LTO ziet geen ruimte om door te praten, Remkes spreekt over 'serieuze vertrouwenscrisis'
Na afloop van het stikstofoverleg, laat LTO weten 'voor nu klaar te zijn tot nadere stappen zijn gezet'. De boerenorganisatie zegt dat de 'bal bij het kabinet ligt om het vertrouwen te herstellen'. Remkes sprak na afloop van het overleg tussen het kabinet en boerenorganisaties over een 'stevige vertrouwenscrisis'. "Die zit ook dieper dan de huidige stikstofcrisis."
Vanochtend vond het eerste gesprek plaats tussen beide partijen over de stikstofproblematiek. LTO-voorzitter Sjaak van der Tak laat na afloop weten dat er 'wel wat beweging is gekomen', maar het 'te weinig is om verder te praten'.
Zwalkend beleid
Na afloop somt Remkes de punten op die tot de vertrouwenscrisis hebben geleid: "Het heeft te maken met de stapeling van regelgeving van de afgelopen jaren. Met het gevoel bij organisaties en boeren dat gerechtvaardigde vragen niet zijn beantwoord en met het het gevoel bij de agrarische sector dat er sprake is van een miskenning dat de afgelopen jaren al stevige reducties op de stikstofuitstoot is geboekt. Ook bestaat het gevoel dat er sprake is van zwalkend beleid."
Remkes geeft ook aan dat 'het stikstofprobleem in zekere mate ook jarenlang vooruit is geschoven'. "Het is dus ook niet alleen een onvrede die terug te voeren is tot het afgelopen jaar. Het gevoel is breder."
'Buitengewoon constructief'
De sfeer aan tafel was volgens hem 'buitengewoon constructief'. "Natuurlijk werden aan het begin van het gesprek een aantal kritische noten gekraakt, maar dat was ook mijn oproep." LTO Nederland gaf aan zich niet te herkennen in de goede sfeer.
Bekijk in de video hieronder een deel van de persconferentie terug:
Premier Rutte heeft na afloop van het overleg excuses gemaakt voor het 'stikstofkaartje' van het kabinet. Hij erkent dat de kaart, waarop staat hoeveel minder stikstof per gebied mag neerslaan, heeft geleid tot 'grote verwarring' en 'misverstanden' onder boeren. Veel boeren leidden uit het kaartje af hoeveel minder stikstof zij zelf straks mogen uitstoten, maar 'zo werkt het niet', aldus de premier. Rutte zegde toe dat het kabinet 'de communicatie gaat verbeteren'.
Minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) baalt enorm van de onrust die bij boeren is ontstaan na de presentatie van het kaartje, en heeft daarvoor excuses aangeboden. "Ik vind het oprecht heel erg. Alle boeren in Nederland leven in onzekerheid. Wij kunnen die onzekerheid ook niet snel wegnemen." Het kaartje van tafel halen, doet ze niet. Dat is pure symboliek, zegt Van der Wal.
2030 blijft staan
Van der Wal benadrukte na het gesprek ook dat per 2030 de uitstoot van stikstof met de helft moet zijn gereduceerd. Hier vijf jaar extra de tijd voor nemen, waar een aantal boerenorganisaties voor pleit, kan echt niet. "Het kabinet is van mening dat dit nodig is." In de rechterlijke vonnissen wordt 2030 niet genoemd, maar wel dat er versnelling nodig is, zegt Van der Wal.
Aan de kant van het kabinet waren Rutte, minister Van der Wal (Natuur & Stikstof) en landbouwminister Staghouwer vertegenwoordigd bij het overleg. Namens de boeren schoof alleen LTO aan. Zij deden namens de andere boerenorganisaties, waaronder Agractie en Farmers Defence Force, het woord.
Deze organisaties schoven zelf niet aan bij het gesprek, omdat ze geen vertrouwen hebben in het 'door de regering geregisseerde overleg'.
Stikstofplannen aanpassen
Het gesprek vond plaats in het provinciehuis in Utrecht. De provincie had maatregelen genomen om de bijeenkomst in goede banen te leiden. Ook de politie hield de situatie goed in de gaten.
Volgens een woordvoerder van LTO Nederland lag in het overleg met Remkes dezelfde eis op tafel die al eerder is geformuleerd: dat het kabinet zijn stikstofplannen moet aanpassen. Premier Rutte verwachtte dat het een gesprek zou worden waarbij zowel de vuisten op tafel gaan als over de inhoud werd gesproken.