'Er wordt grof geld verdiend aan dierensmokkel, maar straffen zijn laag'
Illegale dierenhandel is lucratieve business. "Hoe zeldzamer, hoe meer geld eraan verdiend wordt", zegt douanier André Molenberg. "Als een soort met uitsterven wordt bedreigd, is het voor bepaalde verzamelaars kennelijk een grotere kick om zo'n dier te bezitten."
Voortaan kunnen mensen met kennis of vermoedens van illegale praktijken binnen de dierenhandel, zich anoniem melden bij de Nederlandse opsporingsautoriteiten. Mensen die binnen de dierenhandel werken, horen of zien vaak waar en wanneer illegale dieren worden aangeboden of onder welke naam, zo is het idee.
Vliegtuig populair bij smokkelaars
Molenberg werkt als douanier aan de grens bij Schiphol. Dierensmokkel is weliswaar geen dagelijkse praktijk, maar hij kwam in de loop der jaren wel verschillende (opmerkelijke) gevallen tegen. Het vliegtuig wordt door veel smokkelaars gebruikt voor de smokkel van koraal, producten of geneesmiddelen met daarin dieren of planten en zelfs levende dieren.
"Vooral levende vogels komen we met enige regelmaat tegen", zegt Molenberg. "Die worden gesmokkeld vanuit Zuid-Amerika en Mexico."
Ze worden voor vervoer verpakt in cadeaupapier of strak ingesnoerd, zodat ze geen geluid maken en verstopt op het lichaam of in ruimbagage. Behalve vogels, zijn ook reptielen, slangen en schildpadjes populair bij smokkelaars. En dat alles met maar een deel doel: geld.
'Er wordt grof geld aan verdiend'
Molenberg zegt dat er duizenden euro's betaald worden voor zeldzame papegaaisoorten, ivoor of neushoornhoorn. "Er wordt grof geld aan verdiend, maar de straffen zijn veel lager dan bij de handel in verdovende middelen. Er is minder risico, terwijl de verdiensten hoog zijn", zegt hij kritisch.
Molenberg kwam tot nu toe allerlei (dode) dieren tegen, zoals halve alligators, delen van knaagdieren, maar het gekste… "Een smokkelaar had vanuit West-Afrika delen van een aap meegenomen in een koffer. Bushmeat, bedoeld voor consumptie. Je herkende de armpjes, voetjes en het kopje nog. Ja, dan sta je wel even raar te kijken."
'Anonieme' actie tegen illegale dierenhandel
Volgens de opsporingsinstanties wordt ook in Nederland illegaal gehandeld in beschermde wilde dieren en planten. Daarmee wordt veel geld verdiend. Zo komen reptielen, amfibieën, vogels, zoogdieren en koraal via verborgen kanalen terecht bij liefhebbers in de huiskamer. Ze lijken op papier legaal gevangen genomen, gefokt of anderszins meegenomen, maar in de praktijk zijn de papieren vaak vervalst. Dieren worden veelal onder slechte omstandigheden vervoerd en overleven lang niet altijd het transport.
Rob de Rijck, landelijk officier van justitie op milieugebied en belast met de opsporing van de zogenoemde wildlife crime, zegt dat meldingen van getuigen onmisbaar zijn om misstanden in het vizier te krijgen. "We snappen echter dat de handel actief is in een klein circuit en dat mensen die misstanden signaleren daarom liever anoniem blijven. M. (Meld Misdaad Anoniem) is voor hen een veilig vangnet. Mensen kunnen hiermee er echt aan bijdragen dat de natuur niet onherstelbaar wordt aangetast."
De campagne wordt bekostigd door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en ondersteund door het Wereld Natuur Fonds.