Warmtepomp met name in trek in noordelijke provincies
De provincies Drenthe, Friesland en Groningen zijn koploper in warmtepompen. Op iedere 1000 inwoners zijn hier gemiddeld 3 warmtepompen geplaatst in het afgelopen jaar, met subsidie. De Randstad en Flevoland blijven juist achter met de installatie deze pompen.
Daar zijn er dit jaar minder dan 2 warmtepompen per 1000 inwoners geplaatst, blijkt uit het Warmtepomp Trendrapport van Dutch New Energy Research. Het onderzoeksbureau gebruikt cijfers van het eerste halfjaar van 2023. De prognose voor de rest van het jaar laat geen grote verandering in deze verdeling in zien.
In alle bestaande Nederlandse woningen zullen dit jaar zo'n 120.000 warmtepompen worden geplaatst, verwacht het onderzoeksbureau. De helft daarvan is elektrisch, de andere helft bestaat uit hybridewarmtepompen. Daarmee ben je niet volledig van het gas af.
Doel gehaald
Vorig jaar werden er ruim 100.000 warmtepompen in bestaande woningen geplaatst. Het doel van het demissionaire kabinet - 125.000 warmtepompen tussen 2022 en 2024 in gebruik nemen - is daarmee nu al ruimschoots gehaald.
Inclusief nieuwbouw komt het totaal aantal geplaatste warmtepompen dit jaar uit op zo'n 167.000, blijkt verder uit het rapport.
Het aantal nieuwe cv-ketels lijkt dit jaar voor het eerst te gaan dalen. Als de trend van het eerste halfjaar doorzet, worden dit jaar zo'n 300.000 cv-ketels verkocht. In 2022 waren dat er nog 440.000.
Die daling kan in ieder geval deels verklaard worden door het toenemende marktaandeel van (hybride)warmtepompen. Ook kost het meer tijd om een warmtepomp te installeren, waardoor er minder monteurs overblijven voor de installatie van de traditionele cv.
Voor meer dan 80 procent van de warmtepompen die wordt geplaatst, vraagt de huizenbezitter subsidie aan. Het gaat dan om bestaande huizen, omdat de Investeringssubsidie Duurzame Energie niet voor nieuwbouw beschikbaar is.
Met name in de noordelijke provincies wordt hier gebruik van gemaakt. Zo werden in Drenthe bijna vier keer zoveel warmtepompen geïnstalleerd met subsidie als in Zuid-Holland.
Terugverdientijd langer
Dat juist buiten de Randstad veel warmtepompen worden geplaatst, is niet heel verwonderlijk. Het aandeel vrijstaande en twee-onder-een-kapwoningen is daar hoger. Voor die huizen is de terugverdientijd van een warmtepomp het gunstigst.
In de Randstad zijn de woningen kleiner, waardoor de terugverdientijd langer is. Ook staan daar relatief veel appartementen, die ook via warmtenetten en blokverwarming verwarmd kunnen worden.
Vanaf 2026 wordt het verplicht om een warmtepomp te plaatsen als de traditionele cv-ketel vervangen wordt. Huizenbezitters hebben daarbij de keuze uit de volledig elektrische warmtepomp en een hybride variant.
Minder gas stoken
Die laatste is minder duur dan een volledig elektrische, alleen moet je je traditionele cv ook nog houden. Wel bespaar je zo’n 60 tot 70 procent op je gasrekening. Je gasgestookte cv springt alleen bij als het buiten vriest. En je warm water wordt het hele jaar door verwarmd via de cv-ketel.
Voor deze nieuwe regeling gelden drie uitzonderingen: voor appartementen, monumentale panden en woningen die binnen tien jaar op een warmtenet worden aangesloten. In appartementen is vaak te weinig ruimte voor een warmtepomp en monumentale panden zijn beschermd aangezicht.