Onderhandelen met Rutte? 'Hij kan uit woede gordijnen van de muur trekken'
Ga je onderhandelen met Mark Rutte? Wapen je maar. Vriend en vijand zijn het erover eens: de VVD-leider is een goede onderhandelaar. En voor de schermen is hij misschien joviaal en sympathiek, als de deuren op slot zitten, kan dat heel anders zijn.
Rutte kan zijn kwaliteiten als onderhandelaar de komende tijd goed gebruiken. Elke dag zit hij tussen de handgeweven wandtapijten van de Stadhouderskamer om een regering te vormen tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Aan de VVD-leider de taak om voor zijn partij het onderste uit de kan te halen.
'Met die mensen loopt verkeerd af'
En daar is Rutte dus goed in. VVD-coryfee Ed Nijpels vatte het onlangs bij WNL samen. "De kracht van Mark Rutte is dat hij mensen weet te overtuigen. Hij weet mensen mee te krijgen, maar met die mensen loopt het dikwijls verkeerd af."
Vraag dat bijvoorbeeld maar aan voormalig PvdA-partijleider Diederik Samsom. Wat kon hij het goed vinden met zijn generatiegenoot Rutte. Ze hadden tijdens de formatie in 2012 weinig tijd nodig om eruit te komen. Rutte is inmiddels weer bezig met het vormen van een nieuwe regering. Samsom betaalde de rekening. Hij moest het veld ruimen als partijleider en zijn partij ligt nog naar adem te happen na de dramatische verkiezingsuitslag.
Wat maakt hem goed?
Als je met iemand onderhandelt, is het wel zo fijn dat je elkaar iets gunt. Rutte regelt dat. Hij heeft met bijna iedereen die ertoe doet in Den Haag een goede werkrelatie. Hij nodigde door de jaren heen bijvoorbeeld meerdere partijleiders uit voor een hapje in het Indonesische restaurant Soeboer - 'al bijna 60 jaar een begrip voor de liefhebber van de Javaanse keuken'.
Bij dat soort etentjes helpt hij kleine ongemakken de wereld uit. Ook legt hij dan de nadruk op de overeenkomsten tussen hem en zijn tafelgenoot. Ja, ze hebben misschien wat andere ideeën, maar als 'generatiegenoten' komen ze daar wel uit.
Rutte tijdens de formatieonderhandelingen. Foto: ANP.
Zakelijk en emotioneel
Dan het onderhandelen zelf. De VVD'er heeft meerdere wapens. Hij kan de verbinder spelen, hij kan zakelijk zijn, en hij kan flink kwaad worden. PVV-leider Geert Wilders weet nog goed hoe dat ging bij de vorming van het kabinet-Rutte I in 2010. Hij vindt Rutte een goede onderhandelaar. "Hij kon weleens de gordijnen van de muren trekken als hij heel erg boos was. Dat kon functioneel zijn, of niet. Hij is een zakelijk maar ook emotionele onderhandelaar."
Ook Carola Schouten van de ChristenUnie zat de afgelopen jaren weleens aan onderhandelingstafel met premier Rutte. Ze benadrukt dat politici aan zo'n tafel 'functioneel boos' worden om hun punt te maken. "Ik heb Rutte vooral meegemaakt als degene die probeerde te verbinden tussen de vele partijen die aan tafel zaten. Hij probeerde de personen op één lijn te krijgen."
Onderhandelaars zwijgen
Hoe het nu met Rutte aan tafel gaat, is niet te zeggen. De onderhandelaars zwijgen. D66-leider Alexander Pechtold vindt het nu niet handig om het over 'de sfeer aan tafel' te hebben. Hij wil nog wel kwijt dat je 'bij Rutte altijd heel goed moet oppassen'. GroenLinks-leider Klaver is 'op alles voorbereid', maar zegt er verder liever niets over. "Het belangrijkste van onderhandelingstactiek is dat je er niet over praat, maar dat je het gewoon toepast aan tafel."
Wilders heeft nog wel een advies voor de partijleiders die nu met Rutte aan tafel zitten. "Zorg dat er stevige gordijnen in de ruimte zijn."
Hier worden de gesprekken gevoerd:
Meer op rtlnieuws.nl: