Arbeidsinspectie legt boetes op na 'uitbuiting' Oekraïners in kassen
De 'uitbuiting' van Oekraïners komt twee bedrijven uit het Westland en een Pools uitzendbureau duur te staan. Na een onderzoek van de Arbeidsinspectie kregen de drie 'hoge' boetes omdat de Oekraïners illegaal aan het werk waren. Alle drie de bedrijven moeten bijna 145.000 duizend euro betalen.
RTL Nieuws meldde in de zomer van 2022 dat Oekraïners die in het Westland in kassen werkten, werden 'uitgebuit'. Dit bleek uit documenten die vakbond CNV in handen kreeg en uit gesprekken van RTL Nieuws met Oekraïense werknemers.
De Arbeidsinspectie startte een onderzoek. 3,5 jaar later concludeert de inspectie dat 32 Oekraïners illegaal aan het werk waren via een Pools uitzendbureau dat ze via een Nederlandse uitzender tewerkstelde bij een Nederlandse kweker.
Geen vergunningen
De Oekraïners hadden volgens de Arbeidsinspectie geen tewerkstellingsvergunningen, terwijl ze die wel hadden moeten hebben. Daarom krijgen de drie betrokken bedrijven boetes opgelegd van in totaal 432.000 euro.
Daarnaast krijgen ze een 'waarschuwing preventieve stillegging van werk'. Dit is een soort gele kaart: als de Arbeidsinspectie constateert dat de bedrijven nog een keer de fout ingaan, dan kunnen de werkzaamheden van de betrokken bedrijven worden stilgelegd.
'Geschokt'
In het persbericht van de Arbeidsinspectie wordt geen melding gemaakt van, of een oordeel uitgesproken over, de arbeidsvoorwaarden die de Oekraïners hadden.
De kwekerij waarin de Oekraïners werkten reageerde drie jaar geleden geschrokken op de berichten. De Arbeidsinspectie legt het bedrijf toch een boete op, omdat het vindt dat de kwekerij 'ketenaansprakelijk' is.
Sommige arbeidsmigranten in Nederland worden abominabel behandeld:
De Rechtbank Amsterdam sprak zich eerder wel uit over 'een aantal bedenkelijke bepalingen in de overeenkomsten' die de Oekraïners ondertekenden. Zo stond op contact met de Nederlandse werkgever meteen 'een forse boete' van 500 euro. Ook was er 'een bepaling' over 'deportatie bij niet naleving van het woon- en verblijfsreglement'. Die bepaling was 'eerder een dreigement dan een waarschuwing', aldus de rechter.
Uitbuiting
Een kwalificatie als 'uitbuiting' noemde de rechter 'zwaar aangezet, maar niet onnodig grievend of beledigend'. Vakbond CNV, die over de misstanden de publiciteit zocht, had volgens de rechter een gerechtvaardigd belang om van uitbuiting te spreken. De eis van het Poolse uitzendbureau om die uitspraak te rectificeren werd daarom door de rechtbank afgewezen.
'Bedenkelijke bepalingen'
In de overeenkomst die de Oekraïners ondertekenden stond dat 'het verboden is om direct contact te hebben met werknemers van het Nederlandse bedrijf' waar ze aan de slag zouden gaan, 'met name over zaken in verband met tewerkstelling, op straffe van een boete van 500 euro'. Ook waren ze verplicht om 'het verblijfs- en woonreglement van ruimten van de werkgever na te leven ; Schending wordt bestraft met een boete of deportatie'. De Oekraïeners betaalden geld om naar Nederland 'te mogen' komen, werkten voorafgaand of na terugkeer enkele dagen gratis om te betalen voor huisvesting en vervoer, kregen laat hun eerste betaling, hadden geen toegang tot hun bankrekening en geen geld om eten te kopen.