Proef op de som bij de supermarkt: deze klanten dragen (g)een mondkapje

Want daar deelt supermarkt Deen mondkapjes uit aan hun bezoekers. "Alle klanten die wij binnenlaten, vragen wij sinds gisteravond dringend om een mondkapje op te doen", zegt supermarktmanager Klaas Kessler tegen RTL Nieuws.

'We dragen 'm zelf ook'

"Wij dragen 'm zelf ook, en vinden dat onze klanten dat vanwege de veiligheid ook zouden moeten doen. De komende tijd delen we ook mondkapjes uit voor de mensen die 'm niet bij zich hebben."

'Ik vind het prima'

Dat gaat goed, zien we als we een tijdje bij de ingang staan. Mensen zijn soms even verbaasd als ze een mondkapje in hun hand gedrukt krijgen, maar zetten 'm dan gewoon op en lopen naar binnen.

"Ik vind het prima", zegt een klant, terwijl hij het masker achter zijn oor vastmaakt. "Dit hadden ze veel eerder moeten doen."

Een vrouwelijke klant die net mét mondkapje haar boodschappen heeft gedaan, loopt enigszins gehaast de supermarkt uit: "Aan de ene kant geeft het een veilig gevoel, maar het is ook wel vervelend. Ik krijg het er heel benauwd van, ik wil snel naar buiten."

'Ik bescherm er anderen mee'

Een derde klant die bij binnenkomst een mondkapje opzet, zegt: "Ik vind het een monsterlijk ding,  het is lelijk en ik vind het vervelend om 'm te dragen. Het is benauwd." Toch maakt hij geen bezwaar. "Van mij hoeft het dus niet, maar als de winkel het wil dan doe ik het."

Of hij zich veiliger voelt met mondkapje? "Nee, dat niet. Maar als ik de virologen mag geloven, bescherm ik er wel anderen mee. En dat is voor mij al heel wat waard. En ik overleef het wel hoor, zo'n mondkapje. Als ik buiten ben zet ik 'm gewoon weer af."

'Het is nog nieuw'

"Het is voor de meeste mensen nog nieuw", zegt een beveiliger die de mondkapjes uitdeelt bij de ingang tegen RTL Nieuws. Hij krijgt uiteenlopende reacties. "De meeste mensen reageren positief, maar bij sommige mensen merk je toch wat weerstand, die willen er liever geen dragen."

Richtlijn CBL

Bij de meeste supermarkten gaat het er anders aan toe. Zoals bij De Landmarkt in de Van Woustraat, zo'n 500 meter verderop. Daar zijn mondkapjes niet verplicht. "Wij laten de keus aan de klant. Wij vragen ze vriendelijk om een mondkapje op te doen, maar gaan de klant niet verplichten", zegt eigenaar Michael Beugelink. "Ik vind het niet aan mij om hier een beslissing in te nemen. Dat moet de overheid doen, bijvoorbeeld door het te verplichten."

Daarin volgt De Landmarkt, net als de meeste grote andere supermarkten zoals Jumbo en de Albert Heijn, de richtlijn van het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL):  "Wij ondersteunen het advies van het kabinet en een aantal burgemeesters om in bepaalde gebieden een mondkapje te dragen in de winkel, maar laten de keus aan klanten of zij dit daadwerkelijk doen", staat in een persbericht. Klanten zonder mondkapje worden bij de meeste supermarkten dus niet geweigerd.

Uit zichzelf

Wel ziet Beugelink in zijn supermarkt steeds meer mensen die het uit zichzelf doen. "In het begin van de coronacrisis zag je af en toe iemand met een mondkapje binnenkomen, maar die werd toen nog een beetje gek aangekeken", vertelt hij. 

"Maar inmiddels zie ik steeds meer klanten die met een mondkapje op binnenkomen. Zeker sinds de laatste persconferentie van het kabinet."

'Onhandig'

Als je haast hebt, is zo'n mondkapje soms wel onhandig, zegt timmerman Jan (19). Hij loopt net de Albert Heijn uit met saucijzenbroodjes, AA-drink en een noodlesoepje, maar zónder mondkapje. "Ik ben de hele dag aan het werk, en soms wil je even snel iets halen. Dan moet ik telkens een mondkapje op of af doen, daar heb ik geen zin in."

Hij vindt een mondkapje ook niet nodig: "Als je gewoon afstand houdt en in je elleboog hoest of niest, is het veilig genoeg."

'Vervelend om aan klanten te vragen'

Niet alleen in supermarkten geldt het dringende advies om een mondkapje te dragen, ook andere winkels mogen klanten weigeren als die geen mondkapje dragen. Maar daar gaat Barry van Berry Shop Herenmode in de Van Woustraat niet aan beginnen. "Ik vind het vervelend om het aan mijn klanten te vragen. Dan kan je een discussie krijgen, en daar heb je geen zin in."

Wel overweegt hij om zelf een mondkapje te dragen. "Af en toe moet ik mensen opmeten en aankleden, dan kan het wel veiliger. Zo hou ik het ook wel in eigen hand, dan kan niemand tegen mij zeggen: ik vind het vervelend dat je dit doet. Misschien vinden mensen het wel fijn."

Verplichting vanuit de overheid

Hij is niet per se voor het gebruik van een mondkapje, maar zou het wel fijn vinden als het kabinet met een landelijke verplichting komt. "Dat zou het makkelijker maken. Dan ligt de verantwoordelijkheid niet meer bij de winkelier, en weet iedereen waar hij of zij aan toe is."

Toch lijkt het niet waarschijnlijk dat die mondkapjesplicht er snel gaat komen. Vooral juridisch ligt dat lastig. In dit artikel lees je waarom.