Reuzenberenklauw naast fietspaden en speeltuinen, Livinio (8) zit onder de blaren
De reuzenberenklauw staat weer volop in bloei. Een mooi gezicht, maar de plant is ook gevaarlijk. De 8-jarige Livinio kwam er zaterdag mee in aanraking, waarschijnlijk toen hij verstoppertje speelde. "Zijn gezicht en handen zitten onder de blaren", vertelt zijn moeder Sabine.
De reuzenberenklauw is een indrukwekkende plant om te zien. Hij kan 3 tot 5 meter hoog worden, met stengels van 5 tot 10 centimeter dik. Maar we zijn hem in Nederland liever kwijt dan rijk, zegt Chris van Dijk. Hij is onderzoeker plant en milieu aan de Universiteit Wageningen.
Bedreiging voor andere planten
"Het is een invasieve exoot, wat betekent dat hij een bedreiging is voor andere planten. En als mensen of dieren hem aanraken, kunnen ze er flinke brandwonden van krijgen."
De reuzenberenklauw werd in de 19de eeuw als tuinplant naar Europa gehaald vanuit de Kaukasus. Tegenwoordig staan de planten vooral langs water, wegen, fietspaden en spoorwegen, en op plekken waar veel andere flora staat. De brandharen en het sap van de plant kunnen - met name in combinatie met zonlicht - voor heel nare brandblaren zorgen.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Er staat ook een reuzenberenklauw naast de speeltuin waar Livinio (8) uit Moerdijk vaak komt. Hij was zaterdag met wat vriendjes naar de speeltuin gegaan, zondagochtend werd hij wakker met een blaas op zijn vinger en plekken in zijn gezicht. "Hij zei: ik denk dat ik mezelf heb verbrand", vertelt zijn moeder Sabine. "Ik dacht: dat is raar, hoe kan een kind zichzelf verbranden? We besloten het even aan te kijken."
Blazen en blaren
Een paar uur later kwamen er meer blazen op zijn handen, die ook echte blaren werden. Daarop besloot Sabine de huisartsenpost te bellen. "Daar vertelden ze me dat het waarschijnlijk van die plant komt. We kregen een drankje dat de reactie moet remmen en het advies om de plekken goed vet te houden en in te pakken."
Sabine ging naar de speeltuin waar Livinio was geweest en zag daar inderdaad een reuzenberenklauw. "Toen ik die liet zien, zei hij inderdaad dat hij daaraan had gezeten. Ik had hem recent nog gewaarschuwd voor de plant, nadat ik er iets over had gelezen, maar ik denk dat kinderen zich daar helemaal niet bewust van zijn als ze spelen. Waarschijnlijk was hij een goede verstopplek aan het zoeken, ze spelen daar vaak verstoppertje.
Met de pijn valt het mee, zolang ze de plekken goed vet houden, maar Sabine vindt het belangrijk om anderen te waarschuwen. "Het kan een stuk vervelender uitpakken dan bij Livinio." Daarom zette ze ook een bericht op Facebook, zodat mensen uit de buurt weten dat die plant bij de speeltuin staat. En ze maakte een melding bij de gemeente Moerdijk.
20.000 zaden per plant
Gemeenten halen de planten na zo'n melding vaak weg, zegt Van Dijk. Maar dat is geen structurele oplossing van het probleem. "Het is ook heel lastig om het structureel aan te pakken. Je moet daarvoor jarenlang regelmatig ingrijpen, zodra ze gaan bloeien, komen er per plant gemiddeld 20.000 zaden bij die tot zeven jaar later kunnen ontkiemen. Maar voor dat ingrijpen is vaak geen geld en ruimte."
Sabine is ook niet boos op de gemeente. "Die heeft de plant daar natuurlijk niet bewust neergezet, dus ik kan niemand de schuld geven. Maar ik hoop wel dat ze hem nu gaan weghalen."
Wat moet je doen als je een berenklauw hebt aangeraakt?
- Was de huid meteen en langdurig met lauw water en eventueel zeep
- Heeft de berenklauw je ogen aangeraakt? Spoel ze dan met veel water
- Probeer zo min mogelijk in aanraking te komen met zonlicht, dan verklein je de kans op blaren
- Heb je een paar kleine blaartjes die nauwelijks pijn doen? Behandel ze dan als brandwonden: dek ze – als je ze gespoeld hebt met lauw water – af met niet-klevend verband. Soms kan een pleister al genoeg zijn
- Zijn ze groter of pijnlijker of heb je veel blaren? Bel dan de huisarts of huisartsenpost voor advies. Dek de plekken ook dan af om te voorkomen dat er zonlicht bij kan komen