Rotterdamse SP tegen 'kliklijn' bijstandsfraude: 'Soort Noord-Korea'
De gemeente Rotterdam heeft vorig jaar 650.000 euro aan uitgekeerde bijstandsgelden teruggeëist van mensen die door buurtgenoten werden gemeld als mogelijke fraudeurs. Dat blijkt uit de Monitor Werk & Inkomen die de havenstad recent heeft gedeeld.
De gemeente onderzocht in totaal 710 meldingen die via de 'kliklijn' binnenkwamen. In 77 procent van de gevallen bleek er géén sprake van bijstandsfraude.
Rotterdam is overigens niet de enige gemeente met zo'n meldpunt. De VVD in Rotterdam laat weten dat er meer dan 200 gemeenten zijn met zo'n 'kliklijn', die al jaren bestaat. Deze kun je in de meeste gevallen vinden via de website van jouw gemeente.
Inwoners die het vermoeden hebben dat een buurtgenoot onterecht een bijstandsuitkering ontvangt, kunnen daar melding van doen. Op dit moment ontvangen 32.748 Rotterdammers een bijstandsuitkering. In heel Nederland gaat het om zo'n 400.000 mensen.
'Noord-Koreaanse toestanden'
Theo Coskun, fractievoorzitter van de Rotterdamse SP, wil de kliklijn het liefst afschaffen. "We zijn tegen een samenleving die klikt. Dit zijn bijna Noord-Koreaanse toestanden." Volgens Coskun heeft de toeslagenaffaire de negatieve kant laten zien van het onterecht aanwijzen van toeslagenfraudeurs. "Dat kost miljarden om recht te draaien."
De fractievoorzitter wil bijstandsfraude graag aanpakken, maar ziet meer heil in het laten opsporen van fraude door professionals - zoals ambtenaren en de politie. Die cijfers blijken ook een stuk nauwkeuriger: bij 55 procent van de meldingen door professionals was er inderdaad sprake van uitkeringsfraude.
Wethouder Tim Versnel van de VVD erkent dat ambtenaren en professionals fraude nauwkeuriger kunnen signaleren dan burgers, maar ziet desondanks geen reden om het meldpunt op te doeken. "Hoewel de hoeveelheid bijstandsfraude in Rotterdam relatief laag is, zijn er nog steeds mensen die zwartwerken naast hun bijstandsuitkering", zegt hij.
Autohandel naast bijstandsuitkering
Versnel gaat verder: "We horen regelmatig van Rotterdammers dat ze doorhebben dat een van hun buren een bijstandsuitkering ontvangt en daarnaast ook werkt. Sommige mensen runnen zelfs een hele autohandel."
En dat wekt bij sommige bewoners frustratie op en vergroot het wantrouwen richting de overheid, stelt Versnel. "Bewoners met een normale baan en inkomen zien dan dat iemand met een bijstandsuitkering onderaan de streep meer overhoudt vanwege het zwartwerken."
'Geen verklik-je-buurman-campagne'
Versnel vindt daarom dat bewoners hun vermoedens ergens moeten kunnen melden. "We roepen echter niet op om massaal te gaan melden." Volgens de wethouder krijgen mensen bijvoorbeeld geen geld voor een melding en loopt de gemeente ook niet enorm te koop met het telefoonnummer. "We willen geen verklik-je-buurman-campagne voeren. Maar als mensen denken een signaal te hebben, moeten ze ergens heen kunnen."
SP'er Coskun is vooral bang dat mensen bij voorbaat al als verdachte worden gezien. "Honderden mensen zijn onterecht als bijstandsfraudeur gemeld. Buren worden hiermee opgeroepen om elkaar in de gaten te houden. Je creëert een samenleving waarbij mensen bang worden dat ze worden verklikt."