Anti-abortusdemonstrant spant rechtszaak aan: 'Ik wil voor deur kliniek staan'
Een demonstrant die met regelmaat vrouwen op andere gedachten probeert te brengen voor ze de abortuskliniek binnenlopen, heeft een rechtszaak aangespannen tegen de gemeente Utrecht. Hij mag niet te dicht in de buurt van de kliniek komen, maar wil van die maatregel af. "Dan bereik ik de vrouwen beter." Tegenstanders zijn boos.
"Ik kreeg geen toestemming van de gemeente om voor de kliniek in Utrecht mijn boodschap uit te dragen, terwijl ik dat in Rotterdam en Zwolle wel krijg", vertelt evangelist Joop van Ooijen, oprichter van de politieke partij Jezus Leeft!. Hij wil hij naar eigen zeggen 'de regels van Jezus naleven'.
En dat betekent: geen abortus. De ongeboren vrucht heeft volgens Van Ooijen recht op leven. "Nu is het totaal overgegeven aan de keuze van de moeder. Het kind heeft geen stem, dat vind ik verschrikkelijk."
Regelmatig voor de kliniek
Om zijn boodschap uit te dragen staat Van Ooijen met zijn gele bus eens per maand voor de abortuskliniek in Zwolle en elke week één of twee dagdelen voor de kliniek in Rotterdam. Hij mag ook in Utrecht demonstreren, maar daar geldt een 'bufferzone' van 100 meter: demonstranten zijn niet welkom voor de deur van de kliniek.
Daar is Van Ooijen het niet mee eens; hij is naar de bestuursrechter gestapt. "Ik ben er om mensenlevens te redden, dan moet ik daar zijn waar het gebeurt en niet 100 meter verderop." Hij zegt dat hij vrouwen niet lastigvalt, maar alleen een praatje maakt. "Ik ben niet agressief, ik intimideer niet. Als een vrouw niet van me gediend is, respecteer ik dat."
Elke gemeente andere regels
In Nederland zijn er vijftien abortusklinieken. Bij de abortusklinieken in Utrecht en Arnhem geldt een bufferzone. Bij de kliniek in Den Haag mogen demonstranten aan de overkant van de straat staan en in Almere, Zwolle en Groningen zijn er geen afspraken. Daar mogen demonstranten naast de deur staan.
"Dat het bij elke kliniek anders is, komt omdat elke gemeente beslist waar gedemonstreerd mag worden en waar niet", vertelt Eline Dalmijn van Stichting Fiom, die streeft naar keuzevrijheid bij ongewenste zwangerschap.
Dalmijn ziet dat de pro life-beweging, een internationale beweging die zich verzet tegen abortus, toeneemt. "Discussie is er altijd geweest. Het geluid tegen abortus komt in golfbewegingen. Tijdens het Trump-tijdperk merkte je dat het conservatieve geluid uit de Verenigde Staten - en het geld dat gemoeid is met lobbyprojecten - wereldwijd toenam."
Toch gaat het er niet altijd vriendelijk aan toe. Zo is bekend dat vrouwen die naar een abortuskliniek gaan, soms spandoeken te zien krijgen met teksten als: 'Je bent een moordenaar'. Of ze krijgen plastic foetussen in hun handen gedrukt, of bijbelse folders. Om deze vrouwen bij te staan, richtte de stichting Samen naar de Kliniek een zogeheten buddysysteem op. Wie er behoefte aan heeft, kan samen met een buddy naar de kliniek gaan.
De abortusbuddy's zijn nu voornamelijk in Rotterdam en Den Haag werkzaam. Er worden op dit moment twaalf buddy's in Utrecht opgeleid.
Meelopen kliniek in
Famke Rauch (29) is meer dan twee jaar abortusbuddy in Rotterdam. "Ik leefde in de veronderstelling dat iedereen in Nederland ongestoord een eigen keuze kon maken om wel of geen abortus te doen. Toen ik hoorde van de intimidaties bij de klinieken, heb ik me direct aangemeld." Ze haalt cliënten op bij het metrostation of de bushalte, om samen naar de kliniek te gaan. En soms gaat ze nog even een kopje koffie met ze drinken.
De buddy's worden getraind door professionals. Ze stellen geen vragen, de cliënten hoeven geen reden te geven waarom ze kiezen voor abortus. "We zijn er gewoon voor ze, omdat er om wat voor reden dan ook even niemand anders voor ze is. Mijn ervaring is dat iedereen juist wil praten over hun situatie."
Het abortusbuddyproject is begonnen om een menselijk schild te vormen tegen de demonstranten. "We hebben een training gehad hoe we de-escalerend de situatie kunnen oplossen. Ongeacht of er wel of geen demonstranten zijn, het idee dat er iemand kan staan die op je in wil praten, kan je zenuwachtig maken. Daar wil je gewoon niet mee bezig zijn op een dag die al zo ontzettend spannend is."
'We blijven demonstranten weren'
De laatste jaren is het aantal demonstranten toegenomen, laat het Vrelinghuis, de abortuskliniek in Utrecht, aan RTL Nieuws weten.
"Het is een strijd tussen het recht van vrijheid van meningsuiting versus het indringen van de persoonlijke levenssfeer van onze cliënten. Iedereen heeft recht op een mening. Maar we staan er niet achter dat een vrouw die zich al in een kwetsbare positie bevindt, daar lastiggevallen mee moet worden. Daarom zullen we demonstranten bij de ingang blijven weren."