Coronavirus in Nederland? 'De gewone griep is een veel reëler gevaar'
In China grijpt het coronavirus om zich heen. Maar in Nederland komt een ander besmettelijk virus veel vaker voor, met elke winter vaak duizenden sterfgevallen tot gevolg. We hebben het over influenza, ofwel de griep. Waarom krijgt het nieuwe Chinese virus dan zoveel meer aandacht?
Treinen rijden niet meer. Geen vliegtuig komt er meer in of uit. En mondkapjes zijn overal uitverkocht. De situatie in de Chinese miljoenenstad Wuhan spreekt tot de verbeelding. In sommige apotheken zijn de mondkapjes niet aan te slepen.
Eigenlijk best opmerkelijk, want in Nederland waart elke winter óók een dodelijk virus rond: de griep. We hebben vaak te maken met een griepepidemie die duizenden mensen ziek maakt en ook levens eist. Waar moeten we ons nou zorgen over maken?
Oversterfte
Allereerst: hoeveel mensen sterven er jaarlijks in Nederland aan de griep? Zo gemakkelijk is het niet om daar een cijfer aan te hangen, legt Harald Wychgel van het RIVM uit. "Wij spreken liever van 'oversterfte' die samenhangt met de griep." Het Rijksinstituut van Volksgezondheid en Milieu houdt sinds de griepepidemie van 2009 nauwgezet bij hoeveel mensen elke week overlijden. Zijn dat er meer dan verwacht, dan is sprake van oversterfte.
In de winter is er vaak sprake van oversterfte, vertelt Wychgel, en dat heeft te maken met de griep die dan door het land waart. Soms neemt die epidemische vormen aan: "We spreken in Nederland van een griepepidemie als er twee weken lang meer dan 58 patiënten per 100.000 inwoners griepsymptomen vertonen."
Heftige epidemie
Vooral de griepepidemie van de winter van 2017/2018 was erg heftig, blijkt uit de cijfers van het RIVM. Achttien weken lang was toen sprake van zo'n epidemie. De oversterfte in die periode wordt geschat op 9444. Dat zijn vooral mensen van 75 jaar en ouder.
Is elk jaar zo heftig? Nee: vorig jaar lag de oversterfte in de winter met zo'n 2900 een stuk lager, en in 2013/2014 was er zelfs een oversterfte van nul. Dat kwam door het milde griepseizoen van dat jaar, met een epidemie die met vier weken veel korter was dan normaal. Gemiddeld genomen lag het oversterftecijfer de afgelopen tien jaar op 2000.
Coronavirus
Vergelijk dat eens met de cijfers rondom het coronavirus. Het aantal besmettingen, bijna allemaal in China, staat momenteel op 900. En tot nu toe zijn er zo'n 25 mensen overleden aan de gevolgen. Maar waarom maken we ons dan toch zo'n zorgen?
In de eerste plaats omdat het een nieuw virus betreft waar we nog weinig van weten, aldus Wychgel. "Uiteraard is de gewone griep een reëler gevaar. Maar van het coronavirus weten we nog weinig. Dat spreekt tot de verbeelding van mensen en media. En in China leidt het tot opmerkelijke taferelen: hele steden worden daar op dit moment afgesloten."
Maar zijn alle groots opgezette voorzorgsmaatregelen in China dan wel terecht? "Dat kan je nu echt nog niet inschatten", zegt Wychgel. "Er zijn altijd wel nieuwe virussen waartegen geen vaccin is. Kijk naar de Mexicaanse griep, dat bleek uiteindelijk een seizoensgriep. We zitten in een heel vroege fase. Hoe terecht en efficiënt alle maatregelen zijn, dat weten we pas achteraf."
