Zorgen om toename verstrikte zeehonden: 'Weet nooit wat de zee meebrengt'

In de eerste twee maanden van dit jaar zijn er al twaalf zeehonden gered uit een benarde positie. Ter vergelijking, in heel vorig jaar waren dat er 38 dus onderzoekers van Pieterburen vrezen dat het aantal dit jaar fors hoger wordt. "Vanochtend hebben we nummer twaalf aangetroffen op het strand van Vlieland", zegt Sander van Dijk van Zeehondencentrum Pieterburen tegen Editie NL. "De aantallen lopen sneller op dan andere jaren, normaal zijn het er drie of vier in deze maanden en nu dus al twaalf."

De meeste verstrikkingen komen door afval uit de visserij. De rest raakt bekneld in ander materiaal. Vorige week was een zeehond in een aardappelnet terecht gekomen, maar bij Pieterburen zijn ook zeehonden binnengebracht die in een T-shirt of zelfs frisbee vastzaten. 

Zeehonden met ernstige verwondingen komen onder andere bij Pieterburen binnen. Maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn. "Gisteren zat een jong dier op Ameland maar kort verstrikt, het was ook nog geen diepe wond dus die is ter plekke losgesneden en vrijgelaten." Toch gaat het niet altijd zo gemakkelijk. 

Met rust laten

"Meestal krijgen we meldingen van particulieren", gaat Van Dijk verder. Ze geven dan altijd het advies om het dier met rust te laten zodat de zeehondenwachters er naartoe kunnen. "We proberen altijd bij het dier te komen maar dat is lastig, soms is het een wild dier waar we niet bij kunnen. We nemen altijd foto's om de voorkomen dat een dier niet dubbel meegenomen wordt."

Vaak zijn het grijze zeehonden die verstrikt zijn geraakt. Woordvoerder Marco Boshoven van Zeehondencentrum Pieterburen legt uit hoe dat komt. "Grijze zeehonden zijn nieuwsgieriger, onderzoekend en opportunistisch. Als hij een prooi denkt te zien dan gaat hij er vol gas achteraan." Die beesten komen dus ook eerder in een verdwaald visnet terecht. "Het ziet er altijd uit als een leuk lief dier maar het is het grootste roofdier dat we kennen."

Hij roept dan ook op om de dieren absoluut met rust te laten en niet zelf te proberen het dier te bevrijden. "Als het een volwassen zeehond van 300 kilo is zal hij er vandoor gaan of je bijten." 

Zeehonden die niet gered worden, kunnen door een verstrikking erg belemmerd worden. "Als ze er lang mee rondzwemmend kan een touw of net ernstige verwondingen veroorzaken. Ook kunnen ze er minder goed vis vangen en verzwakt raken."

Afval in zee

Zeehondencentrum Pieterburen weet niet waarom er dit jaar zoveel meer zeehonden in afval terecht komen. "Het zijn niet alleen Nederlandse vissers die netten overboord gooien. Dat kan ook elders gebeuren en hierheen drijven. En in hoeverre kan je verwachten dat een schipper in het water springt om een stuk losgeraakt net uit het water te halen. Het blijft een lastige opgave."

Nienke Dijkstra van Doe Eens Wad ruimt al jaren plastic afval op uit zee. "Ik vaar als schipper en ik kom heel vaak afval tegen. Ik dacht als ik dat laat liggen dan gaat het kapot en komt al dat plastic in de zee, en als ik het meeneem dan kom het niet in zee. Dus dat geeft me een heel goed gevoel. Ik heb de zee beloofd om elke maand op te ruimen." En dat doet ze ook. 

"Ik vind veel visnetten, schoonmaakflessen, ingegraven big-bags en iedere tocht ook een paar ballonnen. Soms met een vogel die erin is verstrikt geraakt." De hoeveelheid plastic in zee neemt volgens haar toe. "Maar hoeveel er op het strand terecht komt hangt af van de windrichting. Je weet nooit wat de zee brengt."