Géén ongemakkelijke gesprekken tijdens kerst: 6 tips

Het gesprek gaande houden tijdens kerst, heeft echt niet alleen te maken met het vermijden van stiltes. Wat dan wel helpt voor een geslaagde en spraakzaam kerstdiner? Communicatiedeskundige Lars Duursma geeft 6 tips. 

1. Toon interesse

Interesse tonen is een sleutelbegrip aan de kersttafel, denkt Duursma. "Weet je eigenlijk wat de ander het afgelopen jaar gedaan heeft? Misschien is iemand ergens op vakantie geweest of speelde er iets met de kinderen." Daar kun je vervolgens naar vragen. "Waar maakt iemand zich zorgen over? Hoe gaat het eigenlijk met diegene? Je kan het ook hebben over een gezamenlijke interesse. Het zijn leuke dingen om over te praten."

Ook telefoons wegleggen is cruciaal om echt betrokken te zijn bij het gesprek en de ander het gevoel te geven dat je interesse toont en luistert.

Wees je verder niet té bewust van je lichaamshouding. "Lichaamstaal is belangrijk, maar als je daar tijdens het gesprek heel erg mee bezig bent, dan ben je niet meer bezig met de ander." Als jij met je armen over elkaar zit omdat je het koud hebt, wees dan in je hoofd niet bang dat je een gesloten houding hebt.

2. Stel open vragen

Het gesprek kun je het best beginnen met een open vraag. "Als jij een ja- of nee-vraag stelt, dan krijg je een heel kort antwoord", zegt Duursma. Prikkel iemand liever om er meer over te vertellen. "Als iemand vertelt dat-ie in Australië geweest, vraag dan ook hoe het daar was en hoe het voelde. Wat heeft die persoon daar het meest verrast? Vraag door."

De ander vervolgens veel laten vertellen is ook belangrijk. "Als de ander driekwart van de tijd aan het woord is, heeft diegene het idee dat het gesprek in balans was. Streef er dus naar om de ander zoveel mogelijk aan het woord te laten."

Heb het liever over onderwerpen waar de ander ook echt graag over praat. "Verschijnt er een glinstering in iemands ogen als je het ergens over hebt? Ga daar dan over door."

3. Vermijd spanning

Kerst hoort vooral een warme en leuke tijd te zijn. Spanning kun je daarom beter vermijden. "Als er spanning in de familie zit, mijd dan onderwerpen waarvan je weet dat die beladen zijn", raadt de communicatiedeskundige aan. "Sommige onderwerpen zijn gewoon niet zo geschikt voor het kerstdiner. Heb het liever niet over religie en politiek, en andere onderwerpen die gevoelig liggen of grote meningsverschillen kunnen uitlokken."

Duursma voegt toe: "En als je van jezelf weet dat je loslippig of vervelend bent met te veel alcohol op, kijk er dan mee uit."

4. Activiteiten kunnen helpen 

Vind je het moeilijk om ergens over te beginnen? Iets 'doen' kan helpen. "Spelletjes spelen kan heel leuk zijn met kerst", zegt Duursma.

Maar een beetje nostalgie kan ook geen kwaad. "Als je bij je ouders hebt afgesproken met de hele familie, pak er dan eens een oud fotoalbum bij. Met kerst is het mooi om oude herinneringen op te halen. Normaal gesproken voer je die gesprekken veel minder, maar dit is een goed moment voor een terugblik."

Natuurlijk komt het niet zo spontaan over als je bij binnenkomst gelijk voorstelt om de fotoboeken van zolder te halen. "Maar je kan ze wel alvast ergens klaarleggen."

5. (Ongemakkelijke) stiltes

Stiltes ontstaan soms na een ongemakkelijk gesprek, maar dat hoeft lang niet altijd. Wees vooral ook niet heel bang dat het stilvalt. "Laat soms zelfs bewust even een stilte vallen, dat is niet erg. Soms prikkelt dat de ander juist om verder te praten, in plaats van dat er een soort kruisverhoor gaande is."

Omarm die stiltes ook, zegt Duursma. "Ze bieden soms tijd om na te denken."

6. Leg er niet te veel druk op

"Gesprekken gaande houden wordt moeilijker als je er echt een ding van maakt", zegt Duursma. "Als jij kerst dus heel groot maakt, kan je gaan denken: ik moet het echt niet over koetjes en kalfjes hebben. Maar zo hoef je het helemaal niet aan te vliegen. Alles mag. Laat het gewoon gebeuren en ga van tevoren niet te erg tobben over wat voor vragen je kan stellen."