Baby's met RS-virus krijgen prik, geen vaccin: dit is het verschil
Op de intensivecare-afdelingen voor kinderen liggen momenteel veel patiënten met het RS-virus. Dat meldt de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK). De meeste kinderen worden vooral verkouden door het virus, maar jonge baby's zijn een stuk kwetsbaarder. Daarom komt er in het najaar een prik beschikbaar die baby's tegen het virus moet beschermen. En zo'n prik heeft een andere werking dan een vaccin.
Het RS-virus is een verkoudheidsvirus dat vooral in de herfst en winter voorkomt. Ieder jaar worden honderden kinderen met het virus opgenomen in het ziekenhuis, waarvan zo’n 150 tot 200 op de ic belanden.
Lissy de Ridder, voorzitter van de NVK, benadrukt dat vooral rond deze periode van het jaar veel kinderen met het virus op de ic terechtkomen. "Baby’s zijn kwetsbaar bij dit virus en dus komt er vanaf het najaar een prik beschikbaar.” Het gaat om een prik, geen vaccin. "We noemen de prik ook wel een vaccinatie, maar eigenlijk werkt het iets anders."
Passieve en actieve immunisatie
Bij een prik krijg je een antistof toegediend, terwijl je lichaam bij een vaccin juist wordt gestimuleerd om de antistof zelf aan te maken. “Dit is eigenlijk passieve immunisatie”, legt De Ridder uit. "Daarbij krijgen baby’s een antistof tegen het RS-virus, het gaat dus echt om de antistof zelf."
Ook de duur van de werking verschilt. "Passieve immunisatie, dus een prik, heeft een tijdelijke werking. Dat is hier niet erg, want vooral in het eerste levensjaar ben je echt kwetsbaar", vertelt de voorzitter. "Op latere leeftijd kom je weer met het RS-virus in aanraking, omdat het virus overal is, maar dan beland je niet op de ic. Je ervaart het eerder als een verkoudheid."
Wanneer er wordt gekozen voor een prik (passieve immunisatie) of een vaccin (actieve immunisatie), hangt af van het virus, legt viroloog Marion Koopmans uit. "Het RS-virus is voor veel leeftijden een van de vele verkoudheidsvirussen. Juist bij jongere kinderen zie je dat ze dat niet goed aankunnen, dus voor alleen die groep is er een prik."
In zo’n prik zitten antistoffen die lijken op de stoffen die baby's van hun moeder meekrijgen. “Die worden extra toegediend om de werking omhoog te brengen", zegt Koopmans.
Het gebruik van antistoffen in opkomst
Tijdens de coronapandemie werd er gevaccineerd, maar mensen met een verzwakt immuunsysteem kregen direct antistoffen toegediend via een prik. "Werken met antistoffen is in opkomst. Dat hebben we tijdens de pandemie voor het eerst in grote omvang gezien", vertelt de viroloog. Omdat een vaccin meer van je lichaam eist, krijgen in sommige gevallen mensen met een verzwakt immuunsysteem daarom een prik.
Uit onderzoek blijkt dat sommige antistoffen langer stabiel blijven in het lichaam en minder snel worden afgebroken. "Daarom geldt nu opnieuw het advies om ernaar te kijken. Het is handig om met name jonge kinderen zo’n prik te geven, zodat ze in de kwetsbare periode beter beschermd zijn", aldus Koopmans.