Turbulente tijden voor vliegtuigmaatschappijen, veel minder reizigers naar VS

Een daling van ruim 12 procent of bijna 45 volle vliegtuigen van KLM (Airbus A330-300), aldus cijfers van de Amerikaanse overheid. De strapatsen van president Donald Trump lijken een factor te zijn. 

Hier moet wel opgemerkt worden dat het niet per se gaat om Nederlanders, maar om iedereen die vanuit Nederland reist. Hier zitten ook overstappers uit andere landen bij. Toch lijkt er wel geconcludeerd te kunnen worden dat Europeanen de VS ook figuurlijk wat meer links laten liggen, want ook vanuit andere landen is een afnemend aantal reizigers zichtbaar. 

Het aantal buitenlandse reizigers dat per vliegtuig naar de VS kwam, lag in maart bijna 10 procent lager dan een jaar eerder, aldus het International Trade Administration (ITA), een overheidsagentschap voor internationale handel. 

ANVR 

"We zien dat het aantal boekingen naar Amerika sinds november afneemt", stelt een woordvoerder van de ANVR, de belangenbehartiger van Nederlandse reisorganisaties. Dat is de maand waarin Trump werd verkozen tot president. "We weten niet of dit de reden is. De redenen vragen we namelijk niet uit." 

Volgens de ANVR kan het ook een rol spelen dat de dollar in november flink in waarde steeg, waardoor het verblijf in de VS een stuk duurder werd. 

Trump 

De Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs wijt het achterblijvende toerisme aan de toenemende vijandigheid aan de grens, oplopende geopolitieke spanningen en wereldwijde economische onzekerheid. 

Adam Sacks, directeur van het prestigieuze in Oxford gevestigde onderzoeksbureau Tourism Economics, wijst naar Trump. Dat het paasweekend vorig jaar in maart begon en dit jaar in april, is volgens hem maar een deel van het verhaal.

En dan te bedenken dat Trump de financiële markten vorige week, begin april dus, helemaal op de kop zette. De gecreëerde onzekerheid over bijvoorbeeld de geldzaken kan ervoor zorgen dat toeristen en zakenreizigers een pas op de plaats maken. 

De gevolgen van de recentste Trump-acties zijn helemaal nog niet in de bovenstaande gegevens te zien. Ook moet in ogenschouw worden genomen dat boekingen die nu worden gedaan, pas later zichtbaar zijn in de reizigersaantallen. 

Zakenreizigers 

Daan Lenderink, CEO van Schiphol Travel (een groot reisbureau voor zakelijke reizen), kan wél iets over zeggen over het effecten van de laatste weken. Hij ziet pas vanaf april dit jaar een daling van 10 procent. In de drie maanden daarvoor zag hij juist een stijging van 20 procent als het gaat om zakelijke reizen naar de VS. Het is dus duidelijk dat de zakelijke markt nu ook reageert. 

"De omzetcijfers van de zakelijke markt reflecteren de economische gesteldheid in het land", zegt Lenderink. Hij zegt dat in Nederland 45 procent van de omzet aan verkochte vliegtickets op conto van de zakelijke markt komt en dat 15 procent van het aantal zakelijke reizen naar Amerika gaat. Geen kleine markt dus. 

Ook moge duidelijk zijn dat Amerika ook om andere redenen (vakantie, familie, opleiding etc.) nog steeds een populaire bestemming is. 

Wil je naar de VS? Kijk dan eerst naar de onderstaande video: 

Dat de ontwikkelingen een hard gelag zijn voor luchtvaartmaatschappijen als KLM is ook evident. Al wil de vliegtuigmaatschappij er zelf weinig tot niets over kwijt. "Wat ik nu wel kan aangeven is dat er niks gewijzigd is in ons vluchtschema", aldus een woordvoerder van de vliegtuigmaatschappij. 

Ben Smith, de grote baas van KLM's moederbedrijf Air France-KLM, zei eerder al dat tickets voor de economy class goedkoper worden vanwege economische tegenwind. Beurskoersen van andere grote vliegtuigmaatschappijen laten zien dat ze last hebben van de economisch onrustige tijden. Het is daarom zeer onwaarschijnlijk dat deze zorgen KLM voorbijvliegen. 

Belang van VS voor KLM 

"De VS is een belangrijke markt voor KLM", duidt luchtvaarteconoom Floris de Haan van het Erasmus centre for Urban, Port and Transport economics. Hij zegt dat de marges op de Noord-Atlantische routes relatief hoog zijn.

"Dit is het gevolg van minder concurrentie op Noord-Atlantische routes, terwijl KLM op routes in Europa concurreert met low cost-maatschappijen en op routes naar Azië concurreert met luchtvaartmaatschappijen uit het Midden-Oosten", zegt de onderzoeker.

"Daarnaast heeft Air France-KLM een sterke samenwerking met Delta Airlines waarmee een groot aantal binnenlandse bestemmingen in de VS en Europa voor de Europese en Amerikaanse consument kan worden aangeboden", vervolgt De Haan. 

Hierdoor kan bijvoorbeeld een zakenreiziger met KLM van de Schotse oliestad Aberdeen met tussenstop op Schiphol naar Texas, de grootste oliestaat in de VS. 

'Geruststellende' boodschap 

De schade voor Amerikaanse bedrijven is zo mogelijk nog groter. Lenderink verwacht echter wel dat de handel en dus de reismarkt zich zal stabiliseren. De woordvoerder van ANVR toont zich met een eigen theorie ook positief: "Doordat de dollar flink in waarde is gezakt, kan een reis naar de VS ook juist weer aantrekkelijker worden aangezien die weer goedkoper wordt."