Dit is de Duitse duivelskunstenaar die The Body Shop Nederland koopt
De 59-jarige Duitse investeerder Stefan Herzberg neemt minstens vijf Nederlandse vestigingen van The Body Shop over, en mogelijk meer. Wie is hij, en is de winkelketen bij hem in veilige handen? Herzberg heeft een overtuigende carrière achter de rug, maar was ook betrokken bij de ondergang van het Duitse warenhuis Karstadt.
Gisteren verkocht curator Cedic de Breet, die het faillissement van The Body Shop Nederland moet afwikkelen, vijf van de 22 vestigingen van de cosmeticaketen aan de Duitse investeerder Stefan Herzberg. De investeerder neemt ook de webwinkel over, evenals de bevoorrading van de vijf Nederlandse franchisevestigingen. In september maakte Herzberg ook al een doorstart met 21 Duitse winkels van The Body Shop.
Hoewel de Nederlandse doorstart bescheiden is, zegt De Breet 'blij' te zijn met de transactie. Eerder dit jaar mislukte een doorstart van The Body Shop in België, waardoor de 12 winkels daar definitief de deuren sloten. Dankzij de overname in Nederland is 'het mooie merk The Body Shop gered', schreef de winkelketen gisteren zelf. Bovendien: Herzberg overweegt nog wat meer Nederlandse winkels door te starten.
In goede handen?
Maar wie is Herzberg, en is The Body Shop bij hem wel in goede handen? Afgelopen jaren werden kwakkelende winkelketens wel vaker doorverkocht aan partijen die uiteindelijk teleurstelden. Zo gingen Blokker België, Big Bazar en Miss Etam onder hun nieuwe eigenaren Dirk Bron, Heerke Kooistra en Martijn Rozenboom op de fles.
Herzberg past echter zeker niet in dat rijtje, zegt curator De Breet. De Duitser heeft goede papieren om van de overname een succes te maken. "Hij heeft een achtergrond in onder meer retail, en wist met het Britse moederbedrijf van The Body Shop overeenkomsten te sluiten." Die franchisegever gaat niet zomaar met iedereen in zee, wil de curator maar zeggen. "Zonder akkoord vanuit Engeland gebeurt er helemaal niets."
Duivelskunstenaar
Dat Herzberg groen licht van de curatoren in Duitsland en Nederland en de Britse franchisegever kreeg, is wel voorstelbaar. De Duitser, die overigens tegenwoordig in de VS en op de Bahama's woont, heeft een overtuigende carrière achter de rug als investeerder in start-ups en manager van kwakkelende winkelbedrijven. In het verleden was hij niet helemaal onomstreden, maar als een ware duivelskunstenaar wist hij er altijd weer bovenop te komen.
Herzberg wordt in 1965 geboren en begint na zijn studie bedrijfseconomie op 27-jarige leeftijd bij een kolenhandel in het Ruhrgebied. In 1996 stapt hij over naar winkelgigant Metro, waar hij assistent wordt van topman Hans-Joachim Körber. In 2003 stapt hij over naar cosmeticaketen Douglas, maar wordt al na twee jaar door zijn voormalige baas teruggehaald naar Metro. Daar wordt hij verkoopdirecteur van warenhuisdochter Kaufhof.
Ambitieuze huurling
Naar verluidt betaalt Metro één miljoen euro om zijn arbeidscontract met Douglas te ontbinden. De verontwaardiging bij de winkelgigant is dan ook groot als Herzberg anderhalf jaar later alweer vertrekt bij Kaufhof, om te gaan werken voor concurrent KarstadtQuelle.
Dat jobhoppen wordt hem in het ouderwetse Duitse bedrijfsleven niet in dank afgenomen. In de pers wordt Herzberg omschreven als een over-ambitieuze 'huurling' met een gebrekkig loyaliteitsgevoel.
Bliksemcarrière
Zijn nieuwe werkgever KarstadtQuelle is een miljardenconglomeraat, dat bestaat uit warenhuizen, postorderbedrijven en reisbureaus. Het concern komt dan net uit een jarenlange sanering en lijkt onder zijn nieuwe naam Arcandor een gezonde en stralende toekomst tegemoet te gaan. Herzberg maakt er in twee jaar een bliksemcarrière.
Aanvankelijk wordt hij in 2007 directeur van postorderdochter Neckermann. Maar nog geen jaar later kan Herzberg al toetreden tot de directie van de veel grotere dochter Karstadt. In de zomer van 2008 wordt hij zelfs gepromoveerd tot topman van de warenhuisketen. Eind dat jaar komt hij daarnaast ook in de top van moederconcern Arcandor.
Nationaal icoon
Zo staat Herzberg als 43-jarige manager plots aan het hoofd van een nationaal icoon. De winkelgigant is vergelijkbaar met het Nederlandse V&D: elke Duitse stad van enige omvang heeft wel een warenhuis van Karstadt.
Maar al snel blijken Arcandor en zijn dochterbedrijven helemaal niet gezond te zijn. Integendeel, in 2009 komt het concern op de rand van de afgrond terecht. Herzberg wendt zich als kersverse topman van Karstadt tot de Duitse politiek, om te bedelen om staatsgaranties en leningen. Volgens hem is Karstadt een 'deel van Duitsland' en moet het bedrijf met zijn 50.000 banen worden gered.
Faillissement
Maar mede omdat Eurocommissaris voor Mededinging Neelie Kroes daarvoor gaat liggen, blijft voldoende staatssteun uit. Zowel Arcandor als de dochterbedrijven als Karstadt gaan in 2009 bankroet; het is een van de grootste na-oorlogse faillissementen van Duitsland.
De warenhuisketen wordt een jaar later verkocht aan een investeerder. Herzberg is dan inmiddels in conflict geraakt met de curator, die hem en andere bestuurders bovendien later aansprakelijk stelt voor 170 miljoen euro aan faillissementsschade.
Sisser
Die zaak loopt uiteindelijk af met een sisser. In 2013 oordeelt de rechter dat Herzberg in de aanloop naar het faillissement van Karstadt niet verwijtbaar handelde, en dus niets hoeft te betalen. De carrière van de topmanager heeft wel een deuk opgelopen, ook omdat hij in 2011 vroegtijdig moest vertrekken als topman van een beursgenoteerde zorginstelling.
De schade van deze episode blijft uiteindelijk echter beperkt. Volgens diverse cv's gaat Herzberg daarna aan de slag als operationeel directeur van een divisie van de Amerikaanse zorgtech-gigant GE Healthcare, en wordt hij na 2014 actief als investeerder in beginnende, veelbelovende bedrijven. Zo zou hij al in een vroeg stadium geld hebben gestoken in AI, onder meer via een deelname in het bedrijf Afinity. Vorig jaar stapte hij ook in een Duits-Canadese producent van groene waterstof.
Fouten maken
Volgens een van die bio's schrikt Herzberg niet terug voor fouten, omdat fouten maken start-ups de mogelijkheid geeft om te leren. "Hij gelooft dat er geen innovatie kan zijn, zonder vergeving."
Met de overname van de 21 Duitse en 5 Nederlandse winkels van The Body Shop is de inmiddels 59-jarige duivelskunstenaar nu weer terug op zijn oude honk; de winkelsector. Op Linkedin schrijft Herzberg trots te zijn op zijn betrokkenheid bij het 'iconische merk', en 'geen enkele twijfel te hebben over deze investering'.