Gelimiteerde Nikes zijn big business: 'Ik verdiende duizenden euro's in een week'
'You got 'em!' Die boodschap krijgen sneakerliefhebbers in de Nike-app als ze uitverkoren zijn om 190 euro neer te tellen voor een paar 'iconische Nike Air Jordan III's'. Maar wat als je achter het net vist bij de loting? Dan zijn er online handelsplatformen waar de schoenen lucratieve handel zijn en vaak voor veel hogere prijzen worden verkocht.
Als je een paar gelimiteerde Nikes op de kop wil tikken, moet je je inschrijven op de website of via een speciale Nike Sneakers-app. Een paar dagen voor die tijd word je al lekkergemaakt met foto's van die must have, met een datum en tijdstip waarop je in kunt tekenen op de verloting, die de raffle wordt genoemd.
Op de bewuste dag heb je een half uur om je gegevens in te vullen. Daarna moet je nog zeker een uur in spanning naar je telefoon staren, wachtend op de melding of je ze hebt, of dat je inzending niet is geselecteerd.
Urenlang in de rij
Sneakerheads - zoals de verzamelaars van sneakers liefkozend worden genoemd - die hun kansen spreiden, wachten ook vaak uren in de rij bij een van de 'selected retailers' in de hoop dat ze daar winnen in de raffle.
Lees ook: Chanica (27) heeft 600 paar Air Max: 'Ik wil nog een paar van 10.000 euro'
De schoenen worden online en offline verkocht voor een normale prijs, maar zijn daarna vaak ook te vinden op online handelsplatforms zoals Marktplaats. En daar gaan ze voor een flink hogere prijs van de hand. De liefhebber staat door het beperkte aanbod vaak met lege handen, tenzij hij of zij toch een hoger bedrag over heeft voor de sneaker in kwestie.
Oplopend tot 400 euro
De Atmos x Nike Air Max 'Animal Pack 2.0' bijvoorbeeld, bestaande uit een Air Max 1 en een Air Max 95. De Air Max 1 werd vanuit de Nike-app voor 160 euro verkocht. Maar op Marktplaats waren ze op dezelfde dag te vinden vanaf 300 euro.
Of de Air Jordan III Tinker. Die schoen werd speciaal uitgebracht om te vieren dat Nike-ontwerper Tinker Hatfield 30 jaar geleden voor het eerst de Nike Air Jordan III ontwierp. Verkoopprijs: 190 euro. Marktplaatsprijs: bieden vanaf 290 euro en oplopend tot 400 euro.
Van 170 voor 470 euro
Wie verdient daaraan? Bas van Hout (30) uit Amsterdam, was een tijd lang zo'n handelaar. Hij deed dat naast zijn baan in een skateboardwinkel en hield er een aardig zakcentje aan over.
Het begon als een hobby: het verzamelen van sneakers en liefde voor streetwear, vertelt Van Hout. "Ik kon aan exclusievere schoenen komen waar veel vraag naar was. En als ik nieuwe schoenen wilde, verkocht ik oudere paren om nieuwe te kopen. Uiteindelijk zag ik ook de kans dat ik er wat aan kon verdienen."
Hoeveel hij er precies aan overhield, verschilde per 'release'. "De Sean Wotherspoon Air Max 1 kocht ik voor de retailprijs van 170 euro en die verkocht ik voor 470 euro."
Met bots liefhebbers te snel af zijn
Niet alleen bij schoenen, maar ook bij andere uitgaven was hij andere liefhebbers te snel af. "Daar gebruikten we computerprogramma's voor die al onze gegevens automatisch invulden. Dan was je sneller dan je buurman die niet zo'n botje had", zegt Van Hout.
De bots kan hij inmiddels niet meer gebruiken. "Veel sites zijn nu beveiligd waardoor je geen programma's meer kunt gebruiken. En dan zijn er nog de sites met raffles: de lotingen."
Iemand voor je in de rij laten staan
Een andere manier om toch die droomschoen te pakken te krijgen is het gebruik van zogenaamde proxies, waarbij je iemand anders schoenen voor je laat kopen. "Het zijn vaak jonge jongens die daar snel wat mee verdienen en een nachtje voor je in de rij willen liggen bij een fysieke winkel. Dat kost me dan 100 euro. Hij koopt de schoenen en stuurt die naar me toe, zodat ik ze weer kan doorverkopen."
Hij vond die zogenaamde proxies via sites en forums voor sneakerliefhebbers. "Maar er zijn ook heel veel Facebookgroepen waar je ze makkelijk kunt vinden."
