Kabinet: Nederlandse JSF's mogen kernbommen afwerpen
De nieuwe F-35 jachtvliegtuigen moeten ook kernwapens kunnen afwerpen. Dat schrijven minister Blok van Buitenlandse Zaken en minister Bijleveld van Defensie in een brief aan de Tweede Kamer.
D66-fractievoorzitter Jetten had zich in januari nog verzet tegen dit voornemen, maar Nederland moet aan zijn NAVO-verplichtingen voldoen, zo schrijft het kabinet.
Nucleaire taak
De huidige Nederlandse gevechtsvliegtuigen, de F-16, vervulden ook al die taak. Nederland is een van de NAVO-bondgenoten met een speciale nucleaire taak. Die bondgenoten beschikken over vliegtuigen die kernwapens kunnen afwerpen. Ook is het jaren een publiek geheim dat op vliegbasis Volkel kernwapens liggen opgeslagen.
Nederland wil die taak binnen de NAVO blijven vervullen, maar tegelijkertijd actief inzetten op kernwapenvrij Europa, zo schrijft het kabinet in een brief. Daarnaast wil Nederland in VN-verband inzetten op een grote ontwapeningscommissie. Doel zou moeten zijn dat ons land op de lange termijn de kernwapen-taak niet meer hoeft te vervullen, maar zover is het nog niet.
Het gaat dan om het "het terugtrekken van alle Russische en Amerikaanse sub-strategische kernwapens uit geheel Europa – van de Atlantische Oceaan tot aan het Oeralgebergte", zo schrijven Blok en Bijleveld.
Kernwapenwedloop
De vorige Tweede Kamer was in meerderheid tegen de nucleaire taak voor de F-35, tegen de zin van het toenmalige kabinet. De belangrijkste adviseur van het kabinet over buitenlands beleid, de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV), schreef in januari dat de F-35 de kernwapentaak moet behouden.
De AIV maakt zich zorgen over een dreigende kernwapenwedloop, ook nu Rusland en de VS een belangrijk verdrag uit de Koude Oorlog willen schrappen.
D66 was geen voorstander
D66-fractievoorzitter Jetten zei in februari in het Radio1-programma Met Het Oog Op Morgen dat hij 'geen voorstander' is van kernbommen onder de Nederlandse vliegtuigen.
"Ik heb veel liever een debat over betere Europese defensie-samenwerking," zei hij toen. "Meedoen in de wedloop met kernwapens op onze vliegtuigen, draagt niet bij aan een veiligere wereld."
Goede stap
"Nederland wil kernwapens uit Europa bannen. Dat is een goede stap richting ontwapening, waar D66 zeer over te spreken is", zegt D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma nu. "Zo komen we ook dichterbij een ander kabinetsdoel: onze kernwapentaak overbodig maken."
'Niet naïef zijn'
Toch blijft het kabinet dus achter de nucleaire taak staan, ook omdat Nederland in NAVO-verband geen 'nee' wil zeggen. "Een lange periode van relatieve stabiliteit en voorspelbaarheid in Europa lijkt voorbij", schrijven de ministers.
"We kunnen het ons niet veroorloven naïef te zijn over de veranderende context en de implicaties voor Nederland."