Consumenten betalen een toeslag voor groen gas, maar dat is er nog helemaal niet
Een toeslag betalen voor iets dat er nog niet is, en waarvoor de regels ontbreken? Het klinkt raar, maar het gebeurt. Wie nu een nieuw vast contract afsluit voor gas dat doorloopt tot 2026 of 2027, betaalt bij sommige energieleveranciers een toeslag voor groen gas.
Het kabinet voert op 1 januari volgend jaar een zogenoemde bijmengverplichting in voor groen gas. Dat houdt in dat energieleveranciers verplicht worden om duurzaam opgewekt gas te mengen met gewoon aardgas. Het maakt gas duurder, en daarom presenteren de leveranciers de rekening bij hun klanten.
Er zijn echter twee grote problemen met die rekening: het groene gas is namelijk bij lange na niet in voldoende mate beschikbaar om te kunnen bijmengen. Het is daarnaast maar zeer de vraag of de wet die dat moet regelen wel in kan gaan op 1 januari 2026.
Maar omdat energieleveranciers hun prijzen niet mogen wijzigen tijdens de looptijd van een vast contract, sorteren ze nu alvast voor op de wetswijziging met die extra heffing.
Leveranciers Eneco, Oxxio, Engie, Pure Energie en Vattenfall houden bij nieuwe, vaste gascontracten die doorlopen tot na 1 januari 2026 rekening met 'financiële risico’s die ontstaan door aanpassingen in wetgeving.' Ofwel: ze verhogen de prijzen alvast, want straks kan dat niet meer.
Niet te controleren
De toeslag wordt niet uitgesplitst op de rekening en valt daarom lastig te controleren. Vattenfall zegt daarbij geen mededelingen te doen over de opbouw van de tarieven of inkoopstrategie. Door het verplicht inkopen van groen gas, stijgen de kosten. "En dan ligt het voor de hand dat daarmee ook de kosten voor consumenten stijgen", aldus woordvoerder Hidde Kuik.
De meerkosten voor groen gas bedragen uiteindelijk waarschijnlijk zo’n 12 tot 14 eurocent per kuub. De kosten op de gasrekening nemen daardoor met ongeveer 10 procent toe in 2030, becijferde CE Delft in opdracht van het ministerie van Klimaat en Groene Groei.
De stijgende gasprijzen zijn geen pretje voor Judy, zo zie je in deze video.
Het is dus niet vreemd dat leveranciers de extra kosten doorberekenen voor langlopende contracten, de leveranciers willen immers niet met het rekening achterblijven. Maar de consument kan daarvan lelijk de dupe worden. Als de wetgeving vertraging oploopt, betalen ze namelijk voor iets dat ze helemaal niet krijgen.
En dat is zeker geen denkbeeldig scenario. Het ministerie van Klimaat en Groene Groei ligt namelijk in de clinch met de Europese Commissie over het ingediende conceptwetsvoorstel over groen gas. Eerst moet er goedkeuring komen vanuit Brussel, daarna moet de Raad van State een advies uitbrengen, en vervolgens moeten de Tweede en Eerste Kamer er nog over stemmen.
Zo spoedig mogelijk
Het ministerie van Klimaat en Groene Groei zegt: "Er wordt gestreefd naar zo'n spoedig mogelijke inwerkingtreding." Het kabinet komt dit voorjaar met een besluit over maatregelen over hoe ze de energierekening betaalbaar houden.
En dan is er dus nog dat andere probleem: dat groene gas is er helemaal niet. Nederland produceert slechts 5 procent van de twee miljard kuub groen gas die in 2030 nodig is voor deze bijmengverplichting. En volgens experts kun je nooit binnen vijf jaar zoveel extra produceren.
Essent denkt dat 1 januari 2026 'onhaalbaar' is voor de wet. En noemt de invoering 'zeer onwenselijk', omdat de politiek op deze manier de energierekening van consumenten verder verhoogt. Essent is geen tegenstander van groen gas, maar de bijmengplicht op deze manier invoeren, zorgt volgens het bedrijf niet voor voldoende groen gas, enkel voor een hogere energierekening.
Van het gas af
Vandebron noemt het 'zonde van de moeite en het geld' om een bijmengverplichting in te voeren, aangezien we uiteindelijk naar een volledig elektrisch systeem toe zouden moeten en vanaf 2050 helemaal van het gas af moeten.
Alleen Pure Energie wil hardop zeggen dat ze klanten zullen compenseren als de bijmengverplichting er uiteindelijk niet komt, terwijl ze er wel al voor betaald hebben. Engie neemt 'in overweging' hoe om te gaan met reeds betaalde bedragen.
Clausule in de voorwaarden
Maar het kan ook anders: Essent, Energie Direct en Vandebron kiezen er niet voor om nu al een hoger gastarief te rekenen. Zij voegen een clausule toe in de voorwaarden die het mogelijk maakt de prijs tussentijds te verhogen 'als gevolg van veranderde wet- en regelgeving zoals de bijmengverplichting groen gas.'
Greenchoice en Budget Energie willen 'geen concurrentiegevoelige informatie delen' over hoe zij omgaan met de naderende verplichting.
Essent is bang voor de betaalbaarheid van de energierekening door een stapeling van kosten die de overheid invoert. En ziet alle "kostenverhogingen als een onhoudbare last voor Nederlandse huishoudens", zo laat het bedrijf weten.
Flinke stijging rekening
CE Delft berekende dat de gemiddelde gasrekening flink stijgt. Een gemiddeld huishouden verbruikt 1169 kubieke meter gas per jaar. In 2021 - vóór de energiecrisis - betaalde je 1215 euro inclusief btw. In 2030 betaal je in het meest gunstige scenario 1805 euro voor je gasrekening en 2290 euro bij hogere gasprijzen.
In onderstaande grafiek zie je dat met name de belastingen vanuit de overheid flink toenemen en zo'n 60 procent uitmaken van je gasrekening.
