Spieken 2.0: iPhone in de laars, smartwatch om de pols

RTL Nieuws vroeg gegevens op bij vier universiteiten van de fraude- en plagiaatgevallen onder studenten die ze de afgelopen jaren voorbij zagen komen. Die gegevens werden meestal per examencommissie van de faculteit verstrekt. Daardoor weten we van welke opleiding studenten het vaakst voor de commissie moet verschijnen.

Onder de fraudegevallen die de universiteit opstuurde, zaten een paar opvallende voorbeelden.

Doktersverklaring

Naast een reeks nieuwe methoden kwamen ook oude trucjes voorbij: met een medestudent zachtjes overleggen tijdens een toets, aantekeningen op je gum zetten of een klein spiekbriefje achter je rekenmachine plakken. Het is regelmatig bij de examencommissie gemeld.

Ook kwamen we in de documenten een fraudegeval tegen waarbij een student op 'VIP-reis' ging en haar afwezigheid met een doktersverklaring afdeed. Haar vader zat in het complot: als huisarts kon hij die verklaring gemakkelijk tekenen. De student mocht het vak pas aan het begin van volgend studiejaar opnieuw doen.

Aantekeningen op de wc

Een andere techniek is om voor een tentamen paperassen met aantekeningen op het toilet verstoppen, om vervolgens gedurende de toets een toiletbezoek te brengen. Dat laatste maakte Casper Slotboom begin 2015 mee tijdens een tentamen politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. "Ze stelden een onderzoek in om erachter te komen wie die aantekeningen daar had verstopt. Daar kwamen ze niet achter, maar ze hadden wel vastgesteld dat niemand gefraudeerd kon hebben. Toen kreeg iedereen alsnog een cijfer voor het tentamen", vertelt Casper.

"Ook besloten ze iedereen een half punt hoger te geven, mede door de onrust die door de fraude was ontstaan. Dat vond ik wel opmerkelijk: het is bijna alsof je fraude beloont", zegt de student. De universiteit laat in een reactie weten dat het halve punt hoger 'sterk te maken had' met de inhoud van het tentamen zelf.

Leerstof op Apple Watch

Maar studenten gaan vooral ook met de tijd mee. Een voorbeeld: toen een student tijdens een tentamen wel erg lang een plaspauze hield, vroeg de surveillant of ze haar zakken wilde leeghalen. Daar zat niets in. Nadat ze van de surveillant ook haar laarzen had moeten uittrekken, kwam daar een iPhone uit tevoorschijn. Als motivatie voor haar fraude zei ze tegen de examencommissie: "Als zoveel studenten het doen, dan doe ik het ook."

Een andere student werd gepakt toen ze tijdens het tentamen 'hardnekkig' naar haar Apple Watch bleef kijken. Daar bleken 30 foto’s van verplichte leerstof op te staan. Net als de vorige student moest deze student voor straf het vak een jaar later overdoen.

Ook komt het geregeld voor dat studenten spieken met behulp van een rekenmachine. De grafische rekenmachines die vaak bij technische studies worden gebruikt, zijn nu zo geavanceerd dat ze bijna niet onderdoen voor wat smartphones kunnen. Daarnaast is het gebruik van WhatsApp tijdens tentamens ook terug te vinden in de documenten.

Gedeeld via Facebook

Meerdere malen zijn tientallen of zelfs honderden studenten gestraft omdat ze hele huiswerkopdrachten van elkaar overnamen. Ook fraudeerden studenten massaal bij digitale toetsen die ze thuis konden maken.

Daarnaast zijn tentamens meer dan eens ongeldig verklaard, omdat tientallen studenten dezelfde vragen op dezelfde manier goed of fout beantwoordden. Toetsenmakers hebben dan niet in de gaten dat oude tentamenvragen en antwoorden daarop vrijwel altijd op internet zijn te vinden. Die worden door studenten gedeeld via Facebook of geüpload op sites als Studeersnel.nl.

Aan het verspreiden van oude tentamens doen studenten maar al te graag mee. "Sharing is caring", vertelde een van de studenten ons.

Meer op rtlnieuws.nl:

• Digitaal spieken neemt hoge vlucht: student appt zich naar zijn diploma
• Cijfer voor niet-gemaakt tentamen: zelfs docent werkt mee aan fraude