Woningmarkt

'Laat studieschuld niet langer meetellen bij nieuwe hypotheekaanvraag'

Door Ruben Koops··Aangepast:
© ANP'Laat studieschuld niet langer meetellen bij nieuwe hypotheekaanvraag'
RTL

Een studieschuld zorgt ervoor dat starters tienduizenden euro’s minder leencapaciteit hebben en verkleint hun kansen op de woningmarkt. Veel politieke partijen hebben in de verkiezingscampagne beloofd om hier een einde aan te maken. Daarom dringt hypotheekadviseur Van Bruggen Adviesgroep nu aan op actie. "Door studieschulden niet mee te tellen, krijgen zij eerlijkere kansen."

Wie een woning wil kopen en nog een studieschuld heeft is wettelijk verplicht die te melden bij aanvraag van de hypotheek. Elke euro studieschuld zorgt er met de huidige rentestand ruwweg voor dat de hypotheek met eenzelfde factor lager is. Starters kunnen hierdoor vaak tienduizenden euro's minder lenen. 

In Nederland hebben zo’n 1,6 miljoen mensen een studieschuld. Voor de helft gaat het om bedragen tot 10.000 euro, maar veel oud-studenten hebben schulden van 25.000 tot 50.000 euro.

Eerlijkere kansen op woningmarkt

Vooral de 'pechgeneratie' van studenten tussen 2015 en 2023 toen de basisbeurs was afgeschaft, wordt hard getroffen. "Ze betaalden meer voor hun studie én staan nu op achterstand op de woningmarkt", zegt Van Bruggen-directeur Jan Thale Haandrikman. "Door studieschulden niet mee te tellen, krijgen zij eerlijkere kansen."

Meerdere partijen, waaronder grote winnaar D66, beloofden in hun programma dat studieschulden niet meer zouden meetellen bij hypotheekaanvragen. Maar in het recente tussenakkoord van D66 en CDA is het onderwerp verdwenen. Haandrikman dringt aan op actie: "Kamerleden kunnen direct een motie indienen. Wij verwachten een ruime meerderheid."

Studieschuld belastingvrij aflossen kan bij steeds meer werkgevers
Lees ook

Studieschuld belastingvrij aflossen kan bij steeds meer werkgevers

Verkiezingsprogramma's met opmerking over studieschuld en hypotheekverstrekking:

D66: "We laten de studieschuld niet meer meetellen bij de hypotheekaanvraag."

Forum voor Democratie: "Studieschuld mag nooit meetellen bij een hypotheekaanvraag, maar een goede huurgeschiedenis wel."

BBB: "De studieschuld hoort niet te worden meegenomen bij een hypotheekaanvraag."

Volt: "Het maandelijks aflossen op een studieschuld mag geen impact hebben op het maximale leenbedrag van een starter op de woningmarkt."

VVD:  "Een studieschuld moet geen obstakel zijn om een huis te kopen." (niet in verkiezingsprogramma maar tijdens campagne-interview)

GroenLinks-PvdA: "Er komt meer maatwerk voor starters bij het aanvragen van een hypotheek in geval van een studieschuld."

In de verkiezingsprogramma’s van CDA, PVV, JA21, Denk, PvdD, CU, SP en 50Plus, SGP staat geen expliciet standpunt over hoe om te gaan met studieschulden bij de maximale hypotheek berekening.

Woningmarkt-econoom Matthijs Korevaar (Erasmus Universiteit) heeft begrip voor het standpunt. "Nederlandse huishoudens betalen over het algemeen hun hypotheeklasten vrij trouw en komen niet in de problemen door overcreditering. De problemen beginnen meestal door iets wat plotseling in het leven gebeurt, zoals echtscheiding of arbeidsongeschiktheid."

Lagere leennorm

Volgens Korevaar valt er best wat te zeggen voor het negeren van de studieschuld bij een hypotheekaanvraag. Banken nemen de schuld vooral mee vanwege de maandelijkse aflossing, die bestedingsruimte kost die huishoudens ook aan een hypotheek zouden kunnen spenderen.

"Maar allerlei andere vaste kosten zoals hoge zorgkosten of kinderopvangkosten worden niet meegerekend", zegt Korevaar. "Terwijl die misschien nog wel een groter beslag leggen op de bestedingsruimte. Er is geen economisch argument om wel de studielening, maar andere vaste kosten niet te laten meetellen bij de hypotheekaanvraag."

Nu kunnen huishoudens nog een hypotheek krijgen tot 100 procent van de woningwaarde. Om de risico's van overcreditering te voorkomen, zou de overheid beter een lagere leennorm kunnen hanteren, bijvoorbeeld 95 procent. "Nederland is het enige land in Europa dat zulke soepele leennormen heeft. Door die grens iets te verlagen moeten huishoudens iets meer eigen geld meenemen bij een hypotheekaanvraag en kun je allerlei risico's ondervangen."

Niets zeggen

Volgens Haandrikman komen veel aanvragers van een hypotheek nu in de verleiding om de studieschuld te verzwijgen, omdat die niet is geregistreerd bij het Bureau Kredietregistratie (BKR). Juist hierdoor kunnen mensen later in de problemen komen als de studieschuld toch bekend wordt gemaakt, zegt hij. 

"Met dit tweeslachtige beleid werk je verzwijging en onethisch gedrag in de hand. Met alle gevolgen van dien als je later in de betalingsproblemen komt en er bijvoorbeeld geen kwijtschelding komt van een restschuld door NHG, omdat je de studieschuld verzweeg."

Steeds meer werkgevers bieden een regeling aan waarmee werknemers op een voordelige manier hun studieschuld kunnen terugbetalen:

Lees meer over
Woningmarkt