Voetbalhooligans aan de digitale schandpaal: 'Dan denken ze wel tien keer na voor ze rellen'
De digitale schandpaal: als het aan strafrechtadvocaat Willem Jan Ausma ligt dan mogen voetbalhooligans daar wel aan genageld worden. De advocaat stelt daags nadat er rellen waren uitgebroken na afloop van een wedstrijd tussen FC Utrecht en Go Ahead Eagles, dat hooligans digitaal geconfronteerd moeten worden met hun daden. Het zou een effectieve manier zijn om duidelijk te maken dat wat zij doen écht niet kan. Maar een (digitale) schandpaal, wat is dat eigenlijk voor iets?
Een schandpaal is een verhoging of een paal op het plein van een stad of dorp waar mensen op werden geplaatst die iets hadden misdaan. Het idee komt uit de Middeleeuwen. "Wie een misdadiger was, werd te schande gezet of aan de kaak gesteld", vertelt Piet van Hulten van Stadsmuseum Woerden. "Voor hoe lang hing af van wat ze gedaan hadden en de zin van de rechter."
Ook bij het Stedehuys van Woerden staat sinds 1567 een schandpaal. "Daar werd ook recht gesproken", legt Van Hulten uit. De schandpaal werd echter alleen gebruikt voor mannen. "Vrouwen mochten niet op de schandpaal, want dan keek je onder de rokken en dat was niet netjes. Dus die kregen dan 'schandstenen' om de nek en zij moesten onder de schandpaal staan en een route lopen. Dat was voor die vrouwen minder fijn."
Leedvermaak
De persoon die zich had misdragen werd vervolgens door het publiek bekogeld. "Alles wat voorhanden was werd tegen hen aangegooid", gaat Van Hulten verder. "Poep bijvoorbeeld. Maar geen tomaten, want die hadden we toen nog niet. Maar alles wat er was, dat mocht je gooien. En dat gebeurde dus ook. Mensen scholden en joelden, want het was altijd leuk als er iemand op die paal stond. Het was leedvermaak."
Maar leedvermaak is niet per se het doel als het gaat om een digitale schandpaal voor voetbalhooligans. Het idee is dat beelden van relschoppers herkenbaar online worden gezet. Strafrechtadvocaat Willem Jan Ausma hoopt hierdoor vooral dat hooligans, zoals die van zondag, wakker worden geschud. "Als ze geconfronteerd worden met hun daden, dan laten ze het echt wel uit hun hoofd om het nog eens te doen", zegt Ausma.
"Ik denk het met name goed is om te voorkomen dat anderen het ook gaan doen. Als je nu zegt: 'Als het wéér gebeurt, dan kom je op de digitale schandpaal', dan denken ze wel eerst tien keer na."
Stadionverbod
Ausma heeft in het verleden hooligans bijgestaan in de rechtszaal. Daar merkte hij dat mensen met 'doogewone levens' vaak zelf ook schrokken van hun gedrag, maar een stadionverbod heeft weinig zin. "Helaas werkt het niet, want dan zouden we dit niet gehad hebben", zegt Ausma. "Sommige mensen blijven ook met een verbod in de buurt van het stadion. Als het dan fout loopt, gaan ze alsnog rellen."
De schandpaal in een modern jasje is daarom vooralsnog de beste oplossing, stelt hij. "Wie een beter idee heeft hoor ik graag, maar ik denk dat we vanaf nu gewoon moeten zeggen: 'Als jij je misdraagt, dan nagelen we je aan de digitale schandpaal'", aldus Ausma.