Wachtrij stroomaansluitingen loopt op naar 14.000 bedrijven: 'We kunnen geen kant op'
De wachtrij voor aansluiting op het Nederlandse elektriciteitsnet is opnieuw opgelopen en telt inmiddels zo'n 14.000 bedrijven, blijkt uit cijfers van de netbeheerders. Voor ondernemers zoals transportondernemer Jan Verlaan heeft dit directe gevolgen. "We willen investeren in elektrische voertuigen en machines, maar zolang er te weinig stroom is, kan dat niet."
Onze klanten zijn bovendien niet bereid extra te betalen voor elektrisch vervoer, dus we blijven voorlopig op fossiele brandstoffen rijden", verzucht Verlaan.
Het volle stroomnet beperkt Verlaan in zijn dagelijkse werk en toekomstige groei. Zo kan hij geen laadplein voor elektrische voertuigen aanleggen en is er voorlopig slechts één laadpaal met laag vermogen beschikbaar. Ook het trainen van chauffeurs op elektrische voertuigen loopt vertraging op. "Het kost veel tijd om het verbruik te spreiden, bijvoorbeeld 's nachts. We werken hieraan met de gemeente en Stedin, maar het blijft ingewikkeld", legt hij uit.
Maatschappelijke impact
Het probleem beperkt zich niet tot ondernemers. In het Drentse Noordenveld kan de gemeente voorlopig geen opvangcentra openen voor bijna driehonderd vluchtelingen uit Oekraïne. De locaties zijn er wel, maar kunnen niet worden aangesloten op het overbelaste stroomnet. De gemeente onderzoekt nu tijdelijke oplossingen om toch een onderdak te bieden.
Een van de grootgebruikers van stroom zijn datacenters, zoals wordt uitgelegd in deze video:
Oplossingen en frustraties
Volgens Verlaan is het probleem al lang bekend, maar werd er te laat actie genomen. "Als we vijf jaar geleden beter hadden nagedacht over onze aansluiting, hadden we dit kunnen voorkomen. Ze doen nu wat ze kunnen, dat zie ik ook wel. We zijn gewoon veel te laat begonnen met het erkennen van het probleem."
Minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei, VVD) schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat er 'geen gemakkelijke oplossingen' meer zijn en dat het ministerie samenwerkt met de netbeheerders en gemeenten om het volle stroomnet aan te pakken.
Het kabinet zet in op flexibele contracten, die pieken in verbruik dempen en dalen benutten, op versnelling van de uitbreiding van het hoogspanningsnet en op 50.000 nieuwe transformatorhuisjes. "Dat zal de komende jaren nog in volle gang zijn", schrijft Hermans in de Kamerbrief. Toch blijft capaciteit schaars door toenemende vraag en de groei van duurzame energie.
Druk voor ondernemers
Ondernemers als Verlaan hopen dat de aangekondigde maatregelen snel effect hebben. Maar zolang de wachtrij blijft groeien, vrezen velen dat de energietransitie vertraging oploopt. "We willen vooruit, maar zonder stroom kunnen we letterlijk geen kant op", zegt Verlaan.