Mag je een onklaar gemaakt wapen in bezit hebben? Dit zijn de regels
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt Robert Oey, de partner van de Amsterdamse burgemeester Halsema, van verboden wapenbezit. In NRC verklaarde Oey een onklaar gemaakt wapen in de ambtswoning te hebben opgeslagen. Gaat het hier dan om een nepwapen en wat zijn eigenlijk de regels voor wapenbezit?
Wat is een nepwapen?
"De term nepwapen bestaat in de wet helemaal niet", vertelt hoogleraar strafrecht Henny Sackers. "Het is een term van de politie. Met een nepwapen kunnen twee soorten wapens worden bedoeld: een speelgoedwapen of een imitatiewapen. Het verschil is: bij speelgoed gaat het om een wapenpistooltje, bij een imitatiewapen gaat het om een plastic voorwerp dat zo erg echt lijkt op een wapen, dat het voor bedreiging geschikt is."
Het bezit van een nepwapen is niet strafbaar, maar wie het op de openbare weg bij zich draagt is wel strafbaar.
Is een onklaar gemaakt wapen dan een nepwapen?
"Nee", stelt Sackers. "Een onklaar gemaakt vuurwapen is een heel ander type. Het is namelijk een bestaand vuurwapen dat volgens de Europese richtlijn onklaar is gemaakt. Stel: je wil een wapen aan de muur hangen, dan moet je deze onklaar laten maken bij een gecertificeerde deskundige. Daarna ga je ermee naar de politie en die beslist of je een bewijsje krijgt."
Als iemand dat bewijsje niet heeft en het wapen niet volgens de Europese regels onklaar is gemaakt, is er ook bij een onklaar wapen sprake van verboden wapenbezit.
De politie geeft overigens niet snel een vergunning af voor wapenverzamelaars. Alleen mensen die kunnen aantonen dat ze een wapen willen verzamelen voor de wetenschap of op grond van een historische waarde, krijgen een verzamelvergunning.
Hoe maak je een wapen onklaar?
Jarenlang moesten wapens in het buitenland onklaar worden gemaakt omdat dit in Nederland niet mogelijk was, vertelt Rob Boom, adviseur wapenbeleid van de Verenigde Vakspecialisten Jacht & Schietsport,. De wapenbezitter leverde zijn wapen in bij de wapenhandelaar, die het wapen bijvoorbeeld naar de proefbank in het Belgische Luik of naar Engeland of Frankrijk stuurde. Daar worden gaten in de loop geboord en komen er proppen in. "Het nadeel is dat er voor deze methode export- en importpapieren nodig zijn en ook hoge verzendkosten bij komen kijken." Binnenkort start de politie in Nederland met een proef om wapens in Apeldoorn onklaar te maken.
Onklaar maken en deactiveren is hetzelfde: het wapen stukmaken. "En dat moet zo stukgemaakt worden dat het met normaal gereedschap niet meer werkend kan worden gemaakt. De kans dat het lukt is zo klein en het is zo gevaarlijk om dat te doen dat het onwaarschijnlijk is dat het gebeurt. Er zijn waarschijnlijk makkelijkere manieren om aan een werkend wapen te komen."
Hoe zit het met het wapen van mijn opa uit de Tweede Wereldoorlog?
"Als je op zolder een oorlogswapen van je opa vindt, is dat meestal ook illegaal", legt Boom uit. "Dat wapen moet worden ingeleverd bij de politie en zal daar worden vernietigd. Vaak zeggen mensen: 'hij schiet toch niet meer', maar daar gaat het niet om. Als een wapen niet correct onklaar is gemaakt en dus geen vrijstelling heeft, heeft het feitelijk dezelfde status als een normaal wapen."
Wat valt te zeggen over de strafbaarheid van Robert Oey?
Tegen NRC verklaarde Robert Oey dat hij het wapen waarmee zijn zoon later werd opgepakt, in de ambtswoning had opgeslagen. Het wapen was volgens Oey bestemd voor een filmproductie. Het zou volgens hem gaan om een revolver die ooit in Duitsland is aangeschaft. Oey vertelde NRC het wapen al twintig jaar te kennen. Het was eigendom van een vriend van Oey.
Volgens hoogleraar Sackers zijn er nog een hoop vragen te beantwoorden. "De vraag is of dit wapen voldoet aan de Europese de-activeringsrichtlijn en dus anno 2019 voldoet aan de regels voor het onklaar maken van wapens. In Duitsland golden, zeker twintig jaar geleden, minder strenge regels dan in Nederland."
Een eventuele straf hangt af van hoe het wapen onklaar is gemaakt en het type wapen. "Het bezit van het wapen is niet hetzelfde als het gebruik van een verboden wapen", benadrukt Sackers.
Boom: "In Nederland zijn verschillende bedrijven die filmwapens verhuren. Flikken Maastricht maakt daar bijvoorbeeld gebruik van. Als ze ergens een film of videoclip willen opnemen, moeten ze daarnaast nog toestemming vragen aan de gemeente. De politie controleert vervolgens of alles in orde is met de vergunning. Het is geen voor de hand liggende optie om zelf zo'n ding te kopen."
Robert Oey heeft niet gereageerd op een verzoek van RTL Nieuws.