Russische ASML-spion voor de rechter: niet de eerste, maar wel bijzonder
Een Russische man stond vandaag opnieuw voor de rechter, omdat hij ervan wordt verdacht bedrijfsgeheimen van onder meer ASML jarenlang te hebben doorgespeeld aan zijn moederland.
De man, German A., zou zich schuldig hebben gemaakt aan diefstal, het overtreden van de sanctiewetten, het verkopen van bedrijfsgeheimen en witwassen.
Inlichtingendienst SVR
Bijzonder aan de zaak is dat A. gedurende tien jaar zijn schimmige activiteiten kon uitvoeren. In die tijd was hij onder andere werkzaam voor de TU Delft, Mapper Lithography en ASML.
De man wist volgens de officier van justitie geheimen van ASML, NXP, Mapper, en AMD te stelen en aan Rusland te verkopen. Daarbij zou hij met name de geheimen hebben verkocht aan de Russische inlichtingendienst SVR.
De geavanceerde chiptechnologie mag niet naar Rusland worden geëxporteerd, omdat het bij kan dragen aan de wapenindustrie van de Russen. De man zou voor zijn diensten minstens 43.900 euro hebben ontvangen.
Russen vaker gepakt
Spionage is bepaald niet uniek. De inlichtingendiensten waarschuwen al jaren voor toenemende pogingen van onder andere Rusland en China om gevoelige gegevens van de overheden en bedrijven te stelen.
Zo werd een paar jaar geleden voorkomen dat een Russische inlichtingenofficier kon spioneren bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. In 2022 werden ook zeventien zogenaamde Russische diplomaten het land uitgezet vanwege spionage. Zij deden zich voor als diplomaat, maar waren eigenlijk spionnen.
Diplomaten onschendbaar
Die truc is populair bij inlichtingendiensten over de hele wereld. "Dan geldt het diplomatiek recht", zegt Willemijn Aerdts, expert op het gebied van inlichtingen- en veiligheidsdiensten van de Universiteit Leiden.
Diplomaten mogen niet vervolgd worden, ze kunnen wel de toegang tot het land ontzegd worden. En dat gebeurt dan ook veel vaker dan dat spionnen voor de rechter verschijnen.
Meerdere zaken
Hoeveel spionagezaken er nu spelen, is niet duidelijk. Maar het OM laat wel weten dat er 'meerdere onderzoeken' lopen. De verwachting is dat de komende jaren het aantal zaken zal groeien, omdat er een wet in de maak is die meer (voorbereidende) handelingen strafbaar maakt, en ook de opsporingsbevoegdheden uitbreidt.