Schiphol dreigt: zonder vakantievluchten heeft vliegveld Lelystad geen toekomst

Volgend jaar wil minister Barry Madlener van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) een besluit nemen over Lelystad Airport. Sinds 2019 ligt er een kant en klare terminal die groot handelsverkeer af kan handelen, maar open is die niet.

Geen meerderheid

Het is de bedoeling om vooral vakantievluchten te verplaatsen die nu nog vertrekken en landen op Schiphol zelf, bij Amsterdam. Om daar ruimte te maken voor intercontinentaal vliegverkeer, zouden vakantievliegers verhuizen naar Lelystad, ook al is daar tot dusver nog geen meerderheid voor in de Tweede Kamer.

Schiphol Groep is eigenaar van Lelystad Airport en investeerde 'aanzienlijk' in de luchthaven, schrijft de baas van de luchthaven eind mei in een brief aan Schoof, die dan net is voorgedragen als minister-president door de nog onderhandelende coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB.

Volgens Schiphol is Lelystad klaar voor de stap naar commerciële burgerluchtvaart, niet om de luchtvaart te laten groeien, maar om de hinder als gevolg van vliegverkeer 'eerlijker' te verdelen. "Lelystad ligt immers op een locatie waar veel minder mensen overlast hebben van vliegverkeer. Bij Schiphol zijn er ruim 100.000 ernstig gehinderden bij 10.000 vluchten; bij Lelystad zijn dat er minder dan 100."

Nachtvluchten

Hoewel het volgens Schiphol dus niet om groei gaat, spreekt het in de brief wel over 45.000 vluchten die op termijn door vliegveld Lelystad afgehandeld zouden kunnen worden. Schiphol houdt voor dat de verplaatste vluchten bij Amsterdam nachtvluchten zouden kunnen zijn, zodat vakantievliegers 'niet meer absurd vroeg hun wekker hoeven te zetten'.

Schiphol laat doorschemeren geen zin te hebben om nog jarenlang verlies te maken op Lelystad Airport. In 2023 legde het 10 miljoen euro op het vliegveld toe, zo blijkt uit het jaarverslag van Schiphol, tegen 8,7 miljoen In 2022. Daarmee was het van Schiphols regionale luchthavens de slechtst presterende. Met Eindhoven werd 26 miljoen euro verdiend en met Rotterdam The Hague Airport 4 miljoen.

Tekst gaat door onder de video.

Ook minister Madlener wees eerder deze maand op de miljoenen die worden misgelopen doordat Lelystad Airport gesloten blijft voor commercieel handelsverkeer. Lelystad zou elk jaar 18 miljoen euro inkomsten mislopen aan havengelden, parkeer- en horeca-inkomsten.

Met groothandelsverkeer zouden de verliezen voor Lelystad Airport-eigenaar Schiphol verdwijnen. Niet verdwijnen, maar beperkt worden, stellen de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen, die zich verzetten tegen opening van Lelystad Airport. Volgens Leon Adegeest maakt het vliegveld pas winst vanaf 16.000 vluchten per jaar en als het al opengaat dan is dan in eerste instantie voor niet meer dan 10.000 vluchten per jaar.

Lange terugverdientijd

Adegeest baseert zich op een ondernemingsplan voor Lelystad Airport uit 2014. Daarin staat inderdaad dat 'een positieve exploitatie mogelijk (is, red.) bij ongeveer 16.000 vliegtuigbewegingen en 2,4 miljoen passagiers per jaar'. Zelfs dan duurt het nog zeven jaar voordat de benodigde investeringen en aanloopverliezen zijn terugverdiend.

Directeur Jan Eerkens van Lelystad Airport sprak dit in een interview op Radio1 eind september tegen. "Ook bij 10.000 vliegtuigbewegingen hebben wij keurig zwarte cijfers."

Geen dreigement, zegt Schiphol zelf

Schiphol laat in een reactie weten dat de brief niet beschouwd moet worden als dreigement, of waarschuwing. "De brief is bedoeld om het nieuwe kabinet te informeren over het belang van de opening van Lelystad Airport."

Vooruitlopen op wat Schiphol doet als volgend jaar wordt besloten om het vliegveld niet te gebruiken voor vakantievluchten, wil een woordvoerder niet. "Het is nu aan de overheid om een besluit te nemen en daarom is het te vroeg om in te gaan op scenario's."