een boodschap die vooral aansloeg onder de meest radicale aanhangers van van de Make Amerika Great Again-beweging (MAGA). Zij zijn jarenlang opgezweept door trumpistische influencers die de samenzweringstheorie gretig deelden via sociale media, podcasts en tv-optredens.
Twee van hen zijn huidig FBI-chef Kash Patel en plaatsvervangend FBI-chef Dan Bongino, beiden door Trump persoonlijk benoemd. Zij suggereerden in het verleden nog dat de regering-Biden het Epstein-dossier zou achterhouden om zichzelf te beschermen. Ze beloofden totale openheid als zij die hoge post in de regering zouden krijgen.
"Jarenlang hebben deze mensen gezegd dat er een gigantisch complot gaande was, en dat alles naar buiten zou komen zodra Trump aan de macht was", zegt VS-correspondent Erik Mouthaan vanuit New York. "Maar nu wordt door exact diezelfde mensen letterlijk gezegd: er is geen lijst. Ze draaien 180 graden om."
3. Hoe reageert Trump zelf op de ophef van zijn eigen aanhang?
Nogal tegenstrijdig. In eerste instantie probeerde Trump alle ophef weg te wuiven in een bericht op zijn eigen sociale medium Truth Social dit weekend. Hij beweerde dat de Epstein-dossiers een 'hoax' waren: een broodjeaapverhaal, dat zou zijn geschreven door 'Obama, de corrupte Hillary, Comey, Brennan en de verliezers en criminelen van de regering-Biden'.
Trump riep zijn aanhangers op 'geen tijd en energie te verspillen' aan Jeffrey Epstein, iemand waar 'niemand iets om geeft'. Ook noemde hij het Epstein-onderzoek 'saai'.
4. Neemt de MAGA-beweging hier genoegen mee?
Nou, nee. Trumps reactie heeft alleen maar voor meer woede gezorgd. Veel van zijn volgers reageren verbolgen en vol onbegrip. "Dit gaat u heel veel aanhangers kosten", schrijft een van hen. "Ik begrijp de reden voor uw huidige houding niet", post een ander, die wil dat 'pedofielen gestraft worden voor hun misdaden'.
"Dit is een situatie die president Trump zelf heeft gecreëerd", zegt correspondent Mouthaan. "Hij heeft de groep complotdenkers in de Amerikaanse maatschappij omarmd als kiezersgroep omdat hij verkozen wilde worden. Nu zijn deze mensen boos op hem omdat Trump zegt: er is niets en jullie moeten er maar niet meer over praten. Dit terwijl zijn minister van Justitie Pam Bondi in februari nog zei dat de klantenlijst van Epstein 'op dit moment op mijn bureau ligt'. Toen dacht iedereen: wow!"
Ook rechtse commentatoren buitelen over elkaar heen met kritische berichten en de mededeling dat de Epstein-affaire niet zomaar verdwijnt. "Dit is de slechtste reactie die ik ooit van president Trump heb gezien", reageert de rechtse commentator Benny Johnson. "Wij accepteren geen overduidelijke onzin van onze politieke leiders", zegt de conservatieve opiniemaker en anti-lhbti-activist Matt Walsh. "Onacceptabel", vindt de radicaal-rechtse oud-Fox News presentator Tucker Carlson.
