Vier leraren vertellen waarom ze staken: 'Doe wat, voor we omvallen'

'Ik heb amper tijd voor mijn leerlingen'

John Brewster (52) uit Haarlem, geeft les op het Novacollege (mbo) en geeft daar het vak Orde en Veiligheid.

"Het imago van ons beroep is nog nooit zo slecht geweest. Niemand wil meer in het onderwijs komen werken. We hebben een lerarentekort, de werkdruk is te hoog en we worden onderbetaald. Door het tekort komen er onbevoegde docenten voor de klas te staan. Dat wil je toch niet? 

Het onderwijs is in Nederland verwaarloosd. Er is nooit daadkracht getoond, er waren alleen maar bezuinigingen. We zitten aan de vooravond van een dramatisch, maatschappelijk probleem. 
Ik heb nog maar amper tijd voor mijn leerlingen. Ze willen dat docenten zich ontwikkelen, dat het onderwijs innoveert, maar waar moet ik de uren vandaan halen? 

Toekomst

"Leraren voeden de toekomst op. Als we onbevoegde collega's voor de klas gaan zetten omdat we het zelf niet meer aankunnen, dan gaat de onderwijskwaliteit in rap tempo naar beneden. 

Staken heeft altijd zin, denk ik. Je kunt blijven hopen dat het verbetert, dat de gesprekken zin hebben, maar naar mijn idee is de tijd van onderhandelen voorbij. We verzuipen. Tot hier en niet verder.

Docenten moeten van zich laten horen: we hebben het te lang aan anderen overgelaten. Dit pikken we niet meer. Morgen sta ik er omdat ik wil dat het onderwijs meer geld krijgt, minder administratieve druk, kleinere klassen. Zodat we meer tijd en aandacht kunnen besteden aan diegenen om wie het gaat: onze leerlingen, onze toekomst."

 

'De middenmoot krijgt te weinig aandacht'

Daniëlle Straver (33) werkt op jenaplanschool De Kwakel in Berkel en Rodenrijs.

"Ik ben een fanatiekeling: alle eerdere keren dat we hebben gestaakt, was ik er ook bij. Ik sta er morgen niet per se omdat het salaris omhoog moet van de basisschoolleerkracht. We hebben het zo slecht nog niet, wat dat betreft, vind ik. 

Het lerarentekort, dat is voor nu het grootste probleem. Ik zie zelfs op onze dorpsschool, waar de werkdruk denk ik lager is dan op scholen in de binnenstad, dat er niemand meer te vinden is. Gewoon niemand. We zijn maar aan het schuiven binnen de school: dan moet er een docent van groep 6-7-8 naar de kleuters, en andersom, om het allemaal maar te kunnen bolwerken. 

Pijnlijk

"Bovendien ben ik het niet eens met het passend onderwijs. De kinderen die normaal naar speciaal onderwijs zouden gaan, krijgen niet genoeg aandacht. En dat is pijnlijk voor het kind, maar ook voor de leerkrachten: wij werken met ons hart, we willen dat elk kind het goed heeft en krijgt wat hij of zij verdient. 

Nu heb ik heel vaak dat al mijn aandacht naar de 'boven-groep' gaat: de kinderen die het te goed doen en extra werk nodig hebben, en de kinderen die het net niet redden. Ik heb zo vaak dat ik aan het eind van de dag denk: shit, de kinderen die 'gewoon' gemiddeld goed meekomen had ik meer aandacht willen geven. 

Als we nog langer zo doorgaan, dan lopen we het gevaar dat de leerkrachten ook maar gewoon doorgaan en doorgaan uit liefde voor het kind. Maar op een gegeven moment is het klaar, dan gaat het niet meer en dan gaat het lampje uit. Ik hoop dat minister Slob luistert, morgen: doe wat voor we omvallen. Onze kinderen krijgen nu niet het onderwijs waar ze recht op hebben."

Waarom wordt er gestaakt? 

Voor het eerst leggen leraren van de basisschool, middelbare scholen, het mbo en het wetenschappelijk onderwijs gezamenlijk het werk neer om morgen anderhalf uur te demonstreren op het Haagse Malieveld. Ze willen dat er meer wordt geïnvesteerd in het onderwijs, onder meer om het lerarentekort tegen te gaan.

Volgens de onderwijsbond AOb is er structureel 2,9 miljard nodig. Het kabinet heeft de afgelopen jaren al extra geld uitgetrokken voor het onderwijs. Zo krijgen basisschoolleraren er gemiddeld 8,5 procent bij en is er 430 miljoen euro uitgetrokken voor werkdrukverlaging.

'Onderwijs wordt pure massaproductie'

Rens Bod (53), is hoogleraar Computational and Digital Humanities op de Universiteit van Amsterdam en is mede-organisator van de staking in het wetenschappelijk onderwijs (WO).  

"Wij hebben eigenlijk dezelfde redenen als de basisschooldocenten om te staken: de werkdruk. Die is te hoog. En de klassen zijn te groot. Het komt veel te vaak voor dat er één docent voor een groep van meer dan duizend studenten staat. Dat kun je je toch niet voorstellen? 

Mijn collega had laatst een college in zijn eentje, voor 1700 studenten. Daarvoor moest het Carré worden afgehuurd, want de collegezalen waren niet groot genoeg. Pure massaproductie. Zo kun je studenten niet meer bieden waar ze recht op hebben. 

Werkdruk

"En ondertussen wordt er steeds meer gekort op wetenschappelijk onderwijs. Daar wordt het lerarentekort echt niet meer opgelost. In de jaren '70, '80 viel de werkdruk nog mee. Toen was er nog tijd voor gedegen onderzoek. Nu weten we niet meer hoe we én onderzoek moeten doen, en honderden tentamens moeten nakijken in twee weken tijd. 

Het zit me echt hoog. We zijn een kennissamenleving, daar moeten we in blijven investeren. We gaan steeds meer naar beneden, terwijl we een rijk land zijn. Als het zo doorgaat, en als Den Haag na morgen niet luistert, dan gooien we wat mij betreft de boel een week plat. 

Met die instelling sta ik er morgen. Er móét wat veranderen. Niet al mijn collega's doen mee, trouwens. Die gaan morgen 'genieten' van hun onderwijsvrije dag en zeiden tegen mij: 'Oh, eindelijk tijd om mijn onderzoek te doen of achterstallig werk in te halen'. Nou, dat zegt al genoeg, toch?"

'Docenten branden op, ik zie het om me heen'

Kasper Prick (32) is docent aardrijkskunde op het Sint-Maartenscollege in Voorburg.

"Goed werk leveren: mijn collega's en ik doen niets liever dan dat. Maar ik heb het idee dat ik daar niet genoeg tijd voor krijg en dat ik soms maar achter de feiten aan blijf rennen. En dat is echt een heel naar gevoel. 

Ik kom soms niet toe aan een goede lesvoorbereiding. Ik werk officieel, op papier, 38 uur, maar maak daar maar 50 uur van per week. Per jaar zit ik minimaal de helft van mijn weekenden uren over te werken. Als een soort vrijwilligerswerk. Want ik kan het dan niet loslaten, ik wil gewoon dat het goed gebeurt en dat ik goede lessen geef en ik vind het het mooiste vak dat er is, echt waar. Maar ik baal wel: het onderwijs is een pittig vak en in het weekend heb ik eigenlijk mijn rust nodig. 

In de knoop

"Om me heen zie ik het steeds meer gebeuren: er vallen docenten om. Ze lopen zo ver achter met bijvoorbeeld hun nakijkwerk, zodat het niet meer in te halen is, ze totaal vastlopen, mentaal in de knoop raken en dan thuis komen te zitten. 

En dat heeft niets met die docenten te maken, maar alles met hoe ons onderwijs nu is ingesteld. De beste oplossing in mijn ogen: minder lessen per week. Er zijn maar een paar docenten van de honderd docenten bij ons op school, die fulltime werken. De rest doet het met minder, omdat het gewoon niet haalbaar is, 27 lessen per week. 

Zelf kan ik mijn grenzen nog wel aangeven, ik sta niet op omvallen, maar ik staak ook echt uit solidariteit voor mijn collega's die het moeilijk hebben. Ik hoop dat we morgen samen iets losmaken. Een discussie, met als uitkomst goede oplossingen."

Niet iedereen doet mee

Niet iedereen steunt de staking, en ook lang niet alle scholen zijn gesloten. Zo doen er 'slechts' enkele tientallen middelbare scholen mee. Ook de vakbond CNV, de VO-raad en de MBO-raad steunen de staking niet. Zij vinden een staking op dit moment niet het juiste middel.

Het aantal basisscholen dat vandaag gesloten is, is aanzienlijk groter: meer dan 2300 scholen zullen gesloten zijn, zo meldt de Algemene Onderwijsbond (AOb).