Kinderen krijgen steeds jonger anorexia, nieuwe aanpak vereist

Met het nieuwe initiatief K-EET, dat staat voor landelijke ketenaanpak eetstoornissen, hebben psychiaters, psychologen, klinieken en kinderartsen de handen ineengeslagen om tot betere anorexiazorg komen. Het ministerie van Volksgezondheid en de gemeenten ondersteunen het initiatief.

'Dat moet anders'

Het ministerie geeft toe dat de zorg tekortschiet. "Jongeren met anorexia moeten helaas nog vaak te lang wachten op behandeling. Dat moet anders", zegt een woordvoerder van minister Hugo de Jonge.

Daarom komt er een nieuwe aanpak.

Behandelplekken er bij

Om de problemen op korte termijn aan te pakken komen er extra behandelplekken bij. "De gemiddelde wachttijd voor anorexiazorg ligt op enkele maanden", zegt kinderarts Annemarie van Bellegem. Zij is gespecialiseerd in eetstoornissen en werkt bij het Amsterdam UMC en is ook betrokken bij K-EET.

"Je ziet bijna overal wachtlijsten. Zowel bij de zwaardere klinieken waarbij patiënten worden opgenomen, als de instellingen waarbij de patiënten vanuit de thuissituatie worden begeleid."

Een derde jongens

Een rondgang van RTL Nieuws langs diverse organisaties bevestigt dat beeld. De wachttijden variëren van enkele weken tot enkele maanden. Personeelstekort wordt aangedragen als belangrijkste oorzaak. Daarnaast lijkt de problematiek te verharden en ernstiger te worden doordat de patiënten lang op de wachtlijsten staan.

De laatste jaren is er ook nog een verschuiving gaande: de patiënten worden steeds jonger. Van Bellegem:  "We zien de ziekte al opduiken bij 7- en 8-jarigen. Gelukkig zijn dat wel de uitzonderingen. Een derde van die hele jonge patiëntjes is jongen."

Kritiek uit politiek

Vanuit de politiek klinkt al jaren kritiek op de wachtlijsten. "De GGZ kan de zorg niet aan", zegt GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld. "We weten niet eens hoe lang de wachtlijsten zijn. De overheid moet nu ingrijpen bij de crisis in de jeugdzorg en investeren in verbeteringen. Suïcide is doodsoorzaak nummer één onder jongeren." 

Met de nieuwe aanpak moet dat gaan veranderen. "Alle betrokkenen in de anorexiazorg voelen en willen het", zegt kinderarts Van Bellegem. "Door beter samen te werken zal de zorg beter worden."

De hulpverleners zetten ook in op beter signaleren van de ziekte en goede nazorg. "De hele keten komt aan bod. Door eerder herkennen, kennis over het land te verspreiden en betere samenwerking tussen de verschillende hulpverleners kunnen we de ziekte sneller aanpakken en voorkomen dat er meer zieke patiënten in klinieken moeten worden opgenomen", zegt de kinderarts.

Keihard werken

Bij Accare investeren ze al in vroegtijdige signalering met speciale hulpprogramma's. "We hebben een online-programma waarbij jongeren via een chat hulp kunnen krijgen van getrainde hulpverleners", zegt klinisch psycholoog Hermien Elgersma. "Er wordt veel gebruik van gemaakt. Anoniem kunnen jongeren met hun problemen bij ons terecht."

Er zijn speciale familieprogramma's. "Gezinnen komen dan een week naar ons toe en krijgen gespecialiseerde hulp. Het is keihard werken, maar met succes. Het aantal opnames van patiënten met vergevorderde anorexia neemt hard af."

Einde aan schrijnende verhalen

Ook biedt de instelling speciale cognitieve gedragstherapie, waar jongeren sneller van opknappen.

Het is bedoeling dat meer instellingen gaan werken volgens de tot nu toe best bewezen effectieve methodes. Daarnaast is er ruimte nodig voor nieuwe behandelingen en onderzoek daarnaar. Met dat ene doel: schrijnende anorexiaverhalen definitief verleden tijd te maken.

Heb jij vragen over zelfmoord?
Stichting 113 Zelfmoordpreventie: 0900-0113
Openingstijden: 24 uur, 7 dagen per week