Grootste verzamelaar ter wereld
De Amsterdamse ondernemer Chanica Kist staat met meer dan 600 Nikes te boek als een van de grootste verzamelaars ter wereld en opende haar eigen winkel aan de Singel in Amsterdam. Daar verkoopt ze exclusieve Nikes die anderen vanuit hun eigen collecties te koop aanbieden.
"Daar krijg ik commissie over. En ik heb altijd een nieuw aanbod", legt ze uit. De schoenen in haar winkel gaan van 200 tot 500 euro over de toonbank. Met uitschieters naar boven. "De red October Yeezy kost 5.000 euro."
'Minder kinderen in de rij'
Ook zij ziet dat de raffles steeds meer worden gebruikt. "Vroeger had je het veel meer in eigen hand. Als je echt een schoen wilde, kon je kamperen voor een winkel. Tegelijkertijd heeft dat er wel voor gezorgd dat er minder kinderen voor anderen in de rij staan."
Maar er zijn nog steeds computerprogramma's die roet in het eten gooien en ook aan de raffles mee kunnen doen. "Die worden gewoon verkocht op internet als Nike verified accounts. Het zijn bots die speciaal ontworpen zijn om mee te doen aan de loting. Ze zijn gelinkt aan telefoonnummers", zegt Kist.
'Je moet het zien als haute couture'
Ondanks dat handelaren dus flink geld verdienen aan exclusieve uitgaven, is het uitbrengen van schoenen in gelimiteerde oplages een beproefde manier van merken om schaarste te creëren, zegt Kitty Koelemeijer, hoogleraar Marketing en Retailing aan Nyenrode Business University.
"Wat is er nou mooier dan een situatie waarin je merk zo geliefd is? Het is altijd goed om de merkwaarde en de wenselijkheid van een schoen te verhogen. Dan krijgt een schoen aandacht en gaan mensen ervoor in de rij staan. Daarmee bouw je echt een merk op."
Voor het geld zelf doen de merken het waarschijnlijk niet, schat Koelemeijer in. "Die limited editions leveren op zich niet zo veel op. Ze worden vaak voor dezelfde prijs verkocht. Je moet het zien als haute couture. Dankzij de haute couture wordt er meer verkocht van de reguliere collecties."
Net als een fruitmachine
Dat schoen- en kledingmerken de verlotingen aangrijpen als methode is niet vreemd, zegt retailprofessor. "Het is de schaarste en de onzekerheid of je het product wel krijgt die het interessant maakt. Het is niet zoals andere dingen, waarvoor je geduldig in de rij staat en wacht tot je iets krijgt."
De vergelijking met een fruitmachine is snel gemaakt. "Je gooit er geld in. Er komt spektakel met sterretjes en lichtjes en dan krijg je wel of niet die beloning. Die onzekerheid houdt mensen vast: de spanning van erbij zitten of niet. Alle dopaminen schreeuwen en you keep coming back for more."
Het verbaast Koelemeijer dan ook niet dat er mensen zijn die het dubbele willen betalen om toch die ene sneaker te krijgen. "Het is wel sneu als mensen veel te veel moeten betalen voor zo'n schoen. Maar het is tegelijkertijd een bevestiging voor de merken van hun goede strategie."
Vaker met lege handen
En die strategie lijkt te werken, want zoals Van Hout zijn er nog veel meer handelaren die zich mengen in de strijd om de exclusieve sneakers. Dat liefhebbers daardoor vaak meer neer moeten tellen, omdat ze niet ingeloot zijn, is balen. Want ook Van Hout merkt dat hij steeds vaker met lege handen staat. Aan de ene kant door de lotingen en de verhoogde beveiliging, maar ook omdat de vraag vele malen groter is geworden.
"Ik heb nog schoenen van New Balance, de zogenaamde Tooth Paste Pack. Daar kwamen er wereldwijd 432 van uit die allemaal genummerd waren. En daar had ik nummer 150 van. Nu heb je van die Adidas Yeezy's een oplage van tienduizenden en kom je er niet meer tussen."
Maatafhankelijk maken
Ook Kist moet flink aan het werk om haar eigen toch al riante verzameling verder uit te breiden. "Als er nu een nieuwe schoen uitkomt, maak ik een overzicht van welke winkels ze krijgen. Dan doe ik aan 30 verlotingen mee, in de hoop dat ik win."
De ideale oplossing is volgens Kist dat de verlotingen in stenen winkels maatafhankelijk worden. "Als je alleen je eigen maat mag kopen voorkom je veel ellende voor de liefhebbers. Als iemand met maat 38 een schoen met maat 43 de winkel uit wil, weet je dat het wordt doorverkocht."
Bekijk ook de reportage die RTL Nieuws eerder maakte over fans die 1000 euro over hebben voor een paar sneakers:
