Eerste drie pensioenfondsen stappen over: 'Puzzel om geld eerlijk te verdelen'

Op 1 januari 2028 moeten alle pensioeninstellingen overgestapt zijn naar het nieuwe stelsel. Het gaat om zo'n 150 pensioenfondsen plus nog zo'n 700.000 mensen van wie de werkgever hun pensioenregeling heeft ondergebracht bij een verzekeraar. 

Alle partijen kiezen hun eigen moment. De eerste drie pensioenfondsen gaan over op 1 januari 2025 en de laatste op 1 januari 2028. 

Invaren

In eerste instantie zouden 25 pensioenfondsen op 1 januari 2025 'invaren'. Dat betekent het verdelen van de gezamenlijk pensioenpot van 1700 miljard euro naar miljoenen persoonlijke potjes. Dat is een flinke klus, die tot nu toe maar door drie pensioenfondsen is afgerond. 

Onder andere, heel toepasselijk, het pensioenfonds van de loodsen, die in hun dagelijks leven schepen veilig naar de haven leiden. Dit pensioenfonds heeft bijna 1400 deelnemers, die er volgend jaar 8,8 procent op vooruit gaan. Ook het pensioenfonds Werk & (Re)integratie (PWRI) met 190.000 deelnemers en het personeelspensioenfonds van pensioenuitvoerder APG met 6500 deelnemers stappen in 2025 over.

Wat gaat er veranderen?

• De pensioenen worden veel meer dan nu gekoppeld aan de beleggingsresultaten. Bij een goed beursjaar krijgt iedereen wat meer pensioen en bij een slecht jaar minder.
• Verder is er niet meer één grote gezamenlijke pensioenpot, maar krijgt iedereen een eigen pensioenpotje. 
• Er zijn twee varianten: de solidaire regeling, met een financieel vangnet als het misgaat op de beurs. En de flexibele regeling, soms zonder zo'n stroppenpot, maar de deelnemer heeft meer invloed op de manier van beleggen. Wil je offensief of defensief beleggen?
• De pensioenuitkering is in de meeste gevallen variabel en wordt jaarlijks opnieuw vastgesteld.

Kijk voor meer details op pensioenduidelijkheid.nl

Eén van de deelnemers in het nieuwe systeem is de gepensioneerde loods Gijs de Boer. "Invaren is ons werk", zegt hij grappend. Hij krijgt volgend jaar een paar honderd euro meer dan nu. "In het huidige pensioensysteem zijn mensen jarenlang niet geïndexeerd. In het nieuwe stelsel beweegt je pensioen meer mee met de beleggingsresultaten en kan dus sneller stijgen of dalen," zegt De Boer. 

De loodsen gaan erop vooruit, omdat hun pensioenfonds er financieel goed voorstaat met een dekkingsgraad van 125 procent. In het huidige stelsel hebben pensioenfondsen flinke financiële buffers voor de toekomst. Nu kunnen ze dit bedrag verdelen onder alle deelnemers in hun eigen potje.

Compensatie

Daarnaast moest dit pensioenfonds 470 deelnemers compenseren voor de afschaffing van de doorsneepremie. Werknemers tussen 40 en 55 jaar betalen in het huidige pensioenstelsel meer premie dan oudere werknemers. Dat moest gladgetrokken worden door deze groep meer geld te geven in hun persoonlijke potje. Een ingewikkelde rekensom.

"De grootste uitdaging was om de puzzel te leggen hoe je het geld evenwichtig en eerlijk verdeelt onder bijna 1400 deelnemers", zegt Rajesh Grobbe, directeur van het bestuursbureau Stichting Beroepspensioenfonds Loodsen. "Onze populatie is redelijk hetzelfde en solidair met elkaar. We doen het met zijn allen". 

Stroppenpot voor tegenvallers

De loodsen hebben een miljard euro in hun pensioenpot. Zo’n 75 miljoen euro is voor de stroppenpot als de beleggingen op de beurs tegenvallen. Dan kun je geld uit deze reserves halen, waardoor mensen niet meteen een korting krijgen op hun pensioen. 

Dit is het nieuwe pensioenstelsel, uitgelegd in een korte video:

Pensioenfondsen zijn bij de overgang afhankelijk van veel verschillende partijen, zoals financiële adviseurs, de uitvoeringsorganisatie, een actuaris, een nieuw IT-systeem, de ondernemingsraad, het Verantwoordingsorgaan van het pensioenfonds en de controles van toezichthouders AFM en DNB. Een goede planning en communicatie is cruciaal. 

BDO (accountants & adviseurs) deed onderzoek naar de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel. Uiteraard is zorgvuldigheid en foutloos van groot belang. 

Transitie uitstellen

Werner Hoeve, Partner Audit en Assurance bij BDO constateert dat de transitie complex is en meerdere pensioenfondsen het 'invaren' uitstellen. Hoeve zegt: "Als iedereen met zijn transitiedatum schuift, komt er piekbelasting tussen 2025 en 2026. Het is de vraag of er dan voldoende tijd is voor alle betrokken partijen." De werkdruk wordt dus steeds hoger als alle pensioeninstellingen kiezen voor dezelfde periode.

Hoeveel pensioen je ongeveer krijgt in het nieuwe systeem, hoor je uiterlijk één maand van tevoren. Deze termijn is dicht op de overgangsdatum om zo min mogelijk last te hebben van schommelende beurskoersen. Op de site van je eigen pensioen kun je zien wanneer jij informatie ontvangt.