Tijd dringt voor Hamas, gevolgen bij weigering deal kunnen enorm zijn

Israël stemde maandag al in met het vredesplan. Hamas twijfelt nog en lijkt volgens Arabische media alleen akkoord te gaan op voorwaarde van een aantal aanpassingen. Wat die precies zijn, is onduidelijk. Daarover zou op dit moment worden onderhandeld. Ook heeft Hamas aangegeven meer tijd te willen om het plan te bestuderen.

Harde garanties

Vanmiddag schreef de Amerikaanse president Trump op zijn sociale mediakanaal dat Hamas uitstel krijgt tot zondagnacht. Op dinsdag zei hij nog dat de leiders van Hamas 'drie tot vier dagen' hebben om te reageren. Als de leiders van Hamas het voorstel afkeuren, zo waarschuwde Trump, dan zal het hen 'ongenadig duur komen te staan' en 'zal de hel losbarsten zoals niemand die ooit heeft gezien'. 

"De verwachting was ook niet dat Hamas direct akkoord zou gaan", zegt Midden-Oostenverslaggever Floor Brands. "Het is een plan dat Hamas is opgelegd." 

Wat houdt het vredesplan in?

In het zogenaamde twintigpuntenplan, dat maandag werd gepresenteerd door de Amerikaanse president Trump, staat dat er onmiddellijk een einde aan de oorlog komt. Vervolgens moet het Israëlische leger zich geleidelijk terugtrekken uit delen van de Gazastrook.  

Binnen 72 uur moet Hamas alle resterende gijzelaars die in Gaza vastzitten vrijlaten. Zij zijn een belangrijke troefkaart voor Hamas om de Israëlische regering onder druk te zetten. In ruil moet Israël bijna 2.000 Palestijnse gevangenen vrijlaten.  

Verder moet Hamas ontwapend worden. Israël belooft dat leden die zich overgeven amnestie krijgen of zonder problemen Gaza mogen verlaten. Hamas mag in de toekomst geen rol vervullen in het nieuwe bestuur. In plaats daarvan moet een overgangsregering komen met 'gekwalificeerde' Palestijnen en internationale experts. Een 'vredesbestuur' moet hierop gaan toezien.

Het grootste bezwaar van Hamas is dat het in een kwetsbare positie wordt gebracht, zegt Midden-Oostenexpert Omar Dweik (Tilburg University). "Vanuit Hamas wordt gevraagd om alles op te geven, terwijl de beweging weinig garanties heeft dat Israël zich aan het akkoord houdt. Zo staan er nog steeds voorwaarden in dat Israël kan doorgaan met de oorlog." 

Hamas heeft daarom ook laten weten harde garanties te eisen. Ook zou een deel van de Hamasleiding alleen akkoord gaan als Israël garandeert dat de leden zelf niet worden gedood. 

In onderstaande video is te zien hoe Palestijnen in Gaza kijken naar het vredesvoorstel:

De afgelopen dagen zou ook hebben gebleken dat binnen de leiding van Hamas verdeeldheid bestaat over het voorstel. "Het lijkt erop dat de politieke tak positief is over het plan, mits er aanpassingen komen", zegt Brands. "Maar de militaire tak die vecht in Gaza lijkt juist door te willen vechten. Dat is de partij die de gijzelaars moet vrijlaten en de wapens moet neerleggen."   

Gaza-Stad

Als Hamas niet akkoord gaat, is de vrees dat dat desastreuze gevolgen kan hebben. "In zo'n geval heeft Israël meer steun van de VS om verder te gaan met hun acties in Gaza-Stad", zegt Dweik. Trump heeft in dat geval al laten weten de groene kaart te geven om 'het karwei af te maken' en Hamas volledig te verslaan. De angst is dat het Israëlische offensief in de stad kan uitlopen op een enorm bloedbad.

Deze week heeft de Israëlische defensieminister Katz de honderdduizenden inwoners van Gaza-Stad een 'laatste kans' gegeven om de stad te verlaten. Achterblijvers zullen worden beschouwd als 'terroristen en aanhangers van terreur', zo waarschuwde hij. Honderdduizenden Palestijnen zijn inmiddels naar het zuiden gevlucht. 

De afgelopen week vielen bij bombardementen in Gaza-Stad al tientallen tot honderden doden. "De explosies stoppen maar niet", zei een inwoner van de stad tegen persbureau AFP. Hij gaf aan te blijven, omdat het overal gevaarlijk is. "We wachten op de dood, of misschien op verlichting van God en op een bestand."