Rabobank verslaat concurrenten met winststijging, wat deed de bank zo goed?

Vanochtend presenteerde ABN Amro als laatste van de drie Nederlandse grootbanken zijn resultaten over het afgelopen jaar. Wat blijkt, de winst van de bank daalde vorig jaar met bijna 11 procent ten opzichte van het jaar ervoor, tot 2,4 miljard euro.

Drie grootbanken

Afgelopen dagen gingen Rabobank en ING hun relatief kleinere concurrent aan de Amsterdamse Zuidas al voor. Rabobank wist gisteren niet alleen een hogere winst dan ABN Amro te presenteren, maar zag de winst vorig jaar ook stijgen. De coöperatieve bank uit Utrecht boekte een nettowinst van bijna 5,2 miljard euro, een stijging van 18 procent ten opzichte van het jaar ervoor.

ING presenteerde vorige week een winst van 6,4 miljard euro over 2024, in absolute getallen de hoogste winst van de drie. Dat is ook niet zo gek, want zowel in balanstotaal (het totaal aan schulden en bezittingen), als in aantal werknemers is ING veel groter dan zijn twee Nederlandse tegenspelers (zie kader onderaan). In vergelijking met het voorgaande jaar scoorde ING echter het slechtste van de drie, met een daling van 12 procent.

Desondanks zei ING-topman Steven van Rijswijk tevreden te zijn met de miljardenwinst. "Daarmee hebben we een hoog niveau vastgehouden na een sterk 2023." Dat destijds als exceptioneel omschreven jaar zag de bank de nettowinst verdubbelen, tot 7,5 miljard euro.

Rabo springt eruit

Van de drie grootste banken in Nederland was het dus alleen Rabobank die haar winst vorig jaar zag stijgen, en nog aanzienlijk ook. Dat is bovendien niet te verklaren aan slechte cijfers in 2023, waardoor het makkelijker geweest zou zijn in 2024 een mooie plus te scoren. Integendeel, ook 2023 was voor Rabobank al een topjaar.

Wat deed Rabobank vorig jaar zo goed? In de toelichting op de jaarcijfers dankt de bank de goede winst aan een waaier van oorzaken. In de eerste plaats was er groei in alle segmenten waarin de bank actief is: hypotheken, consumentenbankieren, bedrijfsleningen en leasing. Daarnaast was er sprake van 'rentestanden die positief bijdroegen aan onze rentewinst, lage kosten voor kredietverliezen en aanzienlijk lagere toezichtsheffingen'.

'Goed risicobeleid'

Tijdens de presentatie van de jaarcijfers legde financieel bestuurder Bas Brouwers de nadruk vooral op ‘goed risicobeleid’ in de afgelopen jaren. Mede daardoor kwamen de kosten voor kredietverliezen vorig jaar uit op 468 miljoen euro, aanzienlijk lager dan de 727 miljoen euro in het voorgaande jaar.

"Dat laat de solide kwaliteit van onze leningenportefeuille zien", aldus de bank in haar toelichting. "In de totale leningenportefeuille bleef het aandeel van leningen, waarvan het risico op niet-terugbetaling hoog is met 1,7 procent stabiel." Het jaar daarvoor bedroeg de zogenoemde Non Performing Loans ratio 1,6 procent.

Kostenstijgingen

Inspanningen van topman Stefaan Decraene om de bank efficiënter te laten werken dankzij kortere beslissingslijnen en technologie, wierpen nog geen vruchten af. De totale operationele kosten van de bank stegen vorig jaar met 6 procent. Dat wijt Rabobank vooral aan hogere cao-lonen en een gestegen aantal medewerkers, vooral bij de afdelingen automatisering en financiële misdaadbestrijding.

Beurscommentator Hans de Geus zegt dat de 'hele hoge winst' van Rabobank onder andere 'wordt verdiend op onszelf', met een verwijzing naar de gestegen rentemarge van Rabo. "Dat is het verschil wat de bank verdient op uitgeleend geld en wat ze moet betalen voor spaargeld. Die marge is fors opgelopen de laatste tijd. Zo zijn er klachten dat Nederlandse banken een hogere hypotheekrente rekenen dan in het buitenland. Dat betalen wij dus."

Kredietverliezen

Ook bevestigt De Geus de lagere uitgaven van de bank aan kredietverliezen. "Soms leen je geld uit, maar krijg je het helemaal niet terug. Daar moet je voorzieningen voor nemen, en uiteindelijk soms ook echt kosten. Die kosten zijn omlaag. Er zijn relatief weinig uitgaven aan kredietverliezen. Dat heeft er onder meer mee te maken dat het in Nederland redelijk goed gaat. Dat is positief voor de winst."

BANKEN            BALANSTOTAAL   FTE                    

ING                    1021 mrd              60.000* 

Rabobank         629 mrd               49.000             

ABN Amro         385 mrd              26.000** 

* absoluut aantal bijna 63.000

** inclusief externen

Consumenten balen dat ze geen rente krijgen op hun spaargeld, maar voor banken is de lage rente ook een groot probleem: