Vooral zwarte pieten bij lokale intocht, maar 'wenpiet' rukt op

Uit het onderzoek, waar uiteindelijk 185 gemeenten aan meewerkten, blijkt dat de intocht van Sinterklaas nog altijd vooral met zwarte pieten wordt gevierd. Maar de roetveegpiet rukt overal in het land op. 

Een meerderheid, 65 procent, van de intochten in Nederland zal met uitsluitend zwarte pieten zijn. Slechts bij 4 procent van de gemeenten zijn helemaal géén zwarte pieten, maar alleen andere pieten. Bij 31 procent van de gemeenten is het gemengd: daar zijn zowel zwarte pieten en andere pieten, zoals roetveegpieten.

'De wenpiet'

En er is een opvallende trend: veel gemeenten die voorheen louter zwarte pieten hadden, laten de kinderen dit jaar voorzichtig wennen aan andere pieten. Veruit de meeste pieten zijn dan nog steeds zwart, maar her en der zie je een roetveegpiet. De introductie van de 'wenpiet' dient als een soort overgangsperiode naar alleen maar roetveegpieten.

Onder meer in Den Bosch, Culemborg, Nijmegen, Hollandse Kroon en Tilburg lopen dit jaar voor het eerst roetveegpieten mee. In Tilburg moet de 'schoorsteenpiet', zoals hij daar wordt genoemd, kinderen en volwassenen inderdaad laten wennen aan het idee dat piet komende jaren niet meer zwart zal zijn.

'Het gaat in fases'

"Er waren vorig jaar veel demonstraties in onze stad. We hebben toen met de burgemeester bepaald dat er dit jaar iets moest gebeuren", zegt Fernand Palmen, voorzitter Centraal Sint Nicolaas Comité Tilburg, tegen Editie NL. "Uiteindelijk hebben we besloten om er een proces van te maken. We moeten mensen ook de kans geven om eraan te wennen. Het gaat dus in fases."

Dit jaar zullen er in Tilburg 15 tot 20 schoorsteenpieten te zien zijn, volgend jaar zijn er alleen nog maar schoorsteenpieten. "Voor kinderen maakt het namelijk ook echt niet uit hoe de piet eruit ziet, zij zien het verschil niet eens."

• Ziet u uw gemeente nog als 'witte vlek' op de kaart? Dan horen we graag hoe de intocht in uw gemeente gaat verlopen. Zit u in de organisatie? Stuur dan een mail met onderwerp 'Piet' naar editienl@rtl.nl.
• Vermeld erbij wie u bent en welke rol u heeft bij de organisatie van de intocht. Alleen als we die rol kunnen verifiëren, nemen we de informatie over.

Invloed burgemeester

Dat de keuze voor wenpieten in overleg met de burgemeester is gegaan, staat niet op zichzelf. De organisatie van de intocht is meestal in handen van vrijwilligers en die konden voorheen altijd bepalen welke pieten er langs kwamen.

Maar op bijna elk gemeentehuis lijkt er wel een gesprek te zijn geweest tussen de burgemeester en de organisatie. Veel burgemeesters hebben aangegeven dat het tijd wordt voor andere pieten dan alleen zwarte. En niet zelden was dat advies vrij dwingend.

Verantwoording

• Editie NL werkte in dit onderzoek samen met de researchredactie van RTL Nieuws.
• Alle gemeenten in Nederland zijn aangeschreven met slechts één vraag: 'Hoe zien de pieten (hulpjes van Sinterklaas) er tijdens de Sinterklaasintocht in uw gemeente eruit in 2019?'
  • Allemaal zwart of bruin
  • Allemaal aangepast (zoals roetveeg, gekleurd, stroopwafel etc.)
  • Combinatie van zwart/bruin en aangepast
  • Anders, namelijk:
• Veel gemeenten gaven onmiddellijk uitsluitsel, andere gemeenten verwezen naar de organisatie die de intocht voor rekening neemt. Editie NL heeft vervolgens deze organisaties gebeld en die dezelfde vraag voorgelegd.
• Uiteindelijk is zo van meer dan de helft van de gemeenten helderheid gekregen. Daarmee geeft het onderzoek een goed beeld van de trends in Nederland.
• Op basis van de antwoorden heeft Editie NL verspreid over het land nog ongeveer 30 langere gesprekken gevoerd met gemeenten of organisaties om dieper in te gaan op de actuele situatie bij hen in de gemeente.