Onderzoek wijst uit: hoe langer de gaap, hoe groter de hersenen

"Gapen is best gek gedrag, het ziet er raar uit", vertelt gedragsbioloog Jorg Massen van de Universiteit Utrecht. Samen met collega Andrew Gallup van de State University of New York Polytechnic Institute leidde hij een internationaal onderzoek naar gapen. Hiervoor werden meer dan honderd gapende dieren bestudeerd. "Het lijkt erop dat alle gewervelde dieren gapen."

Hoewel veel mensen gapen in verband brengen met verveling, of denken dat het zorgt voor extra zuurstof, blijkt dat allebei niet het geval. "De meest gangbare theorie is dat je met gapen je hersenen koelt. Door te gapen zorg je ervoor dat je hersenen op de juiste temperatuur komen. Het is een evolutionair oud systeem dat ervoor zorgt dat de hersenen actief en in optimale staat blijven."

Kopieergedrag

Wat wél klopt is dat gapen heel aanstekelijk werkt. "Groepsdieren proberen daarmee hun gedrag te synchroniseren."

Hoe langer een dier gaapt, hoe groter zijn hersenen zijn, zo blijkt uit het onderzoek. Toch wil dat niet meteen zeggen dat een dier dat lang gaapt ook slimmer is. "Groter is niet altijd beter, wat onze hersenen betreft", vertelt hersenwetenschapper Hanneke Hulst van Amsterdam UMC (VUmc) aan EditieNL.

Top-3: wie gaapt het langst?

1. nijlpaard
2. orang oetan 
3. mens 

Bron: Universiteit Utrecht
 

Verbindingen in hersenen

Belangrijker dan hoe groot je hersenen zijn, is of je veel effectieve verbindingen hebt in de hersenen. "Hoe meer van deze verbindingen, hoe meer je aan je hersenen hebt. Die verbindingen worden gemaakt door dingen te leren, denk bijvoorbeeld aan piano spelen of een vreemde taal leren."

Om een goed functionerend brein te hebben is het vooral belangrijk om de hersenen 'bezig te houden'. "Als als je het brein niet onvoldoende uitdaagt, kan het zijn dat deze minder efficiënt wordt."