AFM: beleggers jaarlijks voor 750 miljoen euro opgelicht

Je wordt zomaar opgebeld met een fantastisch verhaal over een belegging waarin je nú je geld moet steken, maar je moet wel snel beslissen. Of je investeert in een aandeel of crypto waarvan de koers kunstmatig wordt opgepompt door criminelen, waarna deze die aandelen of crypto's snel verkopen, en beleggers die later instapten de koers zien kelderen.

Het zijn een paar voorbeelden van fraude waarbij argeloze beleggers veel geld kwijt raken. Ook maken oplichters bijvoorbeeld nepadvertenties op sociale media, waarbij zogenaamd bekende financiële experts, zoals Janneke Willemse, beleggingstips geven.

Schaamte

Criminelen opereren geregeld vanuit het buitenland, waardoor het moeilijk is om ze aan te pakken.

Vaak, heel vaak zelfs, denkt de AFM, schamen beleggers zich dat ze erin zijn getrapt en melden ze de fraude niet. Daardoor is de werkelijke schade voor beleggers wel het tienvoudige van de 75 miljoen euro die elk jaar wordt gemeld, verwacht de AFM.

'Iedereen kan slachtoffer zijn' 

Het zijn niet alleen beleggers die net komen kijken, of die weinig ervaring hebben met internet en sociale media die slachtoffer zijn. Volgens de AFM hebben slachtoffers vaak juist zelf enige beleggingservaring en zijn ze niet per se financieel goedgelovig. Wel overschatten ze hun eigen kennis en onderschatten de risico's.

Zelfs goedopgeleide professionals kunnen in beleggingsfraude trappen als de oplichting goed verpakt is in een plausibel verhaal, ondersteund door ogenschijnlijk officiële documenten, betrouwbare tussenpersonen en legitiem ogende bedrijven, aldus de AFM.

Psychologie

Hebzucht, de angst om een kans mis te lopen en vertrouwen in succesverhalen maken beleggers kwetsbaar voor fraudeurs, aldus de beurswaakhond. Beleggingsfraude is dan ook vaak succesvol in tijden van economische onzekerheid, of wanneer een nieuw soort belegging, zoals crypto's, in opkomst is, zegt de AFM.

Ook psychologie speelt een rol. Zo steken slachtoffers opnieuw geld in een 'belegging' om hun verlies in te lopen, aldus de beurswaakhond. Toegeven dat je eerdere beslissing niet goed was, is lastig voor veel consumenten.

Oplossingen

In Nederland ontbreekt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Verenigde Staten, een centrale registratie van beleggingsfraude, waardoor er geen overzicht is van de totale omvang. Het ene slachtoffer meldt zich bij de AFM, het andere bij de politie, het OM, de FIOD, de Fraudehelpdesk of bij de betrokken bank.

Om beleggersfraude beter aan te pakken moet er volgens de AFM meer aandacht worden besteed aan het opsporen hiervan. Ook zou er een centraal meldpunt moeten komen waar gedupeerde beleggers zich kunnen melden. Verder moeten sociale media meer doen om te voorkomen dat fraudeurs toeslaan, zegt de AFM.

In deze video zie je dat er honderden meldingen zijn van verhuurfraude, ook Nikki werd opgelicht: '600 euro betaald'