Dit hebben we geleerd van twee dagen achter elkaar 40 graden
Nederlanders konden deze week ervaren hoe het is om te leven in een land waar het 40 graden kan worden. Wat waren de de gevolgen, en wat hebben we ervan opgestoken? Dat sommige huizen vreselijk heet kunnen worden bijvoorbeeld. Maar ook dat heteluchtballonnen de lucht niet in konden. Een overzicht.
Nederland zucht nog altijd onder de hitte, zojuist werd opnieuw 40 graden gemeten. Hoe heeft het land deze extreme hitte doorstaan?
Patiënten met hitteklachten
Uit een rondgang van RTL Nieuws langs verschillende ziekenhuizen met een Spoedeisende Hulp (SEH) blijkt dat er tientallen patiënten met hitteklachten zich gemeld hebben. SEH-arts Pol Stuart werkt in het Franciscus Gasthuis en Vlietland en moest flink aan de bak deze week. Hij zegt: "Het is merkbaar drukker. Mensen die flauwvallen, duizelig zijn, krampen hebben en soms in de war door de hitte."
Stuart zegt dat zijn collega's in het hele land op de SEH meer mensen binnen krijgen en dat de hitteklachten soms ernstig zijn. Stuart: "De meesten kunnen we na behandeling weer naar huis sturen, maar gisteren moest ik ook een patiënt opnemen, omdat die er te ernstig aan toe was."
Maar veel dieren hadden het nog veel zwaarder tijdens deze hittegolf. Van varkens tot kippen: uit verschillende plaatsen in het land kwamen berichten dat dieren in stallen of op transport zijn bezweken aan de hitte. Aandachtspunt: ventilatiesystemen. Die bleken in veel gevallen niet toereikend.
Koeien staan 'letterlijk te puffen'
Vooral koeien hebben het zwaar met dit soort temperaturen, vertelt boer Peter Verberne vandaag tegen RTL Nieuws. Zijn koeien staan ook vandaag weer 'letterlijk te puffen', zegt hij. "Ik heb vijf ventilatoren hangen en een vernevelingsinstallatie. Allemaal kleine dingen waarmee ik het probeer te fixen."
Bruggen niet bestand tegen de hitte
Heet, heter, heetst. Ook bij Rijkswaterstaat zullen ze zich vast achter de oren krabben: medewerkers hadden wel héél veel werk aan het koelen van bruggen deze week. De Merwedebrug bijvoorbeeld, waar de A27 overheen gaat, zette vanochtend door de hitte zó erg uit dat de snelweg moest worden afgesloten. Het koelen van bruggen gebeurt handmatig, daar moeten toch slimmere oplossingen voor zijn.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Hitte-eilanden
Veel bebouwing, weinig groen: steden houden enorm veel warmte vast, bleek deze week. In de stad ontstonden zogenoemde hitte-eilanden, waar het tot wel 13 graden warmer werd dan daarbuiten. Vooral 's nachts hadden mensen last van dit effect. In de grote steden was het rond middernacht nog meer dan 30 graden.
Hoe dat komt? "Gebouwen en straten worden de hele dag opgewarmd door de zon", legt onderzoeker Frank van der Hoeven uit. "Zodra die onder is, koelt het op het platteland enorm snel af, maar in de stad begint al het beton en asfalt de opgeslagen warmte weer uit te stralen. Zo duurt het de hele nacht voor het een beetje koel wordt." Staat jouw huis op een hitte-eiland?
Nieuwbouwhuis blijkt sauna
Een huis in de stad is warm, maar een nieuwbouwhuis ook: nieuwe huizen worden zo ontworpen dat ze zo weinig mogelijk energie gebruiken: ramen op de zon georiënteerd, isolatiepakketten, tripple glas. Lekker warm in de winter, bloedheet in de zomer. Het huis van Wesley bijvoorbeeld is net een sauna.
Waar zijn de luchtballonnen gebleven?
Misschien was je het al opgevallen: er waren nauwelijks heteluchtballonnen te zien deze week. Een luchtballon vaart niet bij harde wind, regen of bij mist, maar blijkbaar blijven ze ook aan de grond als het te heet is.
Een 'heteluchtballon' gaat natuurlijk omhoog omdat warme lucht lichter is dan koude lucht. Maar het temperatuurverschil binnen en buiten de ballon was deze week veel te klein, zegt een woordvoerder van Bas Ballonvaarten. "We maken weleens vaker mee dat we door de hitte overdag niet kunnen varen, maar dan koelt het 's avonds af en kan het alsnog." Deze week bleef het telkens tot heel laat warm. "Gisteren hebben we helemaal niet gevaren. Woensdag hebben we bijna alles gecanceld omdat het heel warm was."
(G)een airco bij de kinderopvang
Airconditioning, nog zoiets: minder dan vijf procent van alle Europese huishoudens heeft airconditioning, vergeleken met 90 procent in de Verenigde Staten. De recente hittegolven kunnen daar verandering in brengen.
Want airco's, die hebben ze ook bij de kinderopvang vaak niet. Op verschillende plaatsen werden ouders verzocht om de kinderen op te halen vanwege de hitte.
Slapen tijdens een plaknacht
Doeken voor de ramen, koelelementen voor de ventilator: alles werd deze week uit de kast gehaald om het huis koel te houden. Met wisselend resultaat.
Wie toch een goede nacht wilde hebben ondanks de hitte, had misschien wat aan de tips van slaapexpert Hans Hamburger, zoals een warme douche nemen voor het slapen gaan bijvoorbeeld, en geen alcohol, koffie of thee drinken.
38 procent meer water
En wat betekent nou zo'n extreme hittegolf voor het watergebruik? Dat weten we inmiddels ook: het verbruik gisteren, toen het op veel plaatsen 40 graden was, was 38 procent hoger dan normaal, blijkt uit cijfers van waterleidingbedrijf Vitens, dat 5,6 miljoen klanten heeft. Dat is 380.000.000 liter extra drinkwater.
"Daarnaast hebben we altijd, maar zeker met deze warme dagen, te maken met een ochtend- maar met name een avondpiek", zegt een woordvoerder. "Dat zijn uren waarbinnen heel veel water wordt verbruikt, allemaal tegelijk. Tijdens dit soort extreem warme dagen zien we dat de avondpiek langer duurt. Tijdens reguliere avondpieken is het topverbruik rond 19.00 uur, gisteravond was dit moment pas om 21.30 uur."