Verdacht van witwassen en corruptie: gevallen Jumbo-telg voor de rechter
Frits van Eerd, de gevallen topman van supermarktketen Jumbo, staat maandag voor de rechter. De telg uit de eigenaarsfamilie van het Brabantse bedrijf wordt verdacht van corruptie, valsheid in geschrifte en witwassen. De zaak draait om een van zijn hobby's: motorcross.
De 57-jarige Frits van Eerd is auto- en raceliefhebber. Hij had een eigen raceteam en verzamelde klassieke auto's. In 2002 werd hij topman van Jumbo, het supermarktbedrijf waarvan zijn vader Karel de grondlegger was.
Uitdager van Albert Heijn
Jumbo groeide de afgelopen decennia uit van kleine speler tot – na Albert Heijn – de tweede supermarktketen van Nederland, met ruim 700 winkels en een omzet van 11 miljard euro. Frits, de oudste zoon van oprichter Karel van Eerd, had een belangrijke rol in het succes.
Onderdeel van zijn groeistrategie was sportsponsoring: van de belangrijkste schaats- en wielerploeg van Nederland tot teams in de auto- en motorsport. En van individuele coureurs, met Max Verstappen als belangrijkste uithangbord.
In september 2022 komt een bruut einde aan het succesverhaal – in elk geval aan dat van Van Eerd. Hij wordt gearresteerd door de politie in het kader van een strafrechtelijk onderzoek dat de naam Hille draagt. Hij zit uiteindelijk vier dagen vast.
Biljetten van 500 euro
Door de fiscale opsporingsdienst FIOD worden huiszoekingen gedaan in zijn woning in het Brabantse Heeswijk-Dinther en het hoofdkantoor van Jumbo in Veghel. Niet zonder resultaat: er wordt ongeveer 4,5 ton aan cash gevonden, onder meer in biljetten van 200 en 500 euro. Zulke grote biljetten zijn voor de politie vaak een aanwijzing dat het om crimineel geld gaat, omdat ze verder maar weinig gebruikt worden.
Een deel van het geld werd gevonden in twee slaapkamers in zijn eigen huis. 75.000 euro ligt in een ijskast in een privékantoor. Zo'n ongebruikelijke plek wordt door rechters vaak als extra bewijs voor witwassen gezien, meldt Het Financieele Dagblad.
Hoge celstraf voor witwassen
Van Eerd wordt verdacht van corruptie en valsheid in geschrifte. En van 'gewoontewitwassen': systematisch geld uit de onderwereld naar de bovenwereld sluizen. Op deze extra zware verdenking staat een gevangenisstraf van maximaal 8 jaar.
Of het voor Van Eerd zo'n vaart zal lopen, is onduidelijk. De zwaarst mogelijke strafeis voor het witwassen van het bedrag dat bij hem is gevonden, ligt volgens de richtlijn van het OM op 40 maanden. Dat komt neer op ruim 3 jaar. Het Openbaar Ministerie en zijn advocaten willen voorafgaand aan de zitting geen commentaar geven.
Vriend uit de motorcross
De supermarktman is overigens niet de belangrijkste verdachte. Dat is de Drentse autohandelaar en manager van motorcrossteams Theo E. Hij zou hebben bemiddeld bij sponsoring van coureurs door Jumbo of door Van Eerd als privépersoon. In ruil daarvoor kreeg Van Eerd gratis spullen of korting. Het zou daarbij (onder meer) gaan om drie crossmotoren, een oplegger en een jerrycan met verdelgingsmiddel.
Van Eerd kocht verder ook voertuigen bij de autohandel van de 58-jarige E. De band tussen de twee mannen stamt uit begin deze eeuw en leunt op de gezamenlijke passie voor motorcross.
In 2014 breekt het familiebedrijf met E. De reden is een veroordeling vanwege btw-fraude en witwassen, schrijft NRC. Maar het contact tussen Van Eerd en E. blijft: volgens het AD werd de ondernemer mogelijk gechanteerd door de hoofdverdachte.
Zo zou Van Eerd gedwongen zijn een bepaald merk energiedrank te verkopen via Jumbo. E. kreeg per supermarkt waar het drankje werd verkocht 1000 euro. Volgens de krant raakte Van Eerd verstrikt in een web van criminelen.
Deal geklapt
Of dat zo is, moet blijken tijdens de rechtszitting. Maandag is een zogeheten regiezitting, waarop de rechtszaak wordt voorbereid. Of Van Eerd aanwezig zal zijn, is onduidelijk. De inhoudelijke behandeling van de zaak staat ergens volgend jaar gepland.
De kans is wel groot. Tussen Van Eerds advocaten en het OM is lang onderhandeld over een deal. De zaak zou dan buiten de rechtszaal worden geschikt. Dit plan klapte omdat Van Eerd dan schuld had moeten bekennen. En dat wilde hij niet. In plaats daarvan wil hij zijn naam zuiveren in de rechtszaal, zeiden zijn advocaten tegen het FD.
Zijn leven staat sinds de inval toch al op 'pauze', zei zijn opvolger Ton van Veen vorig jaar. Van Eerd trad in september 2022 tijdelijk terug als topman van de supermarktketen. In maart 2023 stapte hij definitief op en werd hij opgevolgd door Van Veen, de eerste topman van buiten de familie.