Hoe dit schilderij van 12.000 euro opeens 4 miljoen waard werd
Je hoeft natuurlijk geen kunstliefhebber te zijn om te weten dat schilderijen van bekende schilders als Van Gogh en Rembrandt veel geld waard zijn. Maar soms lijken schilderijen op het eerste oog niet heel veel waard – tot er een beetje speurwerk bij komt kijken: "Dit is wel heel spectaculair."
Jasper Hillegers is kunstonderzoeker en stuitte in 2022 op een dergelijk schilderij. Een klein veilinghuis in Barcelona bood een anoniem kunstwerk aan van een man met een rode hoed. De verkopers taxeerden de waarde op zo'n 12.000 euro. Hillegers kocht het werk uiteindelijk voor 350.000 euro. Te veel betaald, zou je denken. Maar er zit een addertje onder het gras.
Sleepers
Het kunstwerk bleek namelijk stiekem veel meer waard te zijn, nadat Hillegers als een soort detective het schilderij onder de loep nam. "Zulke schilderijen noem je 'sleepers'", zegt de kunstonderzoeker tegen Editie NL. Schilderijen die na onderzoek van een expert veel meer waard blijken te zijn. "Wij hebben de puzzelstukjes bij elkaar gevonden," zegt Hillegers.
Men dacht eerst dat het werk Vlaams was en uit de 16e eeuw kwam in Italiaanse renaissancestijl. Het bleek echter te gaan om een Duits schilderij uit de eeuw daarvoor. "En daar zijn er maar weinig van."
Kan nep zijn
Hoe kom je daar dan achter? Volgens Vanessa Vaes, taxateur bij Venduehuis Dickhaut, gebeurt dat via technologisch onderzoek. Daarmee kom je meer te weten over de achtergrond van de kunstenaar. "Het kan dus ook betekenen dat een schilderij uiteindelijk nep blijkt te zijn," vertelt ze aan Editie NL. Een voorbeeld is het schilderij genaamd 'de val van Icarus'. "Er werd altijd gedacht dat die aan Pieter Bruegel toegeschreven was, maar daar wordt tegenwoordig aan getwijfeld," zegt de taxateur.
Topdealer = topprijs
Doorgaans is het belangrijk dat de handtekening van de kunstenaar echt is, maar zelfs een schilderij met een valse handtekening kan origineel zijn. Daarom nemen kopers vooral schilderijen over van galerijen of veilinghuizen, omdat er veel neppe kunstwerken in omloop zijn. De uiteindelijke prijs van het schilderij wordt deels bepaald door wie het verkoopt. "Als je een kunstwerk koopt bij een topdealer betaal je er ook meer voor." Ook de trend van het moment bepaalt de waarde.
Inmiddels wordt de man met de rode hoed voor 4 miljoen euro verkocht door Hillegers' compagnon Salomon Lilian. Meer dan 300 keer zoveel dus dan de 12.000 die het veilinghuis in Barcelona in eerste instantie aanhield. Toch blijft het een risico om veel te betalen voor een schilderij. "Niet alles is namelijk zo'n ontdekking als deze," vertelt Hillegers.
Hoewel het schilderij zelf al veel waard is, weet men nog steeds niet wie de kunstenaar is. "Maar het onderzoek draagt bij aan de geloofwaardigheid. Dan kun je erop vertrouwen dat het 4 miljoen euro waard is."
