Huisartsen onder zware druk door corona: lange werkdagen, uitval en zelfs sluiting

Het scheelde niet veel of een huisartsenpraktijk in Dordrecht moest dicht vanwege een coronauitbraak. De huisarts van die praktijk belandde op de ic, en ook meerdere medewerkers werden ziek.

Gelukkig schoot gepensioneerd arts Peter Top uit Zwijndrecht te hulp. "Ik ben weer aan het werk gegaan om te voorkomen dat de praktijk dicht moest", zegt Top.

Draaiende houden

Even wennen om weer te werken, maar het wordt ook enorm gewaardeerd, zegt hij. Top houdt nu de praktijk met 4400 patiënten sinds de kerst draaiende. "Ik ben dankbaar dat ik dit mag doen. De zieke collega krabbelt gelukkig langzaam weer op."

Kunst en vliegwerk

Huisartsen door het hele land houden met kunst- en vliegwerk de zorg draaiende. Het is een combinatie van factoren die het werk zwaar maakt.

Waren in de eerste coronagolf de spreekkamers nagenoeg leeg omdat zorg massaal werd gemeden, nu komt er veel meer op het bordje van de huisarts terecht. "We kunnen minder doorverwijzen naar de specialist in het ziekenhuis, dus nemen we veel taken over van de ziekenhuizen. Sommige patiënten zien we nu veel vaker."

Ook durven patiënten weer meer te vragen. En dus komen er steeds meer telefoontjes binnen. "Het zorgt allemaal voor meer werk", zegt Tim Olde Hartman, huisarts in Nijmegen. 

De wachttijd in zijn praktijk is opgelopen tot anderhalve week. "Normaal konden mensen dezelfde week nog terecht." Daarbij komt dat huisartsen vanaf februari een belangrijke taak krijgen in het vaccineren van de groep 18 tot 60 jaar met een medische indicatie.

Coronauitbraken

En dan grijpt corona ook nog eens flink om zich in huisartspraktijken. Volgens de Landelijke Huisartsenvereniging heeft 51 procent van de huisartsen te maken met uitval door een coronauitbraak. 

Ook huisarts Olde Hartman kreeg in november corona. "Wij zijn gelukkig een grote praktijk en konden door blijven draaien. Maar als je een kleine huisartspraktijk bent, heb je echt een probleem. Ik werd zelf ziek en dat zorgde voor nog meer belasting bij de rest van mijn collega's. Die moesten door mijn afwezigheid nog harder rennen." 

Inspanning en creativiteit

Dat meer dan de helft van de huisartsen te maken krijgen met uitval, grotendeels veroorzaakt door corona, verbaast huisarts Olde Hartman overigens niet. Overal om hem heen hoort hij verhalen van collega's die kampen met uitbraken.

"Ik weet van één praktijk dat ze dicht moesten vanwege een coronauitbraak. Gelukkig weet de rest van de praktijken het op te vangen. Dat vergt veel inspanning en creativiteit."

Noodklok

De Landelijke Huisartsenvereniging luidt de noodklok. "Er moet veel meer aandacht komen voor de huisartsen", zegt Ella Kalsbeek namens de 13.000 huisartsen die ons land telt. "Huisartsen draaien al veel uren en klagen niet snel. Maar ze lopen op hun achterste benen."

Volgens Kalsbeek is het voor de huisartsen alle hens aan dek om de boel draaiende te houden. Top onderschrijft dat: "Wij zijn de poortwachter voor de zorg. Als deze zorg in gevaar komt, als die functie in het geding komt, dat heeft dat ook gevolgen voor de andere zorg."

Weken van 80 uur

Sommige huisartsen die RTL Nieuws sprak, spreken over werkweken van 80 tot wel 100 uur. Ze hebben het er wel voor over. "Het is ook dankbaar werk om in de frontlinie te mogen staan en te kunnen helpen in deze ongekende crisis", omschrijft huisarts Olde Hartman uit, die zelf ook hondsberoerd was door het virus. "Ik was echt ziek, had forse griep. Benauwd, koorts en was doodmoe."

Hij maakte zich nog niet eens zorgen om zichzelf. "Maar meer om mijn patiënten. Ik had die ochtend nog een spreekuur gehad. 'Het zal toch niet..', dat ging wel door mijn hoofd ja. Gelukkig is niemand door mij besmet geraakt. En ben ik weer helemaal opgeknapt."