Wat als er geen deal tussen VS en EU komt? 'Economische pijn Nederland beperkt'

Als de EU kiest voor tegenheffingen op Amerikaanse goederen, dan blijft de 'economische last voor Nederland beperkt'. Zo'n Europese tegenreactie op Amerikaanse heffingen zal zo'n 30 procent raken van de Nederlandse import uit de VS. De helft wordt echter direct weer doorgevoerd.
Of die voorgenomen tegenreactie er komt, is nog maar de vraag. Woensdag meldde de Britse krant FT al dat een handelsdeal dichtbij is. Dit wordt vandaag bevestigd door andere buitenlandse media.
Gemeld wordt dat er een importheffing van 15 procent aankomt op Europese goederen die naar de VS worden geëxporteerd. Bepaalde goederen, zoals vliegtuigen, sterke drank en medische apparatuur, worden van die heffingen vrijgesteld, schreef FT.
In het geval een deal zou Europa mogelijk helemaal geen tegenheffingen opleggen. De Amerikanen ontkennen echter dat een deal op handen is. Neem het nieuws 'met een korreltje zout' zei Peter Navarro, econoom en adviseur van de Amerikaanse president Donald Trump.
Situatie als er geen deal komt
Statistiekbureau CBS is aan het rekenen geslagen voor het geval er geen deal komt. Trump dreigt met een standaardheffing van 30 procent op alle Europese producten. Deze heffingen gaan in op 1 augustus als er geen deal komt tussen de EU en de VS.
Sinds april moet een heffing van 10 procent betaald worden voor de meeste Europese producten die door de VS ingevoerd worden. Op auto's, staal en aluminium is dat zelfs 25 procent.
Als reactie overweegt de Europese Commissie invoerheffingen op Amerikaanse goederen ter waarde van 93 miljard euro te gaan heffen. Ruim 19 miljard euro daarvan komt aan in Nederland, wat neer komt op ongeveer 30 procent van de Nederlandse goederenimportwaarde uit de VS in 2024, meldt het CBS.
De cijfers
Ongeveer 21 procent van die 93 miljard euro komt via Nederland Europa binnen. Daarmee draagt Nederland op Duitsland na het grootste deel van de maatregelen. Daarbij moet dus gezegd worden dat ruim de helft van het Nederlandse aandeel weer door- of wederuitgevoerd wordt, waardoor de economische last voor Nederland beperkt blijft.
Hoewel importheffingen extra kosten kunnen betekenen voor Europese importeurs en consumenten, leveren ze ook wat op op. Lidstaten staan 75 procent van de geïnde rechten af aan de EU, maar mogen 25 procent zelf houden. Als het volledige pakket wordt doorgevoerd met een gemiddelde heffing van 25 procent, kan dat de Nederlandse schatkist naar schatting zo'n 1,5 miljard euro opleveren.
De paketten
Het CBS gaat uit van een gemiddelde heffing van 25 procent omdat de EU concreet bezig is met twee pakketten. Het eerste betreft voor het grootste deel een importheffing van 25 procent op 21 miljard euro aan importwaarde. Deze is al vastgelegd in een verordening en gaat op 6 augustus in.
Daarnaast komt er mogelijk een tweede pakket van 72 miljard euro. Hierover zijn de lidstaten nog in overleg over de precieze invulling. De omvang is daarmee veel groter dan bij eerdere vergeldingsmaatregelen.
In 2018 stelde de EU al eens vergeldingsheffingen in op Amerikaanse goederen, maar die gingen toen om een importwaarde van 267 miljoen euro voor Nederland.
Pakket 1 bevat vooral gewone producten voor consumenten, zoals parfums, cosmetica, en ook oliehoudende zaden en vruchten. Pakket 2 gaat vooral over hightechproducten zoals medische apparatuur, meetinstrumenten, datatechnologie en chemische halffabricaten. Deze producten zullen voor Nederlandse en Europese instanties dus duurder worden.
Voor de gehele EU is vliegtuigonderdelen de belangrijkste goederengroep die mogelijk geraakt wordt.
Gevolgen voor Volkswagen
Dat de handelsoorlog effect heeft op Europese bedrijven, werd vandaag nog eens duidelijk. Volkswagen Group meldde vandaag dat de Amerikaanse importheffingen de automaker het afgelopen half jaar 1,3 miljard euro hebben gekost.
De VS en Japan sloten eerder deze week al een handelsakkoord. Wereldwijd reageerden beurzen positief op dit nieuws. De koersen van Japanse autobouwers veerden ook op.
Importheffingen hebben ook invloed op jouw portemonnee: