Economie groeide in eerste kwartaal nauwelijks: maar 0,1 procent
De Nederlandse economie groeide in het eerste kwartaal met maar 0,1 procent in vergelijking met het vierde kwartaal van vorig jaar. Consumenten besteedden een stuk minder. De overheid zorgde ervoor dat de economie als geheel nog een beetje groeide.
Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Central Bureau voor de Statistiek (CBS). De groei is kleiner dan economen hadden verwacht. De meeste 'motoren' van de economie draaiden minder goed dan een kwartaal eerder. Zo consumeerden huishoudens 0,2 procent minder dan in de drie laatste maanden van vorig jaar.
Verder daalden de investeringen die bedrijven deden met 2,2 procent. Vooral de investeringen in personenauto's en bedrijfswagens daalden. Dat komt volgens het CBS mede door belastingwijzigingen en strengere regels voor milieuzones in steden. In het vierde kwartaal van 2024 was er juist sprake van een forse toename van investeringen door bedrijven in personen- en bestelauto's.
Ook de export van goederen en diensten daalde in het eerste kwartaal, met 0,8 procent ten opzichte van het vierde kwartaal vorig jaar. Er werden vooral minder industriële goederen aan het buitenland verkocht.
Dat de economische groei zo laag is hadden we niet verwacht, zegt Frank Notten, econoom bij het CBS. "Dat de consumptie daalt is een toch wel een beetje een verrassing, hetzelfde geldt voor de lagere export." Hij spreekt van een "hele magere groei, zeker in vergelijking met eerdere kwartalen, de vaart lijkt er nu toch echt wel uit te zijn".
Overheid zorgt voor redding
Uiteindelijk was er alleen bij de overheid sprake van een plus. Die gaf 0,5 procent meer uit, vooral aan zorg. Ook waren er meer ambtenaren in dienst.
Ten opzichte van het eerste kwartaal vorig jaar groeide de Nederlandse economie in de eerste drie maanden van 2025 met 2 procent. In 2024 kromp de economie in de eerste drie maanden, maar in de rest van het jaar was er in elk kwartaal daarna juist sprake van groei.
Die groei werd wel steeds kleiner. In het tweede kwartaal was deze nog 1 procent, in het derde kwartaal 0,8 procent en in de laatste drie maanden nog 0,4 procent.
Trump
De cijfers over de economie zijn van voordat de Amerikaanse president Trump de belangrijkste importheffingen invoerde, alhoewel hij er al eerder wel mee schermde. Maar de handelsoorlog en onzekerheden die deze met zich meebrengt kunnen er, naast de in vergelijking met andere landen hogere inflatie, wel aan hebben bijgedragen dat consumenten minder zijn gaan uitgeven, denkt Notten.
Ook bij de geringere export kan dat het geval zijn, zegt hij. In de komende kwartalen kunnen de handelsoorlog en invoerheffingen nog meespelen, denkt Notten.
Arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt is in historisch perspectief nog steeds krap, zo zijn er voor elke 100 werklozen 101 vacatures, aldus Notten. "Maar alle signalen staan wel een beetje de verkeerde kant op. De werkloosheid neemt iets toe en het aantal banen is gedaald." Dat laatste komt volgens hem door een daling bij het aantal zelfstandigen met 52.000, doordat er nu scherper wordt gecontroleerd op schijnzelfstandigheid.
Het consumentenvertrouwen was de afgelopen kwartalen al laag, maar de lonen bleven stijgen en door de krapte op de arbeidsmarkt bleven consumenten wel uitgeven, aldus Notten. Maar je kan zeggen dat lagere consumentenvertrouwen nu wel ergens op is gebaseerd, zegt hij. "Het lijkt er op dat het lagere consumentenvertrouwen zich vertaalt naar een lagere consumptie."
Buurlanden doen het beter
De groei van de Nederlandse economie in het eerste kwartaal bleef achter bij die in de EU als geheel (+0,3 procent). Duitsland groeide met 0,2 procent in vergelijking met het vierde kwartaal van vorig jaar en België zelfs met 0,4 procent.
Positieve uitschieters in de EU waren Ierland (+3,2 procent) en Spanje en Litouwen (+0,6 procent). Alleen Hongarije liet een krimp zien, van 0,2 procent.
In deze video zie je wat jij merkt van de Amerikaanse importheffingen:
