Waarom dit akkoord tussen Israël en Hamas anders is dan vorige deals

Later vanmiddag moet het Israëlische kabinet nog instemmen, naar alle waarschijnlijkheid gebeurt dat na 17:00 uur. Het vredesplan, eerder gepresenteerd door de Amerikaanse president Donald Trump, bestaat uit twintig punten en begint met een staakt-het-vuren. Daarna moeten de Israëlische gijzelaars en Palestijnse gevangenen worden vrijgelaten. Ook zal de noodhulp zo snel mogelijk op gang moeten komen, waar hulporganisaties zich nu al op voorbereiden.

Gaza moet volgens het akkoord een 'gederadicaliseerd en terreurvrij gebied' worden, waarbij het bestuur in handen moet komen van een tijdelijk en apolitiek comité - en geen rol voor Hamas.

Peter Wijninga van het Haagse Centrum voor Strategische Studies (HCSS) is verrast door de snelheid waarmee de deal tot stand kwam. "Er is enorm veel druk uitgeoefend, zowel op Hamas door de Arabische Liga, als op de Israëlische president Netanyahu door de Verenigde Staten", zegt Wijninga. 

De defensiespecialist zegt dat de Israëlische premier is 'klemgezet' door de Verenigde Staten. "In feite is gezegd: als jij niet akkoord gaat, dan heffen we onze hulp op." De VS is de belangrijkste militaire bondgenoot en buitenlandse financier voor het Israëlische leger.

'Sleutel in handen'

Die hulp is dus heel belangrijk voor Israël. "Alles wat zij doen, kan dankzij Amerikaanse steun. Zij hadden de sleutel in handen."

Ook spreekt Wijninga van een mogelijk persoonlijk motief bij Trump om deze deal snel realiteit te maken. "Zijn geduld was op. Hij heeft ambities om een Nobelprijs voor de Vrede te winnen, daar is veel aan gelegen."

Midden-Oostenverslaggever Floor Brands zegt dat er veel optimisme is over het vredesplan, maar er is ook nog wantrouwen. Bijvoorbeeld over de vraag wie Gaza gaan besturen, en of Hamas daadwerkelijk de wapens gaat inleveren:

De tekst gaat door onder de video.

Op de langere termijn zijn er nog wat beren op de weg, ziet ook correspondent Olaf Koens. "Wat gaat er gebeuren met Hamas?" vraagt de correspondent zich af. "Zij willen zichzelf niet opheffen, en ook geen wapens inleveren. Daar is nog geen compromis."

Wijninga haalt aan dat het 20-stappenplan ook een nieuw, internationaal bestuur voor Gaza op de planning heeft staan, met aan het hoofd Donald Trump en diplomaat Tony Blair als bestuurslid. "Dat kan ook een obstakel vormen, want Hamas is het daar niet mee eens. Als die deal er zou komen, is dat ook een impliciete erkenning van de Israëlische staat, waar Hamas zich tot nu toe fel tegen heeft verzet."

Eerdere pogingen tot vrede hebben wel eens geleid tot een tijdelijk staakt-het-vuren, maar dat heeft tot nu toe nooit stand gehouden. Zo was er tussen januari en maart van dit jaar een wapenstilstand, waarna er in drie fasen naar een volledig staakt-het-vuren gewerkt zou moeten worden. Toen werden er ook - weliswaar met grote moeite - gijzelaars en gevangenen uitgeruild. Maar het hele plan liep stuk, omdat de Israëlische bombardementen tijdens het bestand bleven doorgaan en hulpgoederen voor de Gazanen weer werden geblokkeerd.

"Vorige keer is de deal eigenlijk aan de Israëlische kant geklapt", vertelt Wijninga. "Vandaag komt het Israëlische kabinet bijeen. Dat wordt nog een behoorlijke klus voor Netanyahu, omdat sommige politici tegen elke overeenkomst met Hamas zijn."

Vrijlating gijzelaars en gevangenen

In de komende dagen worden de 20 nog levende gijzelaars uit Gaza waarschijnlijk terug naar Israël gebracht, zegt Olaf Koens. Ook zouden 28 lichamen van overleden gijzelaars terug moeten keren. "Daarna keren de Palestijnse gevangenen ook terug. Het is onduidelijk wie dat precies zijn, maar het gaat zeker om 2000 mensen."

Door de enorme invloed die Donald Trump op Israël heeft en de druk die hij uitoefent, verwachten experts dat het Israëlische kabinet zal instemmen met het vredesplan.

Volg alle nieuwe updates over het vredesakkoord in ons liveblog.

In Israël en Gaza is er opluchting en feest over het vredesplan: