'Paniek' bij gemeenten

1500 bouwprojecten op losse schroeven door stikstofuitspraak

Door RTL Z··Aangepast:
© RTL Nieuws1500 bouwprojecten op losse schroeven door stikstofuitspraak
RTL

Niet alleen politiek Den Haag zit met de handen in het haar door de uitspraak van de rechter over stikstofregels. Ook in provincies en gemeenten zijn grote zorgen: meer dan 1500 projecten zijn onzeker geworden of worden opnieuw bekeken, blijkt uit een rondgang van RTL Z.

In provincies alleen al gaat het om 1571 procedures die zijn stilgelegd of vergunningen die opnieuw bekeken moeten worden, blijkt bij navraag van RTL Z. Dat zijn er nog meer, maar hoeveel is niet duidelijk, omdat de provincies Flevoland, Zeeland en Zuid-Holland nog geen cijfers konden geven.

© RTL Z

Al vrijwel meteen na de uitspraak van de Raad van State bleek dat zeker 300 projecten van de rijksoverheid mogelijk in de knel komen door de uitspraak van de Raad van State.

De hoogste bestuursrechter van ons land zette een streep door het zogenaamde Programma Aanpak Stikstof (PAS). Dankzij de regels uit dit programma kon er in de buurt van natuurgebieden gebouwd worden, onder voorwaarde dat er in de toekomst herstel aan de natuur zou zijn. En dat is in strijd met Europese regels. 

Bouwprojecten

Het gevolg: grote overheidsprojecten, zoals Lelystad Airport en meer asfalt bij de A12 en de A9, moeten opnieuw bekeken worden. Maar de uitspraak heeft ook grote gevolgen die tot nu toe onderbelicht zijn gebleven: het bouwen van woningen. 

Onder de oude regeling hoefde in het algemeen voor woningbouwprojecten geen melding in het PAS gemaakt te worden, omdat er nauwelijks stikstof bij vrijkomt. "Maar nu moet worden getoetst voor alle bouwactiviteiten, zelfs met een heel klein beetje extra uitstoot", zegt Jan Fokkema, directeur Neprom, de vereniging van projectontwikkelaars. 

Jan Fokkema, directeur Neprom.
Jan Fokkema, directeur Neprom.

'Volslagen paniek' bij gemeenten

Die toetsing zal vaak uitdraaien op een zogenaamde Milieu-effectrapportage (MER) en dat leidt tot extra vertraging en kosten, legt Fokkema uit. Maar zelfs als die doorrekeningen kloppen, dan nog is er geen zekerheid dat plannen niet alsnog sneuvelen in een bezwaarprocedure. 

De onzekerheid zorgt voor 'volslagen paniek' bij gemeenten waar bouwplannen zijn, vertelt ook Fokkema. "Alle woningbouwprojecten van enige omvang liggen stil." 

Het komt doordat de stikstofregels gelden voor projecten in de buurt van beschermde natuur. In totaal gaat het om 118 natuurgebieden. "Je zit dus al snel in de buurt van zo'n gebied", legt Fokkema uit. Om hoeveel projecten het in totaal gaat, weet hij niet precies. "Maar het zijn er zeker honderden, mogelijk zelfs duizend", schat hij. 

Voorlopig geen nieuw dorpshuis in Otterlo

Eén ervan is in de Veluwse plaats Otterlo. Op een oud voetbalveld wil het gemeentebestuur van Ede, waar Otterlo bij hoort, 70 woningen bouwen en een nieuw dorpshuis. "Het ligt nu stil", vertelt een balende wethouder Willemien Vreugdenhil. "Hier in Otterlo leeft het heel erg, omdat de mensen heel goed weten wat er aan de hand is en dat hun sporthuis, hun dorpshuis en hun nieuwbouw er voorlopig niet gaan komen."

Dat woningbouwprojecten nu onzeker zijn of vertraging oplopen door de uitspraak van de rechter is 'waanzin', zegt Fokkema. "Die stikstof komt grotendeels van koeien, varkens en kippen, die onze oren uitkomen. Dat is het probleem. Maar het effect is: geen huizen meer bouwen. Iedereen die géén jurist is, denkt: dit kan niet waar zijn."

Tientallen topjuristen op verschillende ministeries maken op dit moment overuren om naar een oplossing te zoeken voor het stikstofbesluit. En dat klinkt saai, maar het heeft waarschijnlijk gigantische gevolgen.
Lees meer over
Ministerie van Infrastructuur en WaterstaatRaad van StateBouwNatuurbeheerStikstofvervuiling