'Doe normaal tegen elkaar', goed advies of dooddoener?
Een opmerkelijke aanbeveling in het rapport van onderzoekscommissie-Van Rijn over de misstanden bij de NPO. Naast adviezen als: 'neem je verantwoordelijkheid' en 'vertoon voorbeeldgedrag', wordt als laatste aanbeveling genoemd: 'doe normaal tegen elkaar'. Maar hoe weet je wat 'normaal doen' is?
Voorzitter Martin van Rijn schrijft in het rapport: "De centrale doelstelling en missie van de publieke omroepen vragen om een organisatie waarin mensen oog hebben voor elkaars perspectief en normaal met elkaar omgaan. Onze laatste aanbeveling 'doe normaal tegen elkaar' is dan zo moeilijk niet."
'Doe eens normaal'
Toch is niet iedereen het daarmee eens, want het is nog niet zo makkelijk om te bepalen wat 'normaal doen' op de werkvloer is. "Je hebt de hoop dat mensen weten wat 'normaal is', zegt Laura Willemse van stichting Pesten op de Werkvloer tegen Editie NL. "Maar sommige mensen vinden het toch lastig wat de norm is. Ik denk dat daar net zoveel meningen over zijn als mensen. Het verschilt per subcultuur of bedrijf denk ik. "In een familiebedrijf is het anders dan in een bedrijf met een echte bonus-cultuur."
De cultuur binnen een bedrijf bepaalt volgens haar vaak wat de norm is. "Spreek je een ander aan op zijn gedrag? Corigeer je elkaar binnen een groep? Op een plek waar veel hiërarchie, dominantie en bedreiging is, is het lastig om iemand te corrigeren."
Normaal doen is volgens haar meer een gevoel. "Iets dat je zelf niet wil, doe dat ook een ander niet."
Dooddoener
Of het als aanbeveling echt een verschil kan maken tegen pesten op de werkvloer is volgens haar de vraag. "Het is een goed uitgangspunt maar wel een dooddoener. 'Doe normaal' geldt voor alles." Het is volgens haar belangrijker om pestgedrag te erkennen en omstanders bewust te maken van hun rol.
Ook cultuurfilosoof Rik Roelfzema kan niet veel met de aanbeveling 'Doe normaal tegen elkaar'.
"Iedereen heeft een soort standaard: doe een ander niet wat je zelf ook niet zou willen", zegt hij tegen Editie NL. "Maar op de werkvloer - met een machtssituatie - bepalen mensen met macht de norm. De grootste pester bepaalt wat normaal is en de rest doet mee."
Wilders en Rutte
Daarnaast doet 'Doe normaal tegen elkaar' hem veel te veel denken aan de discussie tussen Wilders en Rutte in 2011 waarbij Wilders tegen Rutte zei, 'Doe eens normaal man', waarop Rutte antwoordde 'Doe lekker zelf normaal'. "Iedereen denkt meteen daaraan dus het is wel gek dat dat nu in een rapport over de NPO staat."