Onrust om heffingen Trump: wat merken Amerikanen, wat merken wij?
President Trump heeft gisteren zijn langverwachte wereldwijde importheffingen bekendgemaakt. De internationale handelswereld staat volledig op zijn kop door de vergaande maatregelen. Vijf vragen en antwoorden.
1. Hoe hoog zijn de importheffingen?
De importheffingen, dat zijn extra belastingen die Amerikaanse bedrijven moeten betalen als zij spullen importeren uit andere landen, verschillen per land. Trump heeft een minimumtarief van 10 procent afgekondigd, maar veel landen zitten daar ver boven.
Zo wordt het tarief voor import uit de EU 20 procent, voor China 34 procent (bovenop de 20 procent die al gold voor het land), voor Vietnam geldt een heffing van 46 procent en Japan krijgt 24 procent om de oren.
Zo maakte Trump zijn maatregelen gisteren bekend:
Het basistarief van 10 procent gaat gelden vanaf 5 april, de hogere heffingen worden op 9 april van kracht.
2. Hoe worden ze berekend?
De grote vraag is: hoe komen de Amerikanen bij deze percentages, die ze 'wederkerige importheffingen' noemen? Volgens Trump heeft de VS heeft gekeken naar wat andere landen rekenen op Amerikaanse goederen en datzelfde tarief in rekening gebracht, gedeeld door twee 'uit coulance'. Daarin zouden ook andere zaken die de VS als handelsbelemmeringen ziet, zijn meegerekend.
Denk aan subsidies, allerhande regels over productstandaarden waaraan Amerikaanse producten moeten voldoen en zelfs de btw die consumenten hier over alle goederen betalen.
Ligt complexer
Uit documenten die later zijn vrijgegeven, blijkt dit overigens niet echt te kloppen. Omdat het te complex werd om te becijferen, is ervoor gekozen om het handelsoverschot (dat wat een land meer exporteert dan importeert) dat een land heeft met de VS te delen door de export van dat land naar de VS. Het tarief dat vervolgens in rekening wordt gebracht is de helft van de verhouding tussen het handelsoverschot en de export.
Dat zou er vervolgens toe moeten leiden dat de handel tussen de VS en andere landen precies in balans komt. Iets wat economen trouwens massaal ontkennen.
3. Wat is het doel van de heffingen?
Door producten van buiten de VS extra te belasten, worden ze duurder. Dat moet ervoor zorgen dat Amerikaanse bedrijven weer in de VS gaan produceren én dat buitenlandse bedrijven er fabrieken openen of uitbreiden, is de hoop van het Witte Huis.
Maar Trump gebruikt ook andere argumenten voor de heffingen: zo zouden ze veel extra inkomsten voor de staat opleveren. Die vlieger gaat trouwens alleen op als Amerikaanse bedrijven blijven importeren uit het buitenland, waarmee het eerste argument vervalt.
Als laatste zet de nieuwe Amerikaanse regering importbelastingen ook in om landen onder druk te zetten, om iets anders gedaan te krijgen. Bijvoorbeeld het beperken van migratie en drugscriminaliteit, in het geval van Mexico en Canada.
In deze video legt Erik Mouthaan uit dat Amerikaanse consumenten de prijs gaan betalen voor de heffingen (tekst gaat verder onder video).
4. Wat betekenen de heffingen voor jou?
Voorlopig zijn de heffingen vooral slecht nieuws voor Amerikaanse consumenten. Omdat het importeren van goederen duurder wordt, zullen de heffingen er in de eerste plaats vooral voor zorgen dat de prijzen in de VS gaan stijgen. Zelfs als er bedrijven zijn die hun productie verplaatsen naar de VS door de heffingen, zullen de productiekosten daar waarschijnlijk hoger liggen, wat alsnog voor hogere prijzen zorgt.
Maar uiteraard lijden ook exporterende bedrijven in Europa en andere landen onder de heffingen, omdat het zeer waarschijnlijk is dat de vraag naar hun producten afneemt. In hoeverre Nederlandse consumenten hier direct last van gaan krijgen, hangt vooral af van de tegenmaatregelen die de EU neemt.
Op financiële markten wordt gespeculeerd dat er een veel groter plan achter de heffingen zit. In deze video legt Bart uit wat dat plan zou kunnen zijn (tekst gaat verder onder video):
Als de EU besluit om met gelijke munt terug te slaan, en hoge importheffingen oplegt op Amerikaanse goederen, dan zullen consumenten hier ook geconfronteerd worden met hogere prijzen.
5. En wat gaat de EU dan doen?
Opmerkelijk genoeg reageert de EU vrij rustig. De afgelopen maanden klonk vaak het dreigement dat de EU hard terug zou slaan, maar de reactie is nu nog afwachtend.
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zei vanochtend dat de EU graag wil onderhandelen met de VS over het wegnemen van handelsbarrières. "Tegelijkertijd staan we klaar om te reageren", zei Von der Leyen.