Heeft onbemande cafetaria de toekomst? 'Robot maakt snacks'
Een ogenschijnlijk gewone snackbar met snacks en friet, maar zonder personeel: de Lokettaria. Het idee is dat de zaak 'gerund' wordt door robots in plaats van mensen, om onder meer het personeelstekort in de horeca te compenseren. Gaan we dit vaker zien?
De Nederlandse restaurants, snackbars en cafés komen flink wat handen tekort. In 2023 ervaarde 75 procent van de horecaondernemers een personeelstekort, en aan het eind van het jaar stonden er nog altijd 34.000 vacatures open in de horeca. Daarom wordt er nu volop geëxperimenteerd om personeel te vervangen door robots.
De Lokettaria, waarbij een robot snacks bereidt en verkoopt in een 'onbemande' cafetaria, is één van de initiatieven. In de werkplaats in Heerhugowaard staat een prototype van een frituurwand met een modern loketautomaat en een robotarm.
Bijvullen met de hand
De nieuwe loketautomaten worden al gebruikt in attractiepark Slagharen, maar moeten nog wel met de hand bijgevuld worden. Verder is het echt een onbemande snacklocatie, vertelt Jouke Wijdogen van de Lokettaria. "De robot bereidt snacks, en verkoopt ze via het loketautomaat."
Wijdogen ziet grote voordelen. "Met deze uitvinding ben je minder afhankelijk van personeel, kun je de kwaliteit van de snacks verbeteren én veel meer capaciteit leveren."
Hij gaat verder: "Stel je gaat naar een attractiepark en wil daar een snack, maar het wordt drukker. Dan voelt het personeel zich belast. Dan gaan ze snacks een minuutje korter bakken om sneller te kunnen handelen." En daar worden die snacks niet lekkerder van.
Machines zijn echter minder gevoelig voor drukte en stress. "Die zorgen dat snacks net zo lang in de frituur zitten als nodig", zegt Wijdogen. "Daarnaast wordt de kwaliteit gewaarborgd, want de machine schilt aardappels, wast ze en legt ze in de automaat."
Pizza-robot
Automatisering in de horeca is niet helemaal nieuw. Volgens 'fritoricus' Ubel Zuiderveld van foodservicewatcher.nl wordt er al sinds het einde van de negentiende eeuw geëxperimenteerd met automaten in de foodbranche. "Je ziet in de horeca allerlei vormen van automatisering, waaronder robotisering."
In het buitenland zijn ze al iets verder met de ontwikkelingen. "Zo heb je in Frankrijk bijvoorbeeld apparaten die 24 uur per dag pizza's beleggen en in Amerika heb je een robot die hamburgers bakt", vervolgt Zuiderveld. "Aziaten zijn het verst met deze technologieën. Die hebben volledig geautomatiseerde cafés."
Tegelijkertijd staat automatisering in de horeca ook echt nog in de kinderschoenen. "Je ziet wel vaak dat het niet goed functioneert", licht Zuiderveld toe. "Ik ken meer uitvindingen die mislukken dan slagen." Bijvoorbeeld omdat de consument er niet op zit te wachten of omdat de techniek te wensen over laat.
Concurrentie
Vooralsnog hoeven kleine horecaondernemers niet te vrezen voor automatische concurrentie. "Het gaat niet de cafetaria in woonwijken vervangen", zegt Wijdogen. "Maar je kunt zulke apparaten wel op drukke locaties inzetten, zoals evenementen en attractieparken."