Lhbti-jongeren gepest door leraren: 'Hij zei dat mijn make-up er niet uitzag'
Een leraar deed hem na voor de klas. Een ander had kritiek op zijn make-up. Zelf ziet de 18-jarige Justin uit Veenendaal het niet als pesten maar hij had er wel last van. Justin reageert op een onderzoek waaruit blijkt dat lhbti+-jongeren vaker dan heteroseksuele jongeren worden gepest door leerkrachten en ander schoolpersoneel.
"Ik was 14 en net uit de kast, toen ik op school in een ongemakkelijke situatie terechtkwam", zegt Justin. "Er was commotie ontstaan toen bekend werd dat ik verliefd was geworden op mijn beste vriend, wat op zichzelf al heel kut is. Om de situatie te sussen moest ik tegelijk met mijn beste vriend op gesprek komen bij een docent. Haar bedoelingen waren goed, maar het was heel ongemakkelijk. Het is één van de voorbeelden van onbegrip die ik tijdens mijn middelbareschooltijd tegenkwam."
In de derde werd Justin eens voor schut gezet door een docent. Die deed hem na voor de klas in de nasleep van een ruzie met een medeleerling. En op paarse vrijdag, een dag waarop scholieren en docenten hun solidariteit tonen met de lhbti+-gemeenschap, werd Justin door een docent beschimpt om zijn make-upgebruik.
"Het ziet er echt niet uit, zei hij in het voorbijlopen. Laat hem maar lullen, zei een docent die het hoorde. Ik was verbijsterd", zegt Justin. "Ik ben helemaal voor de vrijheid van meningsuiting, maar juist docenten zouden moeten zorgen voor een veilige omgeving voor hun leerlingen."
Onwetendheid
"Ik kan het gelukkig makkelijk van me af zetten", zegt Justin, die afgelopen zomer zijn vwo-diploma haalde. "Ik zie het ook niet als haat, maar als onwetendheid. Ik vat het niet persoonlijk op en gelukkig heb ik nooit met ernstige pesterijen te maken gehad. Ik zat op een openbare middelbare school: diversiteit zat in het DNA van de school. Er werd opgetreden tegen lhbti+-pesterijen, maar dan nog gebeurde het."
Het onderzoek door de Universiteit Utrecht en de Rijksuniversiteit Groningen naar pesterijen van lhbti+-jongeren door leerkrachten en ander schoolpersoneel, is het eerste onderzoek met landelijk representatieve gegevens, zegt onderzoeker Tessa Kaufman. Lhbti+-jongeren zeggen bijna dubbel zo vaak slachtoffer te zijn van pesterijen door schoolpersoneel. De bevindingen zijn onlangs verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Adolescent Health.
Aan het onderzoek van Kaufman en haar Groningse collega Laura Baams deden bijna 30.000 jongeren mee, verspreid over 136 middelbare scholen in Nederland. "We constateren dat lhbti+-jongeren vaker worden gepest door leerkrachten of andere medewerkers van de school. Dit pesten gebeurde vaker op locaties waar weinig supervisie aanwezig is. Denk aan kleedkamers, toiletten, de fietsenkelder, de parkeerplaats en online", stelt Kaufman.
Goede voorbeeld
"Triest en schokkend", noemt homobelangenvereniging COC de uitkomsten. "Het is niet dat het onderzoek ons volledig verrast, maar het is bizar om te zien dat docenten meedoen aan het pesten. Juist zij moeten het goede voorbeeld geven. We weten dat lhbti+-jongeren zich veiliger voelen op scholen waar docenten hen steunen. Als docenten aangeven dat 'hier niet met homo wordt gescholden', helpt dat bijvoorbeeld."
Volgens Kaufman kunnen scholen nog meer doen om pestgedrag te voorkomen. "Bijvoorbeeld om de ervaringen van lhbti+-jongeren beter in de gaten te houden. Zo kunnen scholen duidelijker informatie verschaffen. Het liefst ook al aan het begin van het schooljaar, zodat iedereen weet waar je ervaringen met pesten veilig en eventueel anoniem kan melden. Zo wordt de school hopelijk een veilige school voor iedereen", aldus Kaufman.
Op 27 september begint de Week tegen Pesten.