Nederlanders met familie in Oekraïne bang: 'Veel tranen gevloeid, we zijn machteloos'
Bellen, bellen, bellen: het is voor Nederlanders met familieleden of vrienden in Oekraïne het enige wat ze kunnen. En hopen. Hopen dat het niet erger wordt en dat hun geliefden veilig blijven. Zo staat Tom van Engelen, net als vele anderen, constant in contact met zijn schoonfamilie uit Kiev. "Ze voelen angst, ze moeten leven met een nieuwe realiteit."
De Nederlandse Van Engelen is al zes jaar samen met de Oekraïense Daria, al zijn schoonfamilie woont in Kiev. De afgelopen weken, en vooral de afgelopen dagen, stonden ze in nauw contact met hen. "We hebben het dagelijks over de situatie gehad. We hebben ons hardop afgevraagd of er iets zou gebeuren, en zo ja wat dan. Dan probeer je hoopvol te zijn richting onze familie in Oekraïne: Het zal wel loslopen, zeiden we..."
De telefoon ging vannacht meerdere keren over in het huis van Van Engelen, vanochtend zag hij de gemiste oproepen. "De oma van mijn vrouw woont in haar eentje op de 25ste verdieping van een woontoren. We zijn heel dankbaar dat een goede vriend van ons niet heeft gewacht, maar vroeg in de ochtend naar haar is toegereden. Hij heeft haar opgehaald, haar kat onder zijn arm meegenomen en haar in veiligheid gebracht. We zijn heel blij dat ze nu in ieder geval samenzijn en voor elkaar kunnen zorgen."
'Je bent machteloos'
Van Engelen zegt dat na de hectische ochtend, nu het nieuws door zal gaan dringen bij zijn familie. "Ze voelen angst. Hoe gaat het verder? Waar zal het stoppen? Het enige wat we nu kunnen doen, is afwachten hoe de situatie zich nu zal ontwikkelen. De gedachte leeft bij mijn schoonfamilie om in het ergste geval in de auto te stappen en gewoon maar weg te rijden. Maar de vraag is hoe ver je dan komt, en of de grenzen überhaupt open blijven. Het doet ons veel pijn en er hebben inmiddels heel wat tranen gevloeid. Je bent echt machteloos nu."
Ook Gertjan Meijers staat in contact met dierbaren in Oekraïne. Hij is voorzitter van stichting Local Care en verleent daarmee hulp in de westelijke regio van het land. "Gisteravond hadden we nog contact met onze collega's daar. Toen waren ze bang, maar was er nog niet veel aan de hand. Vanochtend was er paniek aan de telefoon. Ze hebben voedsel en water ingeslagen en spreken over een hachelijke situatie."
'Niet genoeg plek in schuilkelders'
Niemand weet wat er gaat gebeuren, vertelt Meijers, en juist dat is voor zijn collega's beangstigend. "Natuurlijk hadden ze na al het nieuws van de afgelopen dagen wel iets verwacht, maar niet dat het zo omvangrijk en op zo'n grote schaal zou zijn. Daarnaast is het ook zo dat er lang niet genoeg schuilkelders zijn voor iedereen, en ook dat maakt de situatie heel benauwend."
Ook Alexandra Mirskikh uit Den Haag had niet gedacht dat de oorlog zo snel en zo groot zou uitbreken. In een opwelling haalde ze wel haar beide ouders vorige week vanuit Oekraïne naar Nederland.
Een besluit waar ze nu ontzettend blij mee is. "Maar het is ook cru, want vrienden van mij is het niet gelukt om hun ouders op tijd naar hier te halen. Zo wilde gisteren mijn beste vriendin regelen dat haar moeder naar Nederland kwam. Dat lukte niet en ze is nu te laat: er vliegt niets meer en alle treinen zitten vol, het is heel pijnlijk."
'Vriendin werd wakker van ontploffingen'
Een andere goede vriendin van Alexandra woont in een bosgebied net buiten Kiev, ze appen nu veel met elkaar. "Zij is de moeder van mijn petekind. Vannacht schrok ze wakker van een geluid dat op ontploffingen leek. Ze dacht eerst nog dat het een droom was, maar ze kreeg al snel door dat er echt bombardementen waren. Er komen nu familieleden naar haar toe die vluchten uit de stad. Het is een hele lastige, vreselijke situatie."
Op meerdere plekken in Den Haag zijn Nederlanders gaan demonstreren om te laten zien dat ze achter Oekraïne staan na de Russische invasie. Bij de ambassade van Rusland aan de Andries Bickerweg staan enkele tientallen mensen met Oekraïense vlaggen. Ook Lyudmyla Lisovska is onderweg naar de ambassade, al haar familie woont in Oekraïne. "Ik heb gelukkig contact met hen, maar de noodtoestand is daar uitgeroepen. Dat hadden we niet verwacht, we hadden gehoopt dat diplomatie zou helpen. De vraag is nu: Hoe ver kan Poetin komen?"
Lisovska heeft de dringende behoefte om bij de ambassade te protesteren. "Wij willen van ons laten horen, dat is het enige wat we nu kunnen doen. Kalm blijven, en protesteren."
Dat beaamt Anja Gerashchenko, ook zij protesteert, maar dan in Amsterdam. Haar ouders wonen in het oosten van Oekraïne en noemt het 'verschrikkelijk' wat er op dit moment gaande is. "Ik had nooit gedacht dat Poetin dit echt zou doen. Natuurlijk weet je dat het moment steeds dichterbij komt, maar dit is een keiharde klap. Daarom moeten we van ons laten horen, want dit is niet oké."