Vogelleed live te volgen: 'We grijpen niet in'
Jongen die ten prooi vallen aan roofdieren, kuikens die sterven door onderkoeling en nesten die bezwijken onder de vele regenval. Het zijn scenario's waar de schrijvers van GTST hun hand niet voor omdraaien. Toch is het de harde realiteit voor vogels die te volgen zijn via de nestcams van de Vogelbescherming, en dat is allemaal live te volgen. "Het is echt een soap maar je moet de natuur de natuur laten."
Trouwe volgers van de webcams van 'Beleef de Lente' van Vogelbescherming Nederland krijgen het dit jaar weer flink voor de kiezen. Naast de mooie momenten – van uitvliegende oehoes of schattige koolmeesjes die uit hun ei komen – zijn er ook verontrustende beelden voorbijgekomen. Zo was er te zien hoe een hermelijn de eieren van een kievit meenam, ooievaarskuikens te zwak waren om te eten en stierven, en konden kijkers zien hoe een kat een nest merels kaapt.
"Mensen volgen onze camera's maandenlang. De kijkers zijn echt betrokken en dan is het moeilijk om menselijke emoties los te laten", zegt Louis van Oort van de Vogelbescherming tegen Editie NL. "Het is echt een soort soap: je ziet hoe de vogels verliefd worden en gaan paren." Maar net als in een echte soap, is er ook in de dierenwereld lief – en veel – leed. "We proberen wel te benadrukken dat we in principe niet ingrijpen. We willen het broedproces niet verstoren." En dan kan het weleens voorkomen dat kijkers van de nestcams zien hoe een kuiken verhongert. "Dit is de natuur en je moet de natuur z'n gang laten gaan."
Soap
Toch lijken de kijkers ook het 'leed' te verslinden. "We zitten al tegen de miljoen kijkers." Mediawetenschapper Maarten Reesink weet wel waarom. "Dit heb je met ieder lopend verhaal", zegt hij tegen Editie NL. "Je hebt de illusie dat de personages doorleven terwijl je naar ze kijkt. Dit heeft alle verhaallijnen van een reguliere soap."
En dat maakt de nestcamera's aantrekkelijk om naar te kijken. "Als je het vergelijkt met een normale natuurdocumentaire, dan is dit heel anders. Dan vertellen ze hoe olifanten en giraffes leven, die fungeren dan meer als vertegenwoordiger van hun soort. Maar de dieren in de nestcams zien we als individuen – al is dat voor een deel projectie - je leeft met ze mee."
Slachtoffer
Daarnaast denkt hij dat bij documentaires vaak de jager en niet het slachtoffer wordt gevolgd. "Als je een jachtscène van een leeuw ziet, dan neemt de voice-over je mee in het verhaal van de leeuw, en niet van het slachtoffer. Bij de nestcams zie je vaak de slachtoffers – bijvoorbeeld het nestje merels dat wordt gekaapt – dus je leeft mee met de personages."
De nestcams van de Vogelbescherming zijn nog tot eind juli te volgen. Op de site van Beleef de Lente